Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2016/6187 E. , 2020/5157 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/6187
Karar No : 2020/5157
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına …. Tır Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul Tuzla Deri Serbest Bölge Müdürlüğüne transit sevk edilmek üzere Kapıkule Tır Gümrük Müdürlüğünde işlem gören … numaralı tır karnesi muhteviyatı yükü taşıyan … plakalı TIR aracı içinde yer alan 1109 adet “oto parçası” cinsi eşyanın fiziki muayenesinde, kullanılmış olduğunun tespit edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 5. fıkrası uyarınca asıl sorumlu sıfatıyla davacı adına karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dosyanın incelenmesinden, Mahkemelerince verilen ara kararı ile, uyuşmazlık konusu eşyaların gümrüklenmiş değerlerinin hangi yöntemlere göre ve ne suretle belirlendiğinin sorulduğu, davalı idarece verilen cevap dilekçesinde; söz konusu eşyaların gümrüklenmiş değerlerinin, ilgili muayene memuru tarafından piyasa ve internette yapılan araştırmalara göre belirlendiğinin belirtildiği anlaşılmakla, söz konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 23. ve devamı maddelerinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde belirlenmesi gerekirken piyasa ve internette yapılan araştırmalar esas alınarak belirlenen kıymet üzerinden karara bağlanan para cezasında ve bu karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul Tuzla Deri Serbest Bölge Müdürlüğüne transit sevk edilmek üzere Kapıkule Tır Gümrük Müdürlüğünde işlem gören … numaralı tır karnesi muhteviyatı yükü taşıyan … plakalı TIR aracı içinde yer alan 1109 adet “oto parçası” cinsi eşyanın fiziki muayenesinde, kullanılmış olduğunun tespit edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 5. fıkrası uyarınca asıl sorumlu sıfatıyla davacı adına karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 3. maddesinin 16. fıkrasında, gümrük beyanının eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasını ifade edeceği, 17. fıkrasında, beyan sahibinin gümrük beyanında bulunan kişi olduğu, 20. maddesinin (a) bendinde, gümrük beyanında bulunan kişinin rejim hak sahibi olduğu, (b) bendinde ise, transit rejiminde rejim hak sahibine “asıl sorumlu” denileceği, 235. maddesinin 5. fıkrasında, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ve transit rejim beyanında bulunulan serbest dolaşımda olmayan eşyanın, beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun tespiti halinde, farklı çıkan eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası alınacağı, hükme bağlanmıştır.
Gümrük Yönetmeliği’nin olay tarihinde yürürlükte bulunan mülga 278. maddesinde ise, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilerek transit rejimine konu edilen serbest dolaşımda olmayan eşyanın giriş gümrük idaresinde yapılan kontrolü neticesinde, beyan edilenden açıkça farklı olduğu tahlil, teknik inceleme ve araştırmaya gerek olmaksızın kolayca anlaşılabilen ve gümrük vergileri ve/veya ticaret politikası önlemleri açısından farklılık oluşturan eşyanın, belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olarak kabul edileceği, Kanun’un 235. maddesinin 5. fıkrası uyarınca idari para cezası uygulanmasını müteakip eşyanın sevkine izin verileceği belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, 4458 sayılı Kanun’un 235. maddesinin 5. fıkrası uyarınca ceza kesilebilmesi için transit rejim beyanında bulunulan serbest dolaşımda olmayan eşyanın, beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olması; bir eşyanın belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun kabul edilebilmesi için de giriş gümrük idaresinde yapılan kontrolü neticesinde, beyan edilenden açıkça farklı olduğunun tahlil, teknik inceleme ve araştırmaya gerek olmaksızın kolayca anlaşılabilmesi ve gümrük vergileri veya ticaret önlemleri açısından farklılık oluşturması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Olayda ise, transit beyannamesi kapsamında belirgin bir şekilde farklı eşya beyan edilmesi değil, tır karnesi muhteviyatında yer almayan fazladan tespiti yapılan eşyaların mevcudiyeti söz konusudur.
Bu bakımdan, anılan madde hükmünün olayda uygulanma imkanı olmadığından, belirtilen hüküm dayanak gösterilmek suretiyle karara bağlanan para cezasını, istemin özeti bölümünde yazılı gerekçeyle iptal eden mahkeme kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
3. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.