Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2016/246 E. , 2020/4471 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/246
Karar No : 2020/4471
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Havalimanı Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Bilgisayar Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli 2008 yılına ait muhtelif tarih ve sayılı toplam 20 adet serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyaların bedelinin peşin ödenmediğinden bahisle tahakkuk ettirilen kaynak kullanımı destekleme fonu payının matraha ilave edilmesi suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi üzerinden hesaplanarak karar bağlanan para cezalarına vaki itirazın zımmen reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Davaya konu para cezalarına dayanak beyannamelerin tamamının 2008 yılına ait olduğu, bunlardan gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içerisinde düzenlenip tebliğ edilmesi gerekirken, bu süre geçirildikten sonra 17/02/2012 tarihinde tebliğ edilen 19 adet beyannameye ilişkin cezaların zamanaşımına uğradığı; … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi nedeniyle karara bağlanan para cezasına karşı … Vergi Mahkemesi nezdinde de dava açıldığı ve Mahkemenin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla para cezasının iptaline karar verildiği görüldüğünden, mükerrerlik nedeniyle davanın bu kısmının görülme olanağının bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin 19 adet beyannameye isabet eden kısmının iptaline, … tarih ve … sayılı beyannameye ilişkin kısmı yönünden ise davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 17/02/2012 tarihinde tebliğ edilen cezalara karşı 4458 sayılı Gümrük Vergisi Kanunu’nun 242. maddesinde öngörülen idari itiraz süresi geçirilerek, 15/12/2014 tarihinde başvurulduğu, Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2011/16 sayılı Genelgesi uyarınca tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın iptale ilişkin hüküm fıkrasının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına 2008 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı toplam 20 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin ödemenin peşin yapıldığı beyan edilmesine rağmen, düzenlenen inceleme raporu ile yurt dışındaki asıl ihracatçıya yapılan ödemenin, beyannamenin tescil tarihinden sonra gerçekleştiğinin tespit edildiğinden bahisle, Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2011/16 sayılı Genelgesi uyarınca, tahakkuk ettirilen kaynak kullanımı destekleme fonu payının matraha ilave edilmesi suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi üzerinden hesaplanarak karara bağlanan ve 17/02/2012 tarihinde tebliğ edilen cezalara karşı davacının, 4458 sayılı Gümrük Vergisi Kanunu’nun 242. maddesi kapsamında 15/12/2014 tarihinde yaptığı itiraz başvurusunun zımmen reddi üzerine dava açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242. maddesinin 1. fıkrasında; yükümlülerin kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebileceği; 2. fıkrasında ise, idareye intikal eden itirazların otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edileceği, itiraz dilekçelerinin süresi içinde yanlış makama verilmesi halinde, itirazın süresinde yapılmış sayılacağı ve idarece yetkili makama ulaştırılacağı, itirazın reddi kararlarına karşı işlemin yapıldığı yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabileceği hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anılan düzenlemelerde öngörülen itiraz başvurusu, yargı yerlerine başvurulmadan önce ilgililerce tüketilmesi gereken zorunlu idari başvuru yoludur. Bu başvuru için öngörülen ve kamu düzeniyle ilgili olan sürelere uyulmamış olması durumunda idari yargı yerlerince kendiliklerinden nazara alınması, İdari Yargılama Hukukunun gereklerindendir.
Sözü edilen hukuki durum karşısında; alınan ceza kararı için tebliğinden itibaren onbeş gün içerisinde ilgili bölge müdürlüğüne itiraz edilmesi, itirazın reddi üzerine ilgili idari yargı yerinde dava açılması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı hakkında alınan para cezalarına dair kararlarda itiraz usulü ve kanun yollarının gösterildiği, dolayısıyla söz konusu kararların Anayasa’nın 40. maddesinde yer alan düzenlemeye uygun olduğu görülmüştür. Olayda, anılan kararların davacı tarafından 17/02/2012 tarihinde tebellüğ edilmesi üzerine 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242. maddesi uyarınca, 15 günlük itiraz süresinin geçirilmesinden sonra, 15/12/2014 tarihinde itiraz edildiği, itirazın cevap verilmemesi suretiyle reddine ilişkin işleme karşı da işbu davanın açıldığı anlaşılmış ise de, ceza kararı için Kanun’da öngörülen itiraz süresi geçirildiğinden, belirtilen kurala uyulmaksızın açılan ve açıklanan nedenle reddi gereken davada para cezalarının zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle verilen mahkeme kararının temyize konu iptale ilişkin hüküm fıkrasında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.