Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2016/11725 E. , 2020/5317 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/11725
Karar No : 2020/5317
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü) …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Enerji ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacının 2011 yılı hesaplarının incelenmesi neticesinde düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden tespit edilen stok emtia fazlasının faturasız alındığından bahisle 2014/11 dönemi için salınan vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Olayda, inceleme raporundaki tespitler değerlendirildiğinde, davacı şirketin dağıtıcı firma dışında başka bir yerden akaryakıt ikmali yaptığına ilişkin somut bir bilgi ve belge olmadan, akaryakıtta oluşması muhtemel olan hususlar nazara alınmadan, davacının tüm iddialarını karşılayacak şekilde kapsamlı bir araştırma yapılmaksızın, sene sonu stok fazlalığının faturasız mal alımından kaynaklandığı iddiası ile hesaplanan fark matrah üzerinden önerilen cezalı tarhiyatta eksik inceleme nedeniyle hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …”IN DÜŞÜNCESİ : Vergi inceleme raporundaki tespitler dikkate alındığında, kaydi envanter incelemesi neticesinde davacının stoklarında tespit edilen fazla emtianın belgesiz mal alışı olarak kabulünde ihtilaf bulunmadığı, ancak tarhiyatın hesabında Lpg için uygulanan kesafet oranının motorin için de uygulandığı görülmekte olup, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun eki (1) sayılı listede motorin birimi (litre), LPG biriminin ise (kilogram) olarak belirtilmesi, davacı tarafından da kesafet oranlarının uygulanmasında hata yapıldığının ileri sürülmesi karşısında faturası bulunmayan akaryakıtlar karşılığı yapılan tarhiyatın hesabında esas alınan kesafet oranlarının hukuka uygunluğu yönünden incelenmesi suretiyle karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Akaryakıt ürünleri alım satım işi ile iştigal eden davacı şirketin 2011 yılı hesapları üzerinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden tespit edilen stok emtia fazlasının faturasız alındığından bahisle 2014/11 dönemi için salınan vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde; vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu; 134. maddesinde, vergi incelenmesinden amacın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması, tespit edilmesi ve sağlanması olduğu hüküm altına alınmıştır.
Öte yandan; 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, bu Kanuna ekli (I) sayılı listedeki malların ithalatçıları veya imal ya da inşa edenler tarafından tesliminin, bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisine tâbi olduğu; 3. maddesinin 1. fıkrasında, mal teslimi veya ilk iktisap hallerinde malın teslimi veya ilk iktisabı halinde vergiyi doğuran olayın gerçekleşeceği; 4. maddesinin 3. fıkrasının olay tarihindeki şeklinde ise, fiilî veya kaydî envanter sırasında bu Kanuna ekli listelerdeki malların belgesiz olarak bulundurulduğunun tespiti halinde, belgesiz mal bulunduran mükelleflere, bu malların alış belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden itibaren 10 günlük bir süre verileceği, bu süre içinde alış belgelerinin ibraz edilememesi halinde, belgesi ibraz edilemeyen malın tespit tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan özel tüketim vergisinin, alışını belgeleyemeyen mükellef adına re’sen tarh edileceği, tarh edilecek özel tüketim vergisinin, asgari maktu vergi tutarına göre hesaplanacak vergiden az olamayacağı, bu tarhiyata vergi zıyaı cezası uygulanacağı hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Teknik anlamda, belli bir hacimdeki bir sıvının ağırlığının, aynı hacimdeki bir suyun ağırlığına oranı şeklinde tanımlanmakta olan ve kütle/hacim formülü (gram/cm3) ile hesaplanan kesafet (yoğunluk), bulunulan ortamın sıcaklığı ile doğrudan etkileşim içerisindedir. Sıvıların hacimlerinin ısınınca büyüyeceği, soğuyunca da küçüleceği hususu dikkate alındığında, satışı litre bazında gerçekleşen akaryakıtın, ortamın ısısına bağlı olarak öz kütlesinde değişiklikler oluşabileceği tabiidir. Kesafetle ilgili olarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca yayımlanan Hampetrol ve Petrol Ürünlerinin Alım, Satım, Fiyatlandırma Esasları Hakkında Kararın Uygulanmasına Dair (2004/1 sayılı Tebliğle değişik) 98/3 sayılı Tebliğde, ortalama yoğunluk 15 0C (gr/cm3): rafineri tavan fiyatı ile bayiin azami pompa satış fiyatlarının hesaplanmasında Tebliğde belirtilen ortalama yoğunluk değerlerinin; teslimatlarda gerçek yoğunlukların kullanılacağı belirtilerek, bu ürünlerden, K.Benzin ve 98 Oktanlı K.Benzinde 0.775; S.Benzinde 0.745; Motorin ve 350 ppm Kükürtlü EN590(1)de 0.845; LPG’de 0.560 yoğunluklar kabul edilmiş; Enerji Piyasası Denetleme Kurulunca yayımlanan Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin, ”Ölçü Birimleri” başlıklı 6. maddesinde de, akaryakıt satışlarında mertrik ton, kilogram ve 15 0C sıcaklığına göre düzeltilmiş olarak metreküp veya litre üzerinden işlem yapılacağı, rafinericiler dahil, kullanıcılara kadar yapılacak olan akaryakıt teslimatlarında 15 0C sıcaklığa göre düzeltilmiş, standart hacim ölçüsü üzerinden teslimat yapılmasının esas olduğu belirtilmiştir.
Yukarıda ifade edildiği üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Enerji Piyasası Denetleme Kurulu tarafından yapılan düzenlemelerle, akaryakıt alım ve satımlarında kesafetin nasıl uygulanacağı hususuna ilişkin esaslar getirilerek akaryakıt alım ve teslimlerinde ısıdan kaynaklanan kesafet farklılıklarının oluşacağının kabul edildiği görülmektedir. Olayda, Mahkemece tespit edilen stok fazlalığının belgesiz mal alışı olarak değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle işlemin iptali yönünde karar verilmiş ise de; rapordaki tespitler dikkate alındığında, davacının dönem içindeki emtia hareketliliğine ilişkin kaydi envanter incelemesi neticesinde bulunan stok fazlası akaryakıtın faturasız alındığının kabulü zorunludur. Öte yandan, davacı tarafından kesafet oranlarının hatalı olduğu, LPG için öngörülen kesafet oranının motorin için de uygulandığı, dolayısıyla vergilemeye ilişkin hesaplamanın yanlış verilere dayandığı ileri sürüldüğünden, davacının belgesiz mal alışları bulunduğundan bahisle yapılan tarhiyata esas alınan matrahın hesabında uygulanan kesafet oranlarının hukuka uygunluğu yönünden yapılacak incelemeyle karar verilmesi gerektiğinden, kararın özeti bölümünde yazılı gerekçeyle işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararında yasal isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.