Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2016/10163 E. , 2020/4093 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/10163
Karar No : 2020/4093
TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Bakanlığı adına … Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI): … Limited Şirketi
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın, beyan edilenden farklı gümrük tarife istatistik pozisyonunda yer aldığından bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük vergisi üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Bozma kararı üzerine, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca para cezası kesilebilmesinin ithal edilen eşyanın beyan edilen gümrük tarife istatistik pozisyonundan farklı bir tarife pozisyonunda yer aldığının tespit edilmesine bağlı olduğu, olayda, ithali gerçekleştirilen eşya tarife cetvelinde ismen yer almadığından, eşyanın esas niteliğinin belirlenmesinin gerektiği, beyanname muhteviyatı eşyanın nitelik itibarıyla küçültülmüş, kapsül içinde bulunan plastikten üretilmiş hayvanları ve insan dışı yaratıkları tasvir eden oyuncaklar olduğu ve bu niteliği dikkate alındığında uyuşmazlık konusu eşyanın beyan edilen pozisyonda yer aldığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İthale konu eşyanın, beyan edilenden farklı bir pozisyonda yer aldığının saptanması üzerine tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın, beyan edilenden farklı gümrük tarife istatistik pozisyonunda yer aldığından bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük vergisi üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesinin olay tarihindeki yürürlükteki şekliyle 1. fıkrasının (a) bendinde, serbest dolaşıma giriş rejimi veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda; eşyanın tarife uygulamasını etkileyen cins, tür ve niteliklerinde veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan ithalat vergileri ile, muayene sonuçlarına göre alınması gereken ithalat vergileri arasındaki fark %5’i aştığı takdirde, ithalat vergilerinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır.
Görüldüğü üzere; gümrük para cezasının uygulanabilmesi için, vergi kaybına neden olan durumun maddede yazılı türden olması ve tarife uygulamasını etkileyici nitelikte bulunması gerekmektedir.
Maddede, tarife uygulamasını etkileyebileceği kabul edilen durumlar, Gümrük Kanunu’nun 60. maddesinde, beyannameye yazılması veya eklenmesi zorunlu kılınan ve eşyanın beyan edildiği gümrük rejimini düzenleyen hükümlerin uygulanması için gerekli bütün bilgi ve belgelerle ilgilidir. Bu bilgi ve belgelerin beyannameye eklenmesinde yasal zorunluluk olması, gümrük mevzuatını uygulamakla görevli Gümrük İdaresince kendiliğinden bilinmeleri ya da bulunmaları mümkün olmayan; ancak ithalatı yapan veya temsilcisi tarafından sahip olunan ya da temini olanaklı bilgi ve belge niteliği taşımalarından kaynaklanmaktadır.
Aynı Kanun’un 195. maddesinin 1. fıkrasında, gümrük vergilerinin, Gümrük İdaresi tarafından gerekli bilgiler kullanılarak tahakkuk ettirileceği belirtilmiş; 15. maddesinin 1. fıkrasında ise, anılan vergilerin, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanacağı öngörüldükten sonra, 7. fıkrasında da, bu maddenin 3. fıkrasının (c) bendinde, gümrük vergisi oranlarını da kapsadığı belirtilen Gümrük Tarife Cetveli, idari uygulamalarda esas tutulması zorunlu metinler arasında sayılmıştır.
4458 sayılı Kanun’un 3. ve devamı maddeleriyle de, gümrük mevzuatını uygulayarak gümrük işlemlerini yapma yetki ve görevi Gümrük İdarelerine verilmiştir. Dolayısıyla; Gümrük Tarife Cetvelini uygulama görevi, gümrük mevzuatını uygulamakla görevli bu İdarelere aittir. O halde, ithal edilen eşyaya uygulanacak gümrük tarifesinin ve vergi oranının da, her beyanname ile ilgili olarak, bu İdarelerce belirlenmesi yasal zorunluluktur. Yasada, gümrük tarifesinin ve vergi oranının yükümlülerce beyanını gerekli ve zorunlu kılan bir düzenleme de mevcut değildir. Gümrük İdaresine ve onun görevlilerine ait olan bu belirlemenin gümrük mükelleflerine yaptırılması olanaklı bulunmamaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan hükümler bir arada değerlendirildiğinde, ithal olunan eşyanın, beyanname ve eki belgelerin incelenmesi, gerekiyorsa, eşyanın gümrük laboratuvarlarında tetkik edilmesi suretiyle gerçekte hangi tarife istatistik pozisyonunda yer aldığının tespitinin, Gümrük İdaresince, kendiliğinden yapılabilecek durumda olması karşısında; Gümrük İdaresine sunulan bilgi ve belgelerin, eşyanın dahil olacağı tarife istatistik pozisyonunun saptanması bakımından eksik veya yanlış ya da yanıltıcı olduğu konusunda herhangi bir iddia bulunmayan olayda, cezalandırma eyleminin oluşmaması nedeniyle, istemin özeti bölümünde yazılı gerekçeyle, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
3. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/10/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Eşyanın serbest dolaşıma girişinde gümrük yükümlülüğü, beyannamenin tescili ile başlamaktadır. Anılan yükümlülüklerden biri olan gümrük vergisinin tahakkukunda, verginin hesaplanmasına esas olan eşya kıymeti ile bu kıymete uygulanacak vergi oranının belirlenmesinde esas alınacak oranın saptanmasına olanak sağlayan ve aynı zamanda eşyayı rakamsal olarak ifade edip, Gümrük Giriş Tarifesindeki yerini gösteren pozisyon numarası ile cins, tür ve nitelikleri; sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinin yükümlü veya temsilcisi tarafından beyannamenin ilgili bölümlerinde gösterileceği, diğer bir ifadeyle beyan edileceği, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 4, 15, 23-31, 46, 58-70. (özellikle 60.) maddeleri ile Gümrük Yönetmeliğinin anılan maddelerle ilgili hükümlerinin (halen yürürlükte olan Yönetmeliğin 182. maddesi, olay tarihinde yürürlükte bulunan Yönetmeliğin 117 ve 118. maddeleri gibi) gereğidir. Anılan Kanunun, yükümlülerin beyanlarında kolaylık sağlamak ve tahakkuk ettirilecek vergilerin belirlenmesinde kullanılmak üzere, ilgililerin talebine istinaden verilecek bağlayıcı tarife bilgisine ilişkin esasları düzenleyen 9. maddesi ile gümrük vergilerinin hesaplanmasında kimyevi tahlil yapılmasıyla ilgili hükümleri içeren 243. maddesi de bu görüşü doğrulamaktadır.
Öte yandan, 4458 sayılı Kanunun olay tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; serbest dolaşıma giriş rejimine veya bir geçici muafiyet düzenlemesine tabi tutulan eşya için, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda; eşyanın tarife uygulamasını etkileyen cins, tür ve niteliklerinde veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan gümrük vergisi ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken gümrük vergisi arasındaki fark %5’i aştığı takdirde, gümrük vergisinden başka bu vergi farkının üç katı para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan esaslar çerçevesinde, yükümlüsünce beyan edilen pozisyon için öngörülen orana nazaran daha yüksek oranda gümrük vergisine tabi tutulmasını gerektiren farklı bir pozisyonda yer aldığının tespit edilmesi halinde, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan koşullar dikkate alınarak ceza uygulanması gerekmektedir.
Bu bakımdan, temyiz istemi hakkında, para cezası uygulanabilmesi için kanunda öngörülen koşulların oluşup oluşmadığı ve dava konusu işlemin diğer unsurları yönünden hukuka uygun olup olmadığı hususlarında yapılacak incelemeye göre karar verilmesi gerektiği oyu ile, karara katılmıyorum.