7. Daire         2007/695 E.  ,  2007/4612 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2007/695
Karar No : 2007/4612

Kararın Düzeltilmesini İsteyen : … Gıda Maddeleri Ticaret Limited Şirketi
Vekili : Av. …
Karşı Taraf : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
İstemin Özeti : Davacı adına tescilli … gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerinin üç katı tutarında hesaplanarak karara bağlanan cezaların tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrini iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararını bozan Danıştay Yedinci Dairesinin 7.2.2006 gün ve E:2004/87; K:2006/389 sayılı kararının; ceza kararının verilmesini gerektiren hukuki sebebin ortadan kalktığı ileri sürülerek düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: Para cezası kararlarının, düzenlendiği tarih itibarıyla yok hükmünde olduğu açık olup, hiçbir hak ya da yükümlülük doğurmayan, her türlü etkiden yoksun bu kararın bir başka işleme hukuki dayanak oluşturması da mümkün değildir.
Bu bakımdan, yok hükmünde olan para cezalarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde belirtilen borcun bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenle kararın düzeltilmesi isteminin kabulü ile dairemiz kararının kaldırılmasından sonra mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi : Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54’üncü maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince, kararın düzeltilmesi istemini içeren dilekçede ileri sürülen sebepler, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (c) bendi uyarınca Dairemizin 7.2.2006 gün ve E:2004/87; K:2006/389 sayılı kararının düzeltilmesini gerektirecek nitelikte görüldüğünden, istem kabul edilerek, anılan kararın ortadan kaldırılmasından sonra dosya yeniden incelendi:
İdari işlem, bir idari makam tarafından, bir kamu hizmetinin yürütülmesi amacıyla İdare Hukukunun kendisine tanımış olduğu kamu gücünü kullanarak ve tek yönlü irade açıklamasıyla yapılan, kesin ve yürütülmesi zorunlu her türlü işlemdir. İdare, tesis ettiği idari işlemi, gerçek ve hukuka uygun, sebep ya da sebeplere dayandırmak zorundadır. İdarenin dayandığı sebebin gerçek olması, varlığının, usulüne uygun olarak yapılan tespitlerle ortaya konulmuş bulunmasını anlatır. Sebebin hukuka uygun olması ise, idarenin işlemini dayandırdığı sebebin, kanunda o işlemin tesisi için dayanılabileceği öngörülen sebep ya da sebeplerden olması demektir. İdari işlemin “varlık” koşullarının yokluğu, bizzat idari işlemin de yokluk sonucunu doğuracağından, işlem hiç doğmamış kabul edilir ve hiçbir zaman hukuka uygun bir duruma getirilemeyecekleri gibi bir başka işleme de hukuki dayanak oluşturamazlar. Dosyanın incelenmesinden; davacı adına tescilli gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerinin üç katı tutarında hesaplanarak karara bağlanan para cezasının, süresi içerisinde itiraz edilmemek suretiyle kesinleşmesi üzerine, tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin, Mahkemece, ceza kararının dayanağı olan ek gümrük ve katma değer vergisi tahakkukunun … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararıyla iptal edildiğine göre, para cezası alınmasını gerektiren fiilin suç olmaktan çıktığı ve bu durumda davacı iddiasının, “böyle bir borcun olmadığı” kapsamında değerlendirilmesi suretiyle ödeme emrinde isabet görülmeyerek iptal edildiği anlaşılmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 232’nci maddesinin 1’inci fıkrasındaki, 234’üncü madde hükümlerine göre alınacak para cezalarının, itiraz olmaksızın vergi tahakkukunun kesinleşmesinden veya idari itirazın ret kararı ile sonuçlanmasından sonra karara bağlanacağı yolundaki hüküme göre, para cezası kararı alınabilmesi için, ortada, bir vergi kaybının bulunması ve buna ilişkin tahakkukun kesinleşmiş olması gerekmektedir.
Olayda, para cezası kararlarına süresi içerisinde itiraz edilmemesi üzerine ödeme emri düzenlediği anlaşılmakta ise de, ödeme emri içeriği cezaları konu edinen kararın alındığı tarih itibarıyla, dayanağı olan ek gümrük ve katma değer vergilerinin iptal edilmiş olduğu açıktır. İptal edilen ek tahakkuk tutarı üzerinden hesaplanan para cezasına ilişkin olup, düzenlendiği tarih itibarıyla varlık koşulu bulunmayan, her türlü etkiden yoksun para cezası kararı, hak ya da yükümlülük doğurmak suretiyle bağlayıcı nitelik kazanamayacağı gibi, bu kararın bir başka işleme hukuki dayanak oluşturması da mümkün değildir.
Bu bakımdan, para cezalarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin dayandığı ceza kararı yok hükmünde olduğundan, ödeme emrinde belirtilen borcun bulunmadığı kuşkusuzdur.
Açıklanan nedenle; temyiz isteminin reddine, 8.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.