7. Daire 2006/228 E. , 2008/4347 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2006/228
Karar No : 2008/4347
Temyiz İsteminde Bulunan: …Defterdarlığı
Karşı Taraf : …Petrolleri Akaryakıt Dağıtım Nakliye Pazarlama Turizm Madeni Yağ Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Köy Hizmetleri 3. Bölge Müdürlüğünce yapılan akaryakıt alımı işi ihalesi uhdesinde kalan davacı tarafından ödenen ve sözleşme tasarısının vize edilmemesi nedeniyle ihalenin iptal edilmesi üzerine iade edilen, ihaleye ilişkin damga vergisinin tahsili amacıyla, Maliye Bakanlığının söz konusu verginin iadesinin mümkün olmadığı yönündeki yazısına istinaden, …Defterdarlığı Katma Bütçeli İdareler Saymanlık Müdürlüğünce düzenlenen ödeme emrini; sözleşme tasarısının Maliye Bakanlığınca vize edilmemesi üzerine ihalenin iptali nedeniyle, ihale kararının hukuken tekemmül etmediği; dolayısıyla, ödeme emrine konu vergiyi doğuran olayın meydana gelmediği gerekçesiyle iptal eden …Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:…sayılı kararının; ihale kararının ihale makamınca imzalanmasıyla vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: Temyiz başvurusu; ihale kararına isabet eden damga vergisinin tahsili amacıyla, …Defterdarlığı Katma Bütçeli İdareler Saymanlık Müdürlüğünce düzenlenen ödeme emrini, uyuşmazlığın esasını incelemek suretiyle iptal eden vergi mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkindir.
Damga vergisinin tarh, tahakkuk ve tahsiline, ilgili vergi dairesi yetkili bulunmaktadır. …Defterdarlığı Katma Bütçeli İdareler Saymanlık Müdürlüğünce bu konuda yapması gereken işlem, vergi dairesine bildirimde bulunmaktan ibarettir. Dolayısıyla, vergi dairesince tarh, tahakkuk ve tahsili gereken damga vergisiyle ilgili olarak bu konuda yetkisi olmayan davalı İdarece tesis edilen işlem, vergilendirme ve tahsilat yönünden hüküm ifade eden; yani, davacı Şirketin hukuksal durumunda değişiklik oluşturan yürütülmesi gerekli nitelikte olmadığından, idari davaya konu edilemez.
Bu bakımdan, incelenmeksizin reddi gereken davada, ödeme emrinin iptali yolunda verilen mahkeme kararında isabet bulunmadığından, temyize konu mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Temyiz başvurusu; ihale kararına isabet eden damga vergisinin tahsili amacıyla, …Defterdarlığı Katma Bütçeli İdareler Saymanlık Müdürlüğünce düzenlenen ödeme emrini uyuşmazlığın esasını incelemek suretiyle iptal eden vergi mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkindir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında, vergi dairesinin mükellefi tespit eden, vergi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden daire olduğu belirtilmiş; aynı Kanunun 377’nci maddesinin birinci fıkrasında, mükelleflerin ve kendilerine vergi cezası kesilenlerin, tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açabilecekleri; 378’inci maddesinin birinci fıkrasında da, vergi mahkemesinde dava açabilmek için verginin tarh edilmesi, cezanın kesilmesi gerektiği hükümlerine yer verildiğinden, vergi mahkemesinde idari dava açılabilmesi için, ortada, yetkili vergi idaresince tesis edilmiş vergilendirme (tarh ve tahakkuk) veya tahsilat işlemi bulunması gerekmektedir.
Öte yandan; 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 8’inci maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanunda yazılı resmi dairenin, genel ve katma bütçeli daire ve idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyleri kapsadığı hükmüne yer verildikten sonra; aynı Kanunun 26’ncı maddesinde, resmi dairelerin ilgili memurlarının, kendilerine ibraz edilen kağıtların damga vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tespit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere vergi dairesine göndermeye mecbur oldukları kurala bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemelere göre; damga vergisinin tarh, tahakkuk ve tahsiline, ilgili vergi dairesi yetkili bulunmaktadır. …Defterdarlığı Katma Bütçeli İdareler Saymanlık Müdürlüğünce bu konuda yapılması gereken işlem, Damga Vergisi Kanununun sözü edilen 26’ncı maddesi hükmü uyarınca, vergi dairesine bildirimde bulunmaktan ibarettir. Dolayısıyla, vergi dairesince tarh, tahakkuk ve tahsili gereken damga vergisiyle ilgili olarak bu konuda yetkisi olmayan davalı İdarece tesis edilen işlem, vergilendirme ve tahsilat yönünden hüküm ifade eden; yani, davacı Şirketin hukuksal durumunda değişiklik oluşturan yürütülmesi gerekli nitelikte olmadığından, idari davaya konu edilemez. Bu bakımdan, incelenmeksizin reddi gereken davada, ödeme emrinin iptali yolunda verilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne ve mahkeme kararının bozulmasına; bozma kararı üzerine Mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de dikkate alınacağından, bu hususta hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 4.11.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.