7. Daire 2005/449 E. , 2006/590 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2005/449
Karar No : 2006/590
Temyiz İsteminde Bulunan: Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına …
Karşı Taraf : … Büro Makinaları Limited Şirketi
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Ambarlı Gümrük Müdürlüğünde tescilli … gün ve … sayılı giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak tahakkuk ettirilen dampinge karşı vergi ve katma değer vergisi üzerinden hesaplanan gecikme faizinin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrini; ödeme emri tebliğinden önce, eşyaya ait anti damping vergisi, katma değer vergisi ve gecikme faizinin tahsili amacıyla, 6183 sayılı Kanunun 56’ncı maddesi uyarınca düzenlenen işlemin iptali istemiyle açılan davada, … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararıyla, olayda idari merci tecavüzü bulunduğu gerekçesiyle dava dilekçesi ve ekleri merciine tevdi edilmiş olduğundan, ortada idari itiraz aşamasını geçerek tahsil edilebilir hale gelmiş kamu alacağı bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; eşyaya ait vergiler teminat mektubunun irat kaydı suretiyle tahsil edilmiş ise de, bankaca, gecikme faizinin ödenmesinden imtina edildiği, bu sebeple, teminat mektubunun verilme tarihinden itibaren hesaplanan gecikme faizinin tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenmesinde isabetsizlik bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda yer verilen düzenlemelere göre, amme alacağının cebren tahsilinin, karşılığında teminat gösterilmiş olması halinde, teminatın paraya çevrilmesi, borçlunun mallarının haczedilerek paraya çevrilmesi veya borçlunun iflasının istenilmesi suretiyle sağlanacağı; cebren tahsil yoluna gidilmeden önce ise, alacak teminata bağlanmamışsa, 6183 sayılı Kanunun 55’inci maddesine göre ödeme emri tanzimi; alacak teminata bağlanmışsa, 56’ncı maddesi uyarınca işlem tesisi ile alacağın takibi yolu tüketilecektir. Diğer bir ifade ile, karşılığında teminat gösterilmiş bir kamu alacağının takibinde, ödeme emri düzenlenmeyecek, bunun yerine, anılan Kanunun 56’ncı maddesine göre işlem tesisinin ardından, ödemenin yapılmaması halinde teminat paraya çevrilmek suretiyle, alacak cebren tahsil edilecektir.
Olayda, kamu alacağı karşılığında teminat mektubu verilmiş ve idarece, 6183 sayılı Kanunun 56’ncı maddesi uyarınca işlem tesis edilmiş, bu işlem üzerine gümrük vergileri, teminat mektubunun nakde çevrilmesi suretiyle tahsil edilmiş bulunulmasına rağmen, teminat mektubu, gecikme faizini de kapsadığı halde, söz konusu faizin de teminat mektubunun paraya çevrilmesi suretiyle tahsil edilmesi gerekirken, ödeme emri tanzimi suretiyle takibata geçilmesinde isabet görülmediğinden, ödeme emrinin iptali yolundaki mahkeme kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz başvurusu, davacı Şirket adına tescilli beyanname kapsamı eşya nedeniyle tahakkuk ettirilerek teminata bağlanan anti damping vergisi ile katma değer vergisine uygulanan gecikme faizinin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrini iptal eden mahkeme kararının bozulması istemine ilişkindir.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 245’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında, alınan kararlara karşı idari yargı yerine başvurulmasının, bu kararın idare tarafından uygulanmasına engel oluşturmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
Olayda, ödeme emri ile tahsili yoluna gidilen gecikme faizine karşı dava açılmış olması; mahkemece yürütmenin durdurulması kararı verilmediği veya faiz istenilmesine ilişkin işlem iptal edilmediği sürece tahsilat işlemlerini durdurmayacağından ödeme emrini iptal eden mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüyle mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden; … gün ve … sayılı giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın anti damping vergisine tabi olduğundan bahisle tahakkuk ettirilen dampinge karşı vergi ve bunun üzerinden hesaplanan katma değer vergisi için teminat mektubu verilmek suretiyle fiili ithalatın gerçekleştirilmesinin ardından, Gümrük Müdürlüğünce, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 56’ncı maddesi uyarınca 5.8.2003 gün ve 80964 sayılı işlem tesis edilerek, anti damping vergisi ve katma değer vergisi ile hesaplanan gecikme faizinin yedi gün içinde ödenmesi, aksi takdirde teminat mektubunun irada intikal ettirileceği hususunun tebliğ edildiği; söz konusu işlemin iptali istemiyle açılan davada, Mahkemece, idari merci tecavüzü sebebiyle, dilekçe ve eklerinin merciine tevdiine karar verildiği; 23.8.2003 tarihinde, anti damping vergisi ve katma değer vergisinin, teminat mektubunun irat kaydı suretiyle tahsil edildiği; ancak, teminat mektubunu veren bankaca, gecikme faizinin ödenmesinden imtina edilmesi üzerine, hesaplanan faizin tahsili amacıyla dava konusu ödeme emrinin tanzim ve tebliğ olunduğu anlaşılmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun, cebren tahsil ve şekilleri başlıklı 54’üncü maddesinde, ödeme müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının, tahsil dairesince cebren tahsil olunacağı; cebren tahsilin, amme borçlusu tahsil dairesine teminat göstermişse, teminatın paraya çevrilmesi yahut kefilin takibi; amme borçlusunun borcuna yetecek miktardaki mallarının haczedilerek paraya çevrilmesi veya gerekli şartların varlığı halinde, borçlunun iflasının istenmesi suretiyle yapılacağı; 55’inci maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun “ödeme emri” ile tebliğ olunacağı; 56’ncı maddesinde ise, karşılığında teminat gösterilmiş bulunan amme alacağı vadesinde ödenmediği takdirde, borcun yedi gün içinde ödenmesi, aksi halde teminatın paraya çevrileceği veya diğer şekillerle cebren tahsile devam olunacağının borçluya bildirileceği, yedi gün içinde borç ödenmediği takdirde, teminatın, anılan kanun hükümlerine göre paraya çevrilerek amme alacağının tahsil edileceği hükme bağlanmıştır.
Bu yasal düzenlemelere göre; kamu alacağının cebren takip ve tahsilinde uygulanacak yöntemin belirlenmesi, karşılığında teminat gösterilmiş olup olmadığına bağlıdır. Kamu alacağı karşılığında teminat gösterilmişse, cebren takip ve tahsili 6183 sayılı kanunun 56’ncı maddesi; değilse, aynı kanun 55’inci maddesi hükümlerine uygun olarak yapılması gerekmektedir.
Olayda, beyanname üzerinden tahakkuk ettirilen vergiler için verilen teminat mektubunun, bu vergiler üzerinden hesaplanacak gecikme faizini de kapsadığı; bununla birlikte, teminat mektubunun nakde çevrilmesi sırasında, hesaplanan gecikme faizinin, mektubu veren Bankaca ödenmemesi üzerine, bu kamu alacağının tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenerek tebliğ olunduğu saptanmıştır.
Vergi asıllarıyla ilgili olarak teminatın paraya çevrilmesi sırasında, gecikme faizinin ödenmemiş olması; bu kamu alacağını teminatsız alacak haline dönüştürmeyeceğinden; tahsili için teminatsız alacakların cebren takip ve tahsilinde uygulanabilecek nitelikte olan ödeme emri ile takip yöntemine başvurulmasında ve ödeme emri düzenlenerek tebliğinde isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenle, temyiz dilekçesinde ileri sürülen hususlar, sonucu itibarıyla yerinde görülen mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığından, istemin reddine, 16.2.2006 gününde oybirliği ile karar verildi.