7. Daire 2003/450 E. , 2004/2373 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2003/450
Karar No : 2004/2373
Temyiz İsteminde Bulunan: Site Vergi Dairesi Müdürlüğü
Karşı Taraf : … Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi
İstemin Özeti : Un ve kepek imalatı yapan davacı Şirketin, 1997, 1998, 1999 ve 2000 yıllarındaki indirimli orana tabi mal teslimlerinden dolayı indirim konusu yapamadığı katma değer vergisinin iadesi amacıyla yaptığı düzeltme başvurusunun reddine ilişkin işlemi; olayda, davacı tarafından, uyuşmazlık konusu dönemlere ilişkin indirimli orana tabi mal teslimlerinden dolayı indirilemeyen katma değer vergilerinin iadesi istemiyle yapılan başvuru, dava konusu işlemle, ilgili dönemlere ait katma değer vergisi beyannameleriyle iade talebinde bulunulmaması nedeniyle iade hakkından yararlanılamayacağından bahisle reddedilmiş ise de, iade hakkının 213 sayılı Vergi Usulü Kanununda öngörülen zaman aşımı süresi içerisinde kullanılmasına engel teşkil edecek herhangi bir düzenleme bulunmadığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Tetkik Hakimi …’nun Düşüncesi: Olayda; un ve kepek imalatı yapan davacı Şirketin, 1997, 1998, 1999 ve 2000 yılları itibarıyla indirimli orana tabi mal ve teslimlerinden dolayı indirim konusu yapamadığı katma değer vergisinin iadesi amacıyla 2577 sayılı Yasanın 10’uncu maddesi kapsamında yaptığı başvuru; iade hakkının dönem beyannamelerinde istenilmesi gerektiğinden bahisle dava konusu işlemle reddedilmiş ise de, kişilerin bir takım haklardan yoksun bırakılmalarına neden olabilecek uygulamalar, ancak kanunla öngörülebileceğinden, iade isteminin reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Temyiz dilekçesinde; iade talebinin Maliye Bakanlığınca çıkarılan tebliğlerle belirlenen sürelerden sonra yapıldığı ileri sürülmekte ise de, 3065 sayılı Yasanın 29’uncu maddesinin 2’nci fıkrası, bu konuda Maliye Bakanlığına bir takım yetkiler vermiş ise de, verilen bu yetki, bu konudaki usulü düzenlemeleri kapsamakta olup, kanunla düzenlenebilecek bir konuda Yasama Organının yetkisini belirli istisnalar dışında yürütme organına devredilebileceği düşünülemez.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddiyle mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi: Davacı şirket tarafından, 1997,1998,1999 ve 2000 yılları itibarıyla indirimli orana tabi mal teslimlerinden dolayı yüklenilen ve indirim yolu ile telafi edilemeyen toplam 13.168.140.284.- lira katma değer vergisinin taraflarına iadesinin sağlanması amacıyla 24.12.2001 tarihinde vergi dairesine yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davayı kabul eden vergi mahkemesi kararı temyiz edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Düzeltme Talebi” başlıklı 122. maddesinde; mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebilecekleri, aynı kanunun 124. maddesinde de, vergi mahkemesinde, dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme başvurusu reddolunanların, şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri hükmü yer almıştır.
Görüldüğü üzere, vergi mahkemesine dava açma süresi içinde yapılan vergi hatalarının düzeltilmesi istemlerinde, vergi mahkemesine dava açılabilecekken, dava açma süresi geçirildikten sonra yapılan vergi hatalarının düzeltilmesi istemlerinde; davaya konu olabilecek idari işlem, 213 Sayılı Kanunun 124. maddesi hükmü gereğince, düzeltme isteminin reddine ilişkin vergi dairesi işlemine karşı şikayet yoluyla yapılacak başvuru sonucu Maliye Bakanlığınca tesis edilecek ret işlemidir.
İncelenen dosyadaki belgelerden, davacı şirket tarafından iptali istenilen 1.4.2002 tarihli ret işlemine konu başvuru, davacı şirketin 1997,1998,1999,2000 yıllarına ilişkin indirimli orana tabi mal teslimlerinden dolayı yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen 13.168.140.294.- lira katma değer vergisinin taraflarına iadesinin sağlanmasına ilişkin olup, isteme konu vergilendirme dönemleri olan, 1997,1998,1999 ve 2000 yılları dikkate alındığında başvurunun dava açma sürelerinden sonra yapılan düzeltme ve şikayet başvurusu olduğunun kabulü gerekmektedir.
Buna göre, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra vergi dairesine yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına gidilmeden, söz konusu başvurunun reddine dair işlemin iptali istemiyle vergi dairesi husumeti ile açılan davaya ilişkin dosyanın, idari merci tecavüzü nedeniyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi uyarınca Maliye Bakanlığına gönderilmesi gerekirken, işin esasına girilerek, yazılı gerekçe ile tesis edilen mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüyle mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden; davacı Şirketçe, indirimli orana tabi mal teslimlerinden dolayı yüklenilen, ancak indirim yoluyla telafi edilemeyen verginin iadesi istemiyle dava açma süresi geçtikten sonra yapılan düzeltme başvurusunun reddine ilişkin vergi dairesi müdürlüğü işlemini iptal eden vergi mahkemesi kararının bozulmasının istenildiği anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Düzeltme Talebi” başlıklı 122’nci maddesinde; mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebilecekleri, aynı kanunun 124’üncü maddesinde de, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme başvurusu reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri hükmü yer almıştır.
Görüldüğü üzere, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yapılan vergi hatalarının düzeltilmesi istemlerinde, davaya konu olabilecek idari işlem, 213 sayılı Kanunun 124’üncü maddesi hükmü gereğince, düzeltme isteminin reddine ilişkin vergi dairesi işlemine karşı şikayet yoluyla yapılacak başvuru sonucu, Maliye Bakanlığınca tesis edilecek ret işlemidir.
Bu durumda; vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra vergi dairesine yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına gidilmeden, anılan başvurunun reddine dair işlemin iptali istemiyle vergi dairesi husumetiyle açılan davaya ilişkin dosyanın, idari merci tecavüzü nedeniyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (e) bendi uyarınca Maliye Bakanlığına gönderilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı gerekçe ile tesis edilen mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine Mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu konuda ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 7.10.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.