7. Daire 2003/1967 E. , 2004/1948 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2003/1967
Karar No : 2004/1948
Temyiz İsteminde Bulunan: … Türkiye Kimya Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
Vekili : Av….
Karşı Taraf : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına Gebze Gümrük Müdürlüğü
İstemin Özeti : Davacı Şirket adına tescilli … gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın kıymetinin düşük beyan edildiğinden bahisle, tahakkuk ettirilen ve itirazsız ödenen katma değer vergisi tutarı üzerinden para cezası kesilmesine ilişkin karara vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, davacı Şirket adına tescilli beyanname ile ithali gerçekleştirilen eşyaya ilişkin iskonto tutarının satıcıya ödenmediğinin ve eşyanın gümrük kıymetine dahil edilmediğinin davacı Şirket tarafından bildirilmesi üzerine tahakkuk ettirilen ve itirazsız olarak ödenen ek katma değer vergisinin üç katı tutarında para cezası kesildiğinin anlaşıldığı; 4458 sayılı Yasanın 63’üncü maddesine göre, prensip olarak, beyannamenin,tescilden sonra düzeltilemeyeceği, ancak, tescilden sonra, eşyanın cins, nevi ve niteliği ile marka ve numaraları dışında, beyannamede yer alan ağırlık, adet, ölçü yahut kıymet yönlerinden bir ve daha fazla bilginin beyan sahibinin talebi üzerine düzeltilebileceği; ancak bu düzeltme talebinin, eşyanın muayene edileceğinin bildirilmesinden,. idarece bu yanlışlıkların tespit edilmesinden ve ayrıca eşyanın teslim edilmesinden önce yapılacağının açık olduğu; olayda, eşyanın fiili ithali yapılıp tesliminden sonra düzeltme talebinde bulunulduğundan, davacı Şirketin düzeltme hükümlerinden yararlanmasının mümkün olmadığı; bu durumda, davacı şirket adına para cezası kesilmesinde yasal isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle reddeden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; kendiliğinden başvurularak katma değer vergisi ödenmesi durumunda para cezası kesilemeyeceği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: İstemin redi gerektiği yolundadır.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi: Gümrük Kanununun 234’üncü maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca ceza uygulanabilmesi için, vergi farkının, muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda ortaya çıkması gerekir. Olayda ise, vergi farkı, davacı Şirketin dilekçesi üzerine ortaya çıktığından davacı Şirket adına tesis edilen ceza kesme işleminde isabet bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali istemiyle açılan davayı reddeden mahkeme kararında yasal isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Davacı şirket adına tescilli … tarihli gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşyalara ait faturada belirtilen iskonto miktarının satıcıya ödenmemesi sebebiyle eşyanın gümrük kıymetine dahil edilmediğinden bahisle tahakkuk ettirilen katma değer vergisine bağlı olarak 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234’üncü maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca alınan üç kat para cezası aleyhine açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması talep edilmektedir.
4458 sayılı Gümrek Kanununun 234’üncü maddesinin 1’inci bendinde, serbest dolaşıma, giriş rejimine veya bir geçici muafiyet düzenlemesine tabi eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda, kıymeti üzerinden gümrük vergisine tabi eşyanın beyan edilen kıymeti, muayene ve denetleme sonucunda bu Kanunun 23 ila 31’inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde belirtilen kıymete göre noksan bulunduğu takdirde, bu noksanlığa ait gümrük vergisinden başka bu vergi farkının üç katı para cezası alınacağı, hükme bağlanmıştır. Aynı kanunun 241’inci maddesinde ise, bu kanuna ve bu kanuna dayanılarak çıkarılan tüzük yönetmelik tebliğ ve talimatlarla getirilen şekil ve usullere aykırı hareket edenlere 46.000.000 lira usulsüzlük cezası uygulanacağını hükme bağlamıştır.
Dava konusu olayda, malın iskonto miktarının ithal fiyatına eklenmediği, “muayene veya denetlemede veya teslimden sonra kontrol sonucunda” ortaya çıkmamış, bilakis mal sahibinin kendi beyanı üzerine ek tarhiyat yapılmıştır.
Bu durumda, 234’üncü maddeye göre üç misli para cezası değil 241’inci maddeye göre usulsüzlük cezası alınabilir.
Açıklanan sebeblerle, temyiz talebinin kabulü ile aksine verilen … Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Temyiz başvurusu; davacı Şirket adına tescilli beyanname muhteviyatı eşyanın kıymetinin noksan beyan edildiğinden bahisle tahakkuk ettirilen ve itirazsız ödenen katma değer vergisi tutarı üzerinden, para cezası kesilmesi yolunda alınan karara vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açılan davayı; istemin özeti bölümünde yazılı gerekçeyle reddeden mahkeme kararının bozulması istemine ilişkindir.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 231’inci maddesinin 2’nci fıkrasında, bu Kanun hükümlerine göre para cezası verilmesinde ve bu cezaların idari itiraz mercilerince hükme bağlanmasında, para cezasını gerektiren eylemde bulunanların kasıtlı olup olmadıklarının aranmayacağı belirtilmiştir.
Öte yandan; anılan Kanunun 234’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinde, serbest dolaşıma giriş rejimine veya bir geçici muafiyet düzenlemesine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda, kıymeti üzerinden gümrük vergisine tabi eşyanın beyan edilen kıymeti, muayene ve denetleme sonucunda, bu Kanunun 23 ila 31’inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde belirlenen kıymete göre noksan bulunduğu takdirde, bu noksanlığa ait gümrük vergisinden başka bu vergi farkının 3 katı para cezası alınacağı hükme bağlanmış olup; bu hükme göre, para cezası uygulanabilmesi için, vergi farkının, muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda ortaya çıkması gerekmektedir. Olayda ise, söz konusu vergi farkının, davacı Şirketin, ihbar ve şikayet dilekçesi üzerine ortaya çıktığı hususu sabittir. Bu bakımdan; Gümrük Kanununun yukarıda anılan 234’üncü maddesi uyarınca, davacı Şirket adına para cezası kesilmesinde yasaya uyarlık bulunmadığından, aksi yönde verilen mahkeme kararında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine yeniden verilecek kararla yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından bu konuda hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 22.6.2004 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
X-AZLIK OYU
Temyiz başvurusu; ithal edilen eşyanın gümrük vergisine esas değerinin hatalı beyan edildiğinin beyan tarihinden sonra davacı tarafından gümrük idaresine bildirilmesi üzerine, hesaplanan katma değer vergisi farkı üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendi uyarınca üç kat olarak kesilen para cezasına dair işlemi; anılan bent hükmüne göre ceza kesilebilmesi için kıymet farkının gümrük idaresinin muayene ve denetimi sonucunda tespit edilmesi gerektiği, oysa, olayda, değerdeki noksanlığın davacının bildirmesi üzerine ortaya çıktığı gerekçesiyle iptal eden vergi mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkindir.
Yukarıda sözü edilen bent hükmü, kıymeti üzerinden gümrük vergisine tabi eşyanın beyan edilen kıymetinin, muayene ve denetleme sonucunda noksan bulunması durumunda, bu noksanlığa ait gümrük vergisinden başka, bu vergi farkının üç katı para cezası alınacağı yolundadır.
Suç, kişilerin kanunların amir hükümlerine aykırı davranışta bulunmalarıdır. Gümrük vergisine esas kıymetin noksan bildirilmesi de, Gümrük Kanununda suç olarak nitelendirilen kanuna aykırı davranıştır. Bu nitelikteki suç, tüm unsurlarının tamamlandığı; yani, noksan beyanın yapıldığı tarihte doğmuş bulunduğundan, ortaya çıkarılış biçimine bakılarak, suçun oluşup oluşmadığına karar verilemez. Bu nedenle, yukarıda sözü edilen (b) bendi düzenlemesinde geçen “muayene ve denetleme” ibarelerine, suçun unsurları olarak bakılması ve muayene ve denetleme olmadıkça, bentte sözü edilen suçun oluşmayacağı sonucuna varılması, Ceza Hukuku ilkelerine uygun değildir.
Kaldı ki, ceza kararının dosyada bulunan örneğinin incelenmesinden anlaşılacağı gibi, davacının bildirimi üzerine, gümrük idaresince beyanname üzerinden yapılan inceleme sonucunda noksan beyan saptandığından; olayda,suçun unsurlarından olmayan bu durumlar da gerçekleşmiştir. Bu incelemenin davacının insiyatifi ile yapılması veya noksan beyanın sehven gerçekleşmesi gibi hususlar, suçun manevi unsuru ile ilgilidir; yani, kasıt unsurunu ortadan kaldırıcı etkenlerdir. Oysa, anılan Kanunun 231’inci maddesinin 2’nci fıkrasında yer alan hükme göre, para cezası verilmesinde cezayı gerektiren eylemde bulunanların kasıtlı olup olmadıkları aranmaz. Başka anlatımla; kasıt unsuru taşısın taşımasın, kanuna aykırı davranışta bulunana para cezası kesilmesi kanun emridir.Öte yandan; dosyadan davacı Şirketin dört ayrı zamanda, dört beyanname ile yapılan ithalat sırasında satıcıya ödenmesi gereken iskonto bedelini gümrük vergisi matrahına dahil etmediği anlaşıldığından,olayda kasıt unsuru da gerçekleşmiştir.
Bu nedenle, temyiz isteminin reddi ile aksi yolda verilen mahkeme kararının onanması gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.