7. Daire 2002/2724 E. , 2004/2708 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2002/2724
Karar No : 2004/2708
Temyiz İsteminde Bulunan: … Tekstil Makinaları Ticaret ve Servis Limited Şirketi
Vekili : Av. …
Karşı Taraf : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına Halkalı Gümrük Müdürlüğü
İstemin Özeti : Halkalı Gümrük Müdürlüğünde tescilli … gün ve … sayılı giriş beyannamesi ile geçici olarak ithal edilen eşyaların süresi içerisinde yurt dışına çıkarılmadığından bahisle kesilen para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açılan davada; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242’nci maddesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15’nci maddesini açıklayarak, olayda, para cezası kararına karşı gümrük müdürlüğü nezdinde düzeltme talebinde bulunulması ve sonucunda verilecek karara karşı dava açılması gerekirken, başmüdürlük nezdinde yapılan itiraz başvurusunun usulden reddi üzerine açılan davada idari merci tecavüzü bulunduğu gerekçesiyle, dilekçenin Halkalı Gümrük Müdürlüğüne tevdii yolunda verilen … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; olayda idari merci tecavüzü bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242’nci maddesinin 3’üncü fıkrasına göre, para cezalarına ilişkin işlemlere karşı gümrük müdürülğüne düzeltme talebinde bulunulmaksızın, tebliğinden itibaren yedi gün içerisinde doğrudan ilgili başmüdürlük nezdine itiraz yoluna başvurulması ve başmüdürlüğün işin esası hakkında yapacağı değerlendirme sonucunda tesis edeceği işleme karşı İdari Yargı yerinde dava açılması gerekmektedir.
Bu bakımdan, ceza kararına karşı davacı tarafından, başmüdürlük nezdinde itiraz talebinde bulunulması yerinde olup, başmüdürlük tarafından yapılan itiraz esas bakımından değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken, itirazın, değerlendirilmeksizin usulden reddi işleminde isabet bulunmadığından, Mahkemece, dosyanın esas bakımından işlem tesis edilmek üzere İstanbul Gümrükleri Başmüdürlüğüne tevdiine karar verilmesi gerekirken, gümrük müdürlüğüne tevdi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242’nci maddesinin 1’inci fıkrasında; yükümlülerin kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri için tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ilgili gümrük idaresine verecekleri bir dilekçe ile düzeltme talebinde bulunabilecekleri, aynı maddenin 3′ üncü fıkrasında da, kişilerin, düzeltme taleplerine ilişkin kararlara, idari kararlara, gümrük vergilerine ve cezalara karşı yedi gün içinde kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itirazda bulunabilecekleri, 7’nci fıkrasında ise, gümrük başmüdürlükleri ile Gümrük Müsteşarlığı kararlarına karşı işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğünün veya gümrük başmüdürlüğünün bulunduğu yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabileceği hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden Halkalı Gümrük Müdürlüğünce tescilli geçici giriş beyannamesi kapsamı eşyaların süresi içinde yurtdışı edilmediğinden bahisle düzenlenen 1.8.2001 gün ve 241 sayılı ceza kararına karşı, kararın 15.8.2001 tarihinde tebliğ edildiği belirtilmek suretiyle 21.8.2001 tarihinde İstanbul Gümrükler Başmüdürlüğüne itiraz edildiği anılan başmüdürlükçe; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242’nci maddesinin 1’inci fıkrası ile Gümrük Yönetmeliğinin 876 ncı maddesi uyarınca ceza kararını uygulayan gümrük idaresine onbeş gün içerisinde kararı düzeltme talebinde bulunulması gerekirken, başmüdürlüğe itiraz edilmesi nedeniyle usul yönünden itirazın kabul edilmediği yolunda tesis edilen 14.9.2001 gün ve 9423 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada; mahkemece ceza kararına karşı gümrük idaresine düzeltme talebinde bulunulması ve itiraz prosedürü tamamlandıktan sonra verilecek karara karşı dava açılması gerekirken, İstanbul Gümrükler Başmüdürlüğüne yapılan itirazın usulden reddi yolundaki 14.9.2001 gün ve 9423 sayılı işlemin iptali istemiyle dava açıldığı gerekçesiyle dava dilekçesinin görevli idari mercii olan İstanbul Halkalı Gümrük Müdürlüğüne tevdiine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda sözü edilen 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242’nci maddesinin 3’üncü fıkrası hükmü uyarınca ceza kararlarına karşı tebliğinden itibaren yedi gün içinde işlemi tesis etmiş olan gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu Başmüdürlüğe itirazda bulunulması gerekmektedir.
Olayda, davacı tarafından, ceza kararına karşı işlemi tesis eden gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu İstanbul Gümrükler Başmüdürlüğüne itiraz edildiği anlaşıldığından, itiraz hakkında sözü edilen görevli başmüdürlükçe esastan bir karar verilmesi gerekirken, itirazın usulden reddedilmesinde isabet bulunmadığından, Mahkemece dava dilekçesinin itirazı incelemekle görevli İstanbul Gümrükler Başmüdürlüğüne gönderilmesi gerekirken, Halkalı Gümrük Müdürlüğüne gönderilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüyle; mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden, davacı Şirket tarafından geçici olarak ithal edilen eşyaların, süresi içerisinde yurt dışına çıkarılmadığından bahisle para cezası kesildiği, süresi içerisinde İstanbul Gümrükleri Başmüdürlüğüne yapılan itiraz üzerine, anılan başmüdürlükçe, para cezası işlemine karşı önce gümrük müdürlüğü nezdinde düzeltme talebinde bulunulması gerektiğinden bahisle, itiraz hakkında işin esası bakımından herhangi bir karar verilmeksizin, itirazın kabul edilmediğinin bildirilmesi üzerine açılan davada, Mahkemece, gümrük müdürlüğüne düzeltme talebinde bulunulmaksızın açılan davada idari merci tecavüzü bulunduğu gerekçesiyle, dava dilekçesi ve eklerinin Halkalı Gümrük Müdürlüğüne tevdiine karar verildiği anlaşılmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 242’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında, kişilerin, düzeltme taleplerine ilişkin kararlara ve cezalara karşı yedi gün içinde kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itirazda bulunabilecekleri hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen kanun hükmüne göre, para cezalarına karşı, ilgili gümrük müdürlüğü nezdinde düzeltme talebinde bulunulmaksızın, tebliğinden itibaren yedi gün içerisinde, doğrudan, gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümürk başmüdürlüğü nezdinde itiraz yoluna başvurulacağı kuşkusuzdur.
Olayda da, davacı Şirket tarafından, Halkalı Gümrük Müdürlüğünce tebliğ edilen para cezası kararına karşı süresi içerisinde, doğrudan İstanbul Gümrükleri Başmüdürlüğü nezdinde itirazda bulunulduğundan, Kanunda öngörülen hükme uygun şekilde yapılan başvuru hakkında, İstanbul Gümrükleri Başmüdürlüğünce işin esasının değerlendirilmesi suretiyle karar verilmesi gerekirken, gümrük müdürlüğü nezdinde düzeltme talebinde bulunulmasının icap ettiğinden bahisle, itirazın usul yönünden reddedilmesinde isabet bulunmadığından, Mahkemece, davaya konu başmüdürlük kararının iptali gerekirken, dava dilekçesinin Halkalı Gümrük Müdürlüğüne tevdii yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne; mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 2.11.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.