7. Daire 2001/5169 E. , 2004/336 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2001/5169
Karar No : 2004/336
Temyiz İsteminde Bulunan: Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
Karşı Taraf : … Yatırım İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Davacı Şirket adına tescilli … gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşya ile ilgili olarak yapılan tahmil ve tahliye ücretinin katma değer vergisi matrahına dahil edilmesi gerektiğinden bahisle tahakkuk ettirilen katma değer vergisine ve kesilen üç kat para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemi; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun “İthalatta matrah” başlıklı 21’inci maddesinin (c) bendinde gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemelerin katma değer vergisi matrahına dahil edileceği kuralının yer aldığı; olayda, gümrük beyannamesinin tescil tarihinden sonra gerçekleştiği ihtilafsız olan tahmil ve tahliye işlemleri karşılığı yapılan ödemenin, gümrük idaresince matraha ilavesiyle salınan vergi ve kesilen üç kat para cezasının yasaya uygun olmadığı gerekçesiyle iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; salınan vergi ve kesilen cezanın yasaya uygun olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’un Düşüncesi: Davacı Şirketce, kendisine tebliğ edilen katma değer vergisi tahakkukuna ve üç kat para cezası kesilmesine dair işleme karşı, 4458 sayılı Gümrük Kanunun 242’inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca … Gümrükler Başmüdürlüğüne yapılan itiraz hakkında, anılan Başmüdürlük yerine, yetkisiz … Gümrük Müdürlüğünce verilen ve dava konusu edilen karar hakkında, kararı tesis eden … Gümrük Müdürlüğünün yetkili olup olmadığı hususu irdelenmeksizin verilen kararda yasaya uygunluk bulunmadığından, anılan kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp vergi mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasının gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden; … gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi ile ithal edilen emtia dolayısıyla yapılan tahmil ve tahliye ücretinin katma değer vergisi matrahına ilavesi suretiyle, davacı Şirket adına, katma değer vergisi tahakkuk ettirildiği ve üç kat para cezası kesildiği; ek tahakkukun ve para cezası kararının, … tarihinde anılan firmaya tebliğ edildiği; 4458 sayılı Gümrük Kanunun 197’nci ve Gümrük Yönetmeliğinin 881’inci maddeleri gereğince tahakkuk ettirilen katma değer vergisi ve kesilen ceza teminata bağlanarak beyanname muhteviyatı eşyanın davacı Şirkete teslim edildiği; davacı Şirketin, yapılan tahakkuka ve salınan üç kat cezaya ilişkin işleme karşı, 11.12.2000 tarihinde … Gümrükler Başmüdürlüğüne itirazda bulunduğu; bu itirazın reddine ilişkin, … Gümrük Müdürlüğünün … gün ve … sayılı kararının, 16.1.2001 tarihinde davacı Şirkete tebliği üzerine bu kararın davaya konu edildiği anlaşılmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 242’nci maddesinde, yükümlülerin kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri için tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ilgili gümrük idaresine verecekleri bir dilekçe ile düzeltme talebinde bulunabilecekleri; düzeltme taleplerinin ilgili gümrük müdürlüğünce otuz gün içinde karara bağlanarak yükümlüye tebliğ edileceği; kişilerin düzeltme taleplerine ilişkin kararlara, idari kararlara, gümrük vergilerine ve cezalara karşı yedi gün içinde, kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itirazda bulunabilecekleri; gümrük başmüdürlüğüne intikal eden itirazların otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edileceği; gümrük başmüdürlüklerinin kararlarına karşı işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğünün bulunduğu yerdeki idari yargı mercileri nezdinde dava açabilecekleri hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda yer verilen hükümlere göre, gümrük vergileri ile gümrük para cezalarında, idari davaya konu olabilecek işlem, verginin tahakkukuna veya para cezasının kesilmesine ilişkin işlemler değil; vergi tahakkukuna veya ceza kesme işlemine karşı, Gümrük Kanununun 242’nci maddesinde öngörülen usullere göre yapılacak itiraz üzerine, yine aynı maddede yazılı mercilerce tesis edilecek olumsuz işlemdir.
Öte yandan, anılan 242’nci maddede, gümrük vergisi tahakkuklarına ve para cezası kararlarına karşı, ancak, gümrükler başmüdürlüklerine itirazda bulunulabileceği, itirazları incelemeye ve karara bağlamaya, bu mercilerin yetkili olduğu açıkça belirtilmiştir.
Olayda ise, davacı Şirketçe … tarihinde tebliğ edilen katma değer vergisi tahakkukuna ve üç kat para cezasına ilişkin işleme karşı, Gümrük Kanununun 242’nci maddesinin 3’üncü fıkrası uyarınca, … Gümrükler Başmüdürlüğüne süresi içinde yapılan itirazın Gümrük Kanunun açıklanan 242’nci maddesi uyarınca, anılan Başmüdürlükçe karara bağlanması gerektiğinden; bu konuda yetkisi bulunmayan … Gümrük Müdürlüğünce tesis edilen itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açılan davanın, bu husus irdelenmeksizin, davanın esasının incelenmesi suretiyle sonuçlandırılmasında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne ve mahkeme kararının bozulmasına; bozma kararı üzerine Mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 17.2.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.