7. Daire 2000/4850 E. , 2002/3366 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 2000/4850
Karar No: 2002/3366
Temyiz İsteminde Bulunan: Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına
Ankara TIR Gümrük Müdürlüğü
Karşı Taraf : …
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Davacı Şirkete ait olup, davacı Şirket ile … İzolasyon A.Ş. arasında düzenlenen finansal kiralama sözleşmesi uyarınca, … İzolasyon Anonim Şirketi tarafından geçici olarak ithal edilen ve yurtta kalma süresinin sona ermesinden sonra yurt dışına çıkarılmak istenen eşyanın, eşyaya ait olup, ödenmesi gereken vergi ve buna bağlı diğer borçların teminatı olmak üzere, yurt dışına çıkarılmasına izin verilmemesi yolunda tesis edilen işlemi; dosyadaki belgelerin incelenmesinden, … İzolasyon Anonim Şirketinin sözleşme hükümlerini yerine getirmemesi üzerine, davacı Şirket tarafından açılan davalar sonucunda, sözleşmenin feshine ve eşyanın davacı Şirkete iadesine, … Anonim Şirketinin de fesih ve tasfiyesine karar verildiğinin; bu arada eşyanın süresi içinde yurt dışı edilmemesi nedeniyle, 24.4.1998 tarihinde eşyaya ilişkin vergilerin ithalatçı … İzolasyon Anonim Şirketi adına tahakkuk ettirildiğinin; 3.6.1998 tarihinde eşyanın yurt dışına çıkarılmak istenildiğinin; 18.6.1998 tarihinde de, eşyaya ilişkin vergi, ceza ve faiz borcu ödenmeden eşyanın yurt dışına çıkarılmasına izin verilemeyeceği yolundaki dava konusu işlemin tesis edildiğinin anlaşıldığı, olayda, mülkiyetinin davacı Şirkete ait olduğu konusunda ihtilaf bulunmayan eşya,… İzolasyon Anonim Şirketi tarafından ithal edildiğinden; eşyanın süresi içinde yurt dışı edilmesi, bunun yapılamaması halinde de, teminat gösterme yükümlülüğünün … İzolasyon Anonim Şirketine ait olduğu; 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununun 29’uncu maddesinde yer alan hükmün de bunu doğruladığı; dolayısıyla, üçüncü kişinin vergi borcu nedeniyle 1615 sayılı Kanunun 72’nci maddesi hükmü uyarınca davacıya ait eşyanın yurt dışına çıkarılmasına izin verilmemesi işleminde isabet görülmediği gerekçesiyle iptal eden … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E:…; K:… sayılı kararının; 1615 sayılı Kanunun 72, 149 ve 176’ncı maddeleri uyarınca geçici olarak ithal edilip, süresi içinde yurt dışı edilmeyen eşyaya ilişkin vergi ve buna bağlı diğer borçlar ödenilmediğinden, tesis edilen işlemin yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’nın Düşüncesi: Olayda, Finansal kiralama yoluyla geçici olarak yurda getirilen eşyanın mülkiyetinin davacı Şirkete ait olduğu, eşyanın süresi içinde yurt dışı edilmesi yükümlülüğünün eşyayı ithal eden firmaya ait olduğu, bu firmanın yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, bu firmanın değil de yurt dışındaki mal sahibi davacı firmasının sorumlu tutulması durumunda, kötü niyetli ithalatçıların korunması gibi bir halin ortaya çıktığı.dikkate alındığında; 1615 sayılı Kanunun 72’nci maddesi hükmünün finansal kiralama kanunu kapsamı dışında ithal edilen eşyaları kapsadığının kabulü gerektiği sonucuna varılmıştır.
Hal böyle olunca, temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp vergi mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık; davacı Şirkete ait olup, finansal kiralama sözleşmesi uyarınca, … İzolasyon Anonim Şirketi tarafından geçici olarak ithal edilen ve yurtta kalma süresinin sona ermesinden sonra yurt dışına çıkarılmak istenen eşyanın; eşyaya ait olup, ödenmesi gereken vergi ve buna bağlı diğer borçların teminatı olmak üzere, yurt dışına çıkarılmasına izin verilmemesi yolunda tesis edilen işlemi iptal eden Vergi Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istemine ilişkin olup; olayda, yenileme dilekçesi ile açılan işbu davada, vergi ve resimler ile bunlara ait faize ilişkin işlem dava konusu edildiği halde, mahkemece, davacıya ait eşyanın yurt dışına çıkışına izin verilemeyeceği yolunda tesis edilen 12.10.1998 tarih ve 31591 sayılı işlemin dava konusu edildiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulması, Yargılama Hukukuna uygun değil ise de, 12.10.1998 tarih ve 31591 sayılı işlemin iptali isteğiyle açılan ilk davada verilen dilekçe ret kararının mahkemenin hatalı nitelendirmesine dayalı bulunması sebebiyle, bu husus bozma nedeni olarak görülmeyerek işin esasına geçildi:
dir.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 1615 sayılı Gümrük Kanununun 72’nci maddesinde; gümrüğün denetlemesi altındaki yerlerde bulunan eşyanın, birinci derecede, bu eşyaya ilişkin gümrük vergi ve gümrüklerce alınan başka vergilerle para cezalarından dolayı teminat hükmünde olduğu; 119’uncu maddesinde, maddede belirtilen maksatlarla memlekete geçici olarak girecek yabancı eşyanın vergilerinin, Bakanlıkça kabul ve tespit edilecek esas ve şartlar dairesinde teminata bağlanacağı; 149’uncu maddesinde ise, Kanunun 119’uncu maddesi hükmüne aykrı hareket edenlerden, eşyaya terettüp eden vergiler alınmakla beraber, bu vergilerin iki katının ayrıca para cezası olarak alınacağı hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; ithal konusu eşyanın davacı Şirket ile … İzolasyon Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi arasında imzalanan, (leasing) finansal kiralama sözleşmesi uyarınca, … İzolasyon Anonim Şirketi tarafından … tarih ve … ve … tarih ve … sayılı beyannameler ile geçici olarak ithal edildiği; … İzolasyon Anonim Şirketinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi üzerine davacı Şirket tarafından adli yargı yerinde açılan davalar sonucu, 1.5.1995 tarihinde sözleşmenin feshine ve eşyanın davacı Şirkete iadesine, 31.1.1994 tarihinde … İzolasyon Anonim Şirketinin fesih ve tasfiyesine karar verildiği; eşyanın 13.1.1997 tarihinde davacı Şirkete tesliminin ardından, süresi içinde yurt dışı edilmediğinden bahisle, vergi ve resimlerine ilişkin tahakkukun, 24.4.1998 tarihinde, daha önce fesih ve tasfiyesine karar verilmiş olan … İzolasyon Anonim Şirketi adına yapıldığı; bu arada davacı Şirket tarafından eşyanın yurt dışına çıkarılmak istendiği; ancak davalı idarece, süresi içinde yurt dışı edilmeyen eşyaya ilişkin olup, ödenmesi gerektiği halde ödenmemiş bulunan vergi, resim ve bunlara bağlı faiz ve ceza ödenmeden eşyanın yurt dışına çıkışına izin verilmeyeceğine dair işlemin tesis edildiği; 12.10.1998 tarih ve 31591 sayılı bu işlemin iptali istemiyle … tarihinde … esas sayısı ile açılan davada, mahkemece, vergi, resim ve bunlara ait faiz ile ceza kararına karşı tek dilekçe ile dava açılamayacağı gerekçesiyle dilekçenin reddine karar verildiği; 25.12.1998 tarihinde yenilenen davada da, dilekçe ret kararı uyarınca vergi ve resimler ile bunlara ait faizin dava konusu edildiği; temyize konu … günlü ve E:…; K:… sayılı kararda ise, davanın, eşyanın yurt dışına çıkışına izin verilemeyeceği yolunda tesis edilen işleme karşı açıldığı kabul edilmek suretiyle hüküm kurulduğu ve işlemin , istemin özeti bölümünde yazılı gerekçe ile iptal edildiği anlaşılmış olup; olayda, yurda geçici olarak ithal edilen eşyanın süresi içinde yurt dışı edilmediği gibi, süre uzatım talebinde de bulunulmadığı ve böylelikle geçici muaflık rejimi koşullarının ihlal edildiği sabit bulunduğundan; tahakkuk ettirilen vergi ve resimlerin, teminat hükmünde olan eşyanın yurt dışı edilmesinden önce tahsili, yukarıda açıklanan yasa hükümleri gereğidir.
Öte yandan; ithal konusu eşyayı, leasing sözleşmesi ile ithal eden firmanın, mal sahibi davacı Şirkete karşı sorumluluklarını yerine getirmemesi nedeniyle adli yargıda aleyhine dava açılmış ve bu davada taraflar arasındaki sözleşmenin feshiyle birlikte ithalatçı firmanın fesih ve tasfiyesine de karar verilmiş olması, sadece sözleşmenin tarafları açısından hüküm ifade edeceğinden; bu durum, eşyasının süresi içinde yurt dışı edilmemesi halinde, vergi ve resimleri ödenmeden yurt dışına çıkışına için verilmeyeceğini bilmek durumunda olan davacı Şirket açısından, Kamu Hukukuna dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemi sakatlayıcı nitelikte değildir.
Bu bakımdan; dava konusu işlemi, istemin özeti bölümünde yazılı gerekçe ile iptal eden Vergi Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne; mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 22.10.2002 gününde oybirliği ile karar verildi.