7. Daire 1999/852 E. , 2000/1849 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1999/852
Karar No: 2000/1849
Temyiz İsteminde Bulunan: Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına İzmir Giriş Gümrük Müdürlüğü
Karşı Taraf : … Dayanıklı Tüketim Malları Sanayi ve Ticaret
Limited Şirketi
Vekili : Av. … – Av. …
İstemin Özeti : Davacı Şirketle başka bir şirket tarafından, aynı manifestoya kayıtlı olup, birden fazla beyanname kapsamında aksam ve parça olarak beyan ve ithal edilen, ancak gerçekte mamul bir eşyanın mümeyyiz vasfını oluşturan eşyaların, mamul eşyanın tabi olduğu tarife ve istatistik pozisyonunda vergilendirilmesi gerektiğinden bahisle yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine dair işlemi; olayda, … ve … Ltd. Şirketleri adına tescilli beyanname asılları ile ekleri olan manifesto ve faturaların muhteviyatı eşyalar üzerinde yaptırılan iki ayrı bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporlarda; … ve … Limited Şirketlerinin ithal ettikleri elektronik parçaların uzaktan kumandalı ve kumandasız müzik seti ve video üretimi için gerekli donanımlar oldukları; ancak, ne tek başlarına, ne de birleştirildiklerinde komple bir cihazın mümeyyiz vasfını oluşturamayacakları; bununla birlikte, aynı ülkeden ve aynı manifesto kapsamında ithal edilen … Elektronik firmasına ait eşyalar ile birleştirildiklerinde mümeyyiz vasfa sahip elektronik eşya imal edilebileceğinin belirtildiği; bu durumda, ek tahakkukun … ve … Limited Şirketlerinin ithal ettiği eşyalardan komple bir elektronik cihaz imal edilebileceği gerekçesiyle yapılması; olayda … Elektronik firması tarafından getirilen eşyalarla ilgili herhangi bir tespit ve buna bağlı bir iddianın bulunmaması yanında, bilirkişi raporlarında yer alan açıklamalar da dikkate alındığında, … ve … firmaları tarafından yurda ithal edilen eşyaların komple bir cihazın mümeyyiz vasfına sahip olmadıklarının anlaşıldığı gerekçesiyle iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; mamul haldeki elektronik cihazların parçalarının daha az vergi ödemek amacıyla iki ayrı firma üzerinden ithal edildiğinin tespit edildiği; ortakları arasında ilişki bulunan bu firmaların aslında bir firma olduğu; iki ayrı firma gibi hareket edilerek kanuna karşı hile yapıldığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: Dosyanın incelenmesinden, davacı Şirketle bir başka şirket tarafından, uzaktan kumandalı ve kumandasız müzik seti ve video aksam ve parçası olarak beyan ve ithal edilen eşyaların birlikte, mamul eşyanın mümeyyiz vasfını oluşturduğu ileri sürülerek, mamul eşyanın tabi olduğu tarife ve istatistik pozisyonunda vergilendirilmesi gerektiğinden bahisle yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine dair işlemin Vergi Mahkemesince iptal edildiği anlaşılmıştır.
Olayda, davacı … Limited Şirketi ile diğer firma … Limited Şirketi tarafından aynı ihracatçı firmadan ve aynı tarihte satın alındıkları sabit olan aksam ve parçaların, … Elektronik firması tarafından aynı ihracatçıdan aynı tarihte satın alınıp, ayın manifesto ile Yurda getirilen diğer aksam ve parçalarla birleştirilmeleri durumunda mamul eşyanın mümeyyiz vasfını oluşturacak şekilde birbirini tamamlamaları, mamul eşya için, aksam ve parçadan daha yüksek vergi oranı öngören gümrük mevzuatını aşmak amacıyla, söz konusu aksam ve parçaları ayrı ayrı ithal edip sonradan birleştirmek üzere bu üç firma arasında işbirliğinin bulunduğunu gösterdiğinden, idarece, mamul eşyanın yer aldığı tarife ve istatistik pozisyonuna ait vergi oranı üzerinden ek tahakkuk yapılması yerinde bulunmuştur.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp, vergi mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Temyiz başvurusu; davacı Şirketle bir başka şirket tarafından uzaktan kumandalı ve kumandasız müzik seti ve video aksam ve parçası olarak beyan ve ithal edilen eşyaların, birlikte, mamul eşyanın mümeyyiz vasfını oluşturduğu ileri sürülerek mamul eşyanın tabi olduğu tarife ve istatistik pozisyonunda vergilendirilmesi gerektiğinden bahisle yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine dair işlemi iptal eden Vergi Mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkindir.
1615 sayılı Gümrük Kanununun 4’üncü maddesinde gümrük vergisinin 3’üncü madde gereğince ödeme mükellefiyetinin başladığı tarihte eşyanın bulunduğu hal ve mahiyetine göre o tarihte yürürlükte bulunan gümrük giriş tarife cetvelindeki nispet, had ve esaslara göre hesaplanacağı hükme bağlanmıştır.
Söz konusu cetvelin “Tarifenin Yorumu ile ilgili Genel Kurallar” başlıklı bölümünde yer alan kural 2 (a) da ise, tarifenin belli bir pozisyonunda herhangi bir eşyaya yapılan atfın, bu eşyanın imali bitirilmemiş ya da aksamı tamamlanmamış olanlarını da kapsadığı; ancak, bu gibi imali bitirilmemiş veya aksamı tamamlanmamış eşyanın ithal anında imali bitirilmiş veya aksamı tamamlanmış eşyanın ayırdedici niteliğini içermesi gerektiği belirtilmiştir.
Olayda, gümrük müfettişince yapılan inceleme sonucunda, davacı Şirketle, … Dayanıklı Tüketim Malları Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi arasında, ortaklarından birisinin aynı kişi olmasından dolayı organik bir bağ bulunduğu; her iki firmanın da, sürekli olarak, Yurt dışında aynı ihracatçı firmalardan mal aldığı; ihracatçı firmalarca düzenlenen faturaların aynı tarihi taşıdıkları ve seri numaralarının birbirini izlediği; anılan firmalarca ayrı giriş beyannameleri ile ithal edilen eşyaların aynı giriş manifestosuna kayıtlı olduğu; söz konusu eşyalarla komple bir elektronik eşya üretilip üretilemeyeceği hususunun Ege Bölgesi Sanayi Odasından sorulması üzerine gönderilen 1.7.1996 gün ve 9 sayılı cevap yazısında, gönderilen faturaların kapsamı eşyalardan 1320 adedi uzaktan kumandalı olmak üzere toplam 1820 adet müzik seti ile 100 adet uzaktan kumandalı video imal edilebileceğinin belirtilmesi nedeniyle, vergilendirmede, mamul eşyanın tarife ve istatistik pozisyonunun esas alınması icap ettiğinin gümrük müdürlüğüne bildirildiği; bu doğrultuda yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddi üzerine açılan davada, mahkemece, üç elektrik ve elektronik mühendisinden oluşan bilirkişi kuruluna yaptırılan inceleme sonucu düzenlenen raporda, Singapur’da yerleşik … … Şirketinden, … tarih ve …, …, …, … nolu faturalarla … Limited Şirketi; … … nolu fatura ile … Elektronik firması, … … nolu fatura ile … Limited Şirketi tarafından aynı partide satın alınan eşyaların, aynı taşıma aracı ile getirilerek ithalatının gerçekleştirildiği, bu şirketlerin ithal ettiği elektronik cihaz parçaları ayrı ayrı incelendiğinde, her üç şirketin ithalatını gerçekleştirdiği farklı parçalar arasında ilişki bulunduğunun açıkça görüldüğü; elektronik parçaların adetlerinin de kendilerini bütünleyen miktarda olduğu, … ve … limited şirketleri tarafından ithal edilen parçaların uzaktan kumandalı ve kumandasız müzik seti ile video cihazlarının imalatı için gerekli, fakat yeterli olmadığı, ancak, dosyada mevcut fatura ve manifestosundan aynı ihracatçı firmadan ve aynı tarihte … Elektronik firması tarafından satın alındığı anlaşılan aksam ve parçalarla birleştirildiğinde, elektronik cihazın mümeyyiz vasfına sahip 1320 adedi uzaktan kumandalı 1820 adet müzik seti ile 100 adet video cihazı imal edilebileceği açıklamalarının yer aldığı; Mahkemece bu incelemeden önce üç elektronik yüksek mühendisinden oluşan başka bir bilirkişi kuruluna yaptırılan, ancak, davacı Şirket tarafından, taraflara duyurulmadan yaptırılmış olması nedeniyle itiraz edilen bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda da, aynı tespit ve görüşlere yer verildiği, dosyanın incelenmesinden, anlaşılmıştır.
Her ne kadar, Vergi Mahkemesince, aynı ülkeden ve aynı manifesto kapsamında … Limited Şirketi ile … Limited Şirketi ve … Elektronik firması tarafından ithal olunan eşyaların biraraya getirilerek birleştirilmeleri halinde mümeyyiz vasfa sahip elektronik eşyanın imalinin olanaklı olacağı; ancak, … Elektronik firması tarafından getirilen eşyalarla ilgili olarak idarece ileri sürülmüş bir iddia ve yapılmış bir tespit bulunmadığı; diğer iki firma tarafından ithal edilen eşyaların birleştirilmesi halinde ise, mamul eşyanın mümeyyiz vasfının oluşmayacağının anlaşıldığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmişse de; yukarıda belirtilen ilk iki firma tarafından aynı ihracatçı firmadan ve aynı tarihte satın alındıkları sabit olan aksam ve parçaların, … Elektronik firması tarafından aynı ihracatçıdan aynı tarihte satın alınıp, aynı manifesto ile Yurda getirilen diğer aksam ve parçalarla birleştirilmeleri durumunda, mamul eşyanın mümeyyiz vasfını oluşturacak şekilde birbirlerini tamamlamaları ve ithalat işlemlerinin tamamlanmasının akabinde davacı Şirket tarafından ithal edilen aksam ve parçaların … tarih ve … nolu fatura ile … Elektronik firmasına satılmış olmaları, mamul eşya için aksam ve parçadan daha yüksek vergi oranı öngören gümrük mevzuatını aşmak amacıyla, söz konusu aksam ve parçaları ayrı ayrı ithal edip sonradan birleştirmek üzere, bu üç firma arasında gerçekleştirilen bir işbirliğinin bulunduğunu göstermektedir. Başka deyişle; olayda, Kanuna karşı yapılmış bir hile söz konusudur. Kanuna karşı hilenin himayesi ise, hukuken olanaklı değildir. Bu bakımdan; mamul eşyanın yer aldığı tarife ve istatistik pozisyonuna ait vergi oranı üzerinden, davalı idarece, yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine dair dava konusu işlemi iptal eden Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne; mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 7.6.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.