7. Daire         1999/1606 E.  ,  2000/1966 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1999/1606
Karar No: 2000/1966

Temyiz İsteminde Bulunan: Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına
… Giriş Gümrük Müdürlüğü
Karşı Taraf : …
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Davacı Şirketçe gerçekleştirilen elektronik eşya ithalatında çifte fatura düzenlendiğinin tespit edildiğinden bahisle yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine dair işlemi; olayda, davacı firma ile birlikte … ve … limited şirketleri adına tescilli sekiz adet gümrük giriş beyannamesi kapsamı eşyaların gerçek kıymetlerinin beyan edildiği gibi 176.337.- Amerikan doları olmadığının; bu eşyaların gerçek değerlerinin, Hong-Kong Gümrük İdaresince gönderilen iki adet faturada yazılı toplam 537.600.- Amerikan doları olduğunun; söz konusu eşyaların sekiz adet giriş beyannamesi ve faturaya ayrıştırılarak, eşya isimleri de farklılaştırılmak suretiyle adı geçen firmalar tarafından … Giriş ve Gaziemir Serbest Bölge Gümrük Müdürlüklerinden sahte faturalara dayanılarak ithal edildiğinin, gümrük müfettişi tarafından düzenlenen cevaplı raporla tespit olunduğundan bahisle, eşyaların gerçek satış bedeli olduğu iddia edilen toplam 537.600.- Amerikan doları kıymetin, sekiz adet giriş beyannamesine takdiren paylaştırılması sonucunda davacı adına tescilli … gün ve … sayılı giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin ek tahakkuk yapıldığının; gümrük müfettişi tarafından yapılan inceleme sonucu davacının ithal ettiği beyanname muhteviyatı eşyalara ilişkin gerçek faturaların Hong-Kong Gümrük İdaresince gönderildiği iddia edilmesine karşın, somut bilgi ve belgelere dayalı olmayan bu iddiaların sübuta ermediği; nitekim, gerçek olduğu söylenen faturalardan … Limited Şirketi tarafından düzenlenen … gün ve … sayılı faturada ismi geçen ve … adresinde bulunan … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin … Ticaret Odasında kaydının olmadığı hususlarının tespit edildiğinin anlaşıldığı, diğer taraftan, … model televizyona ait parça setinin fiyatının gerçek olduğu iddia edilen faturalarda 138.- dolar, … model televizyona ait parça setinin fiyatının ise 176.- dolar olduğu; oysa, … Ağır Ceza Mahkemesinde görülmekte olan dava nedeniyle, bu Mahkemece Hong-Kong ve Singapur Büyükelçilikleri vasıtasıyla yaptırılan araştırmalar sonucunda, yetkili firmalardan, … model televizyona ait parça setinin fiyatının 61.- ve 63.- dolar olduğu; … Sanayi Odasının yazısı üzerine … Elektronik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından Hong-Kong piyasasındaki çeşitli firmalardan alınan tekliflerden, … isimli televizyona ait parça setinin fiyatının 58.- dolar, … isimli televizyona ait olanların ise 71.- dolar olduğu; bu duruma göre idarenin gerçek olduğunu öne sürdüğü … gün ve … sayılı; … gün ve … sayılı faturalardaki fiyatların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığı; öte yandan, sahte olduğu iddia edilen faturalardaki eşyaların kıymetlerinin kaç dolar olabileceğine ilişkin olarak, gümrük müfettişince, Ege Bölgesi Sanayi Odasına sorulması üzerine verilen 25.12.1996 gün ve 15 sayılı cevapta, faturalardaki eşyaların dolar cinsinden kıymetlerinin %10 değişebileceğinin belirtildiği; ayrıca, anılan Mahkemece, gümrük giriş beyannamesi eki fatura muhteviyatı eşyaların FOB ihraç değerinin, Hong-Kong Türkiye Başkonsolosluğu Ticari Ataşeliği kanalıyla araştırılması sonucunda; faturalarda belirtilen FOB ihraç fiyatları ile araştırma sonucu bulunan değerlerin genellikle uyumlu bulunduğunun bildirildiği; söz konusu yazıya ekli belgelerde ithal faturasındaki … “…” tipindeki eşya için 30.-dolar, … “…” tipindeki eşya için 43.- dolar fiyat tespit edildiğinin anlaşıldığı; dolayısıyla, davacı tarafından ithal edilen eşyaya ilişkin olarak beyan edilen değerler ile, araştırma sonucu bulunan değerlerin aynı olduğu; olayda, gelir eksikliğine sebebiyet veren bir beyandan söz edilemeyeceği, tahakkuk ettirilen ek vergide isabet bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; cevaplı rapor doğrultusunda yapılan ek tahakkukun yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: Uyuşmazlık, davacı şirket tarafından ithal edilen elektronik malzemelerin beyan olunan kıymetlerinde düşüklük bulunması üzerine, idarece yapılan araştırma sonucu saptanan fiyat esas alınarak ek tahakkuk yapılmasından kaynaklanmıştır.
Dosyada mevcut bilgi ve belgelere göre, kıymet araştırmasının, ithalatın yapıldığı Hong Kong’un Gümrük Araştırma Departmanı tarafından yapılmış olması ve davacının, ithale konu eşyaların kıymetini, gerçek değerlerine nazaran düşük beyan ettiğinin ihracatçı firma yetkilisinin ifadesi ile bu şirket kayıtlarında yer alan ve ithale konu eşyalara ilişkin belgelerle de doğrulanmış bulunması karşısında, davacı adına ek tahakkuk yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile, ek tahakkuka vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali yolundaki mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp, vergi mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden; … Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli … gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi kapsamında ithal olunan elektronik aksam ve parçaların gümrük vergisine esas kıymetinin, Hong-Kong’da yerleşik … Limited Şirketi tarafından davacı Şirket adına düzenlenen … gün ve …B sayılı fatura ile 68.460.- Amerikan doları olarak beyan edildiği; gümrük başmüfettişi tarafından düzenlenen 13.1.1997 gün ve 2 sayılı cevaplı raporda, … Giriş ve Gaziemir Serbest Bölge Gümrük Müdürlüklerinde … ve … limited şirketleri ile …’e ait … Elektronik Firması adına tescilli, içinde sözü edilen beyannamenin de bulunduğu, 8 adet gümrük giriş beyannamesiyle ithal olunan eşyaların gerçek değerinin beyannamelerdeki kıymetlerinin toplamı olan 176.337.- Amerikan doları değil, (231.840+305.760=) 537.600.- Amerikan doları olduğunun, eşyaların gerçek kıymetlerini gösteren iki adet faturanın Hong Kong Gümrük İdaresince, Teftiş Kurulu Başkanlığına gönderilmesi sonucu anlaşıldığı; söz konusu aksam ve parçaların 8 adet giriş beyannamesi ve faturaya ayrıştırılarak, eşya isimleri de farklılaştırılmak suretiyle, adı geçen firmalar tarafından sahte faturalara dayanılarak ithal olunduğu hususlarının tespit edilmesi üzerine, uyuşmazlık konusu ek tahakkukun yapıldığı anlaşılmıştır.
Dairemizin E:1998/2441 sayılı dosyasında bir örneği ve Türkçe çevirisi mevcut Hong Kong Gümrük Araştırma Departmanının yazısında; Hong Kong’ta yerleşik ihracatçı … Limited ile ilgili soruşturma ve yardım talebi çerçevesinde adı geçen şirketle ilgili, soruşturma sonucuna göre; Türkiye’den gönderilen altı adet fatura muhteviyatı elektronik parçaların, üç yükleme ile … Limited Şirketi adına Türkiye’ye gönderildiğinin belirlendiği; ihracatçı firmanın, anılan faturalardaki kıymetlerin yanlış olduğunu teyit ettiği; doğru FOB kıymetlerin, 155.234; 305.760; 231.840.- dolar olduğunu; … Limited Şirketinin talimatı doğrultusunda, faturaların … Elektronik Firması, … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve … Elektrik ve Elektronik Ticaret Sanayi Limited Şirketi adına tanzim edildiği; mallar için üç gerçek fatura düzenlenmesinden sonra, ihracatçı firmanın, ayrıca, alıcının gümrüklerde mal çekmesini kolaylaştırmak için Türkiye’den gönderilen altı adet faturadan farklı olarak, değerleri düşük dokuz adet fatura daha tanzim ettiği; ancak son faturaların düzenlendiğinin inkar edildiği yolunda açıklamalara yer verilmiştir. Yukarıda belirtilen üç gerçek faturadan ikisi, örnekleri Dairemizin E:1999/1606 sayılı dosyasında bulunan ve müfettiş raporunda tutarları 231.840.- ve 305.760.- Amerikan doları olarak belirtilen faturalardır. Ayrıca, alıcının isteği üzerine düzenlendiği belirtilen dokuz adet düşük tutarlı faturadan, sekiz tanesinin, müfettiş raporunda belirtilen sekiz ayrı ithalatta kullanıldığı hususu, Dairemizin anılan dosyasında mevcut 13.1.1997 tarih ve 4 sayılı cevaplı rapordan anlaşılmıştır.
1615 sayılı Gümrük Kanununun 12.2.1994 tarih ve 21847 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3968 sayılı Kanunla değişik 65’inci maddesinde, “İthal eşyasının gümrük vergisine esas kıymeti, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının VII’nci Maddesinin Uygulanmasına Dair Anlaşma hükümlerine göre tayin ve tespit olunur. Şu kadar ki, Anlaşmanın 8’inci maddesinin 2’nci fıkrasında belirtilen unsurlar bu kıymete dahil edilir.” Hükmü yer almıştır.
Söz konusu Anlaşmanın I’inci Bölümünün 1’inci, 2’nci ve 3’üncü maddelerinde, ithal eşyasının gümrük kıymetinin belirlenmesine ilişkin yöntemler açıklanmış; Anlaşmanın Ek I’ini oluşturan Yorum Notlarının 1 nolu genel notunda ise, (4’üncü maddedeki istisnai hal dışında) bir maddeye göre belirlenemeyen gümrük kıymeti için kendisinden sonra gelen maddeye geçileceği; Anlaşmanın 17’nci maddesinde de, bu anlaşmada yer alan hiç bir hükmün, gümrük idaresinin, gümrük kıymetinin belirlenmesi ile ilgili olarak ibraz edilen tutanak, belge veya beyannamenin gerçeklik veya doğruluğunu araştırma hakkını sınırlamayacağı veya bu hakkı tartışma konusu haline getirecek şekilde yorumlanamayacağı belirtilmiştir.
Olayda, ihracatçı firmanın yerleşik olduğu Hong Kong’un Gümrük Araştırma Departmanı aracılığıyla, ihracatçı firmanın kayıtlarının incelenmesi suretiyle davacı Şirketin gümrük vergisine esas olmak üzere gümrük idaresine ibraz ettiği faturaların, ithale konu eşyaların gerçek değerini içermediğinin, bu niteliği ile de sahte olduğunun tespit edilmesi karşısında; ihracatçı firma kayıtlarında yer alan ve ithale konu eşyaların gerçek değerlerini içerdiği ihracatçı firma yetkilisi tarafından da doğrulanan yüksek tutarlı faturaların esas alınması suretiyle ek tahakkuk yapılmasında isabetsizlik bulunmamaktadır.
Vergi mahkemesince, her ne kadar, ithal edilen eşyaların emsallerinin eşyanın menşei ülkesinde düşük kıymetle satıldığının tespit edildiği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmişse de; sahte fatura ile belgelendirildiği sabit bulunan eşyanın gerçek kıymetini gösteren faturaların tespit edilmiş bulunması karşısında, Mahkemece, emsal değer araştırması yoluyla sonuca gidilmesinde ve ek tahakkuka vaki itirazın reddine ilişkin işlemin yazılı gerekçeyle iptaline isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne; mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 14.6.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.