7. Daire         1998/916 E.  ,  1999/2061 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1998/916
Karar No: 1999/2061

Temyiz İsteminde Bulunan : … Nakliyat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Vekili : Av. …
Karşı Taraf : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı
İstemin Özeti : Davacı şirket adına tescilli transit beyannamesine bağlı kara manifestosu kapsamı PVC’nin 1047 kg’lık kısmının yurt dışı edilmediğinden bahisle, söz konusu eşyaya ilişkin olarak ödenen 38.856.182.- liralık gümrük vergi ve resimleri ile gecikme faizinin iadesi istemiyle açılan davada, işlemin iptali ve 38.856.182.- liranın iadesi yolunda verilen …. Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; olayda, 1047 kg. PVC dolayısıyla hesaplanan ve davacı kurum tarafından faiziyle birlikte ödenen vergi ve resimlerin, faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılan davada, davanın teminatın nakde çevrilme işlemine değil, davacı kurum tarafından ödenen vergi, resim ve faizin iadesine yönelik olduğunun görüldüğü; bu itibarla, faiziyle birlikte ödenen vergi ve resimlerin iadesi istemiyle açılan davanın, Gümrük Kanununda yer alan vergilerin iadesine ilişkin hükümler doğrultusunda incelenip karara bağlanmasının zorunlu olduğu gerekçesiyle Danıştay Yedinci Dairesinin 15.5.1997 gün ve E:1995/6726; K:1997/1998 sayılı kararı ile bozulması üzerine; bozma kararı doğrultusunda dosyayı yeniden inceleyerek, davacı kurum, 29.10.1984 tarihinde teminat verilmesi sebebiyle, Gümrük Kanununun 86’ncı maddesi hükmüne göre bir yıllık geri isteme süresinin, 29.10.1985 tarihinde sona ereceği; bu durumda, bu tarihten çok sonra gümrük idaresine başvuran davacı şirket adına tesis edilen işlemde isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden …. Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; eşyanın bir kısmının yurt dışı edilmemesinde hiçbir kusurlarının bulunmadığı; eşyanın, aracın şoförü tarafından yurt içerisinde satılması sırasında yakalanarak alıkonulduğu; bu konuyla ilgili olarak, şoförlerin …. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılandığı; idarece talep edilen 38.856.182.- liranın, 19.9.1994 tarihinde ödendiği; ödemeden itibaren bir yıllık sürenin, 19.9.1995 tarihinde sona ereceği, ortada zaman aşımı bulunmadığı ve davanın süresi içinde açıldığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği yolundadır.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, 2577 sayılı Kanunun 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında sayılan bozma nedenlerine uymadığından, temyiz istemi reddedilerek kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi : Davacı şirket tarafından transit rejimine tabi olarak ithal edilen eşyanın bir kısmının yurt içinde satıldığından bahisle salınan ve gecikme faizi ile birlikte ödenen gümrük vergi ve resimlerinin iadesi talebiyle açılan davayı; Danıştay Yedinci Dairesince verilen bozma kararına uygun olarak yapılan inceleme sonucuna göre reddi ile vergi ve resimlerin onanması yolundaki vergi mahkemesi kararı; dayandığı hukuki ve yasal nedenlerle yerinde görülmüş olup, ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda değildir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden; İskenderun Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescil edilen 29.10.1984 tarih ve … sayılı transit beyannamesine ekli 30.10.1984 tarih ve 61194 sayılı kara manifestosu kapsamı PVC’nin 1047 kg’lık kısmının yurt dışı edildiğinin kanıtlanamadığından bahisle, 9.2.1994 tarihinde tebliğ edilen 3.2.1994 gün ve 1109 sayılı yazı ile bu miktara isabet eden vergi ve resimlerin faizi ile birlikte ödenmesinin davacıdan istenilmesi üzerine, 19.2.1994 tarihli dilekçe ile söz konusu vergi ve resimlerin daha önce tebliğ edilmediği belirtilerek hangi nedenle istenildiğinin sorulduğu; 1.3.1994 tarihinde tebliğ edilen yazıyla da, 10.8.1989 tarihli yazı ile tebliğ edildiğinin bildirilmesinden sonra, 25.3.1994 tarihli dilekçe ile yurt dışı edilmemiş transit eşyası bulunmadığı ileri sürülerek takibin durdurulması isteminde bulunulduğu; istenilen vergi ve resimler ile faizin ödenmemesi üzerine, ilgili gümrük idaresince, davacı kurumun teminatlarının bulunduğu gümrük saymanlık müdürlüğünden teminatın irat kaydedilmesinin istenildiği; daha sonra, gümrük saymanlık müdürlüğü, ilgili banka şubesi ve davacı kurum arasında yapılan yazışmalar sonucu, vergi ve resimler ile faizin davacı kurum tarafından (19.9.1994 tarihinde … ve … Bankası aracılığıyla) ödendiği; davanın ise; kendilerinden tahsil edilen 38.856.182.-liralık vergi, resim ve faizin, haksız olarak tahsil edildiği; zira, 30.10.1984 tarih ve 61196 sayılı kara manifestosu muhteviyatı 12672 kg PVC’nin yurt dışına intikali esnasında araç sürücüsü tarafından yurt içinde satılmak üzereyken idarece yakalandığı; olayın, adli makamlara intikal ettiği; malın gümrük idaresine teslim edildiği, teslim tutanağına ve …. Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı kararına göre gümrük idaresine teslim edilen mal miktarında noksanlık bulunmadığı; gümrük idaresince bankalara teminatın paraya çevrileceği yolunda yazılar yazılmasının, ticari itibarlarını zedelediği; söz konusu vergi ve cezaların ödenmesi hususunda, idarece, kendilerine bir tebligat yapılmadığı; durumdan, bankaların ihbarıyla haberdar oldukları ve 38.856.182.-lirayı bunun üzerine ödedikleri ileri sürülerek açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Gümrük Kanununun 87’nci maddesinde, kanuna göre fazla alındığı anlaşılan gümrük vergisinin eşyanın fiili ithal tarihinden itibaren bir yıl içerisinde geri verileceği; mükelleflerin, ancak maddi hesap hatası sebebiyle fazla alınmış verginin geri verilmesini aynı süre içinde isteyebilecekleri, hükme bağlanmıştır.
Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 2.7.1966 gün ve E:1965/13; K:1966/6 sayılı kararında da belirtildiği gibi, zorlayıcı nedenlerle yurt dışı edilemediği hususu mahkeme kararı ile veya Cumhuriyet Savcılığınca veya o yerin en büyük idare amiri tarafından verilen belgeler ile kanıtlanan eşyalara ilişkin vergilerin, 87’nci maddeye göre geri istenmesi mümkündür. Olayda ise, davacı şirket vergiyi ödediği tarih itibarıyla bir yıl içinde iadesi istemiyle dava açmak suretiyle başvuruda bulunmuş ise de, ortada yanlışlıkla alınan veya fuzulen tahsil edilen bir verginin söz konusu olmadığı anlaşılmakla, başvurunun Gümrük Kanununun 87’nci maddesi kapsamında incelenmesi hukuken mümkün değildir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddine, mahkeme kararının onanmasına; hüküm altına alınan tutar üzerinden binde 4.8 oranında ve … liradan az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, mahkemece karara bağlanan harcın mahsubundan sonra, kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına, 18.5.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.