7. Daire 1998/460 E. , 1999/920 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1998/460
Karar No: 1999/920
Temyiz İsteminde Bulunan Taraflar: 1- … Otomotiv Pazarlama Ticaret Limited Şirketi
2- Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı
İstemin Özeti : Adana Gümrük Müdürlüğünde tescilli gümrük giriş beyannamesi kapsamında ithal olunan eşyanın beyan edilen kıymetinde düşüklük görülmesi üzerine, idarece saptanan fiyat esas alınarak yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davayı reddeden …. Vergi Mahkemesinin … günlü; E:…; K:…sayılı kararının, Danıştay Yedinci Dairesinin 19.12.1996 günlü, E:1995/244; K:1996/5149 sayılı kararı ile bozulması üzerine, bozma kararı uyarınca yapılan inceleme sonucunda; Gümrük Kanununun 65’inci maddesi açıklanarak, olayda, yükümlü tarafından ithal edilen otomobilin faturasına uygun olarak beyan olunan kıymetinin düşük bulunması üzerine, idarece yapılan kıymet araştırması sonucu saptanan kıymet esas alınarak uyuşmazlık konusu ek tahakkukun yapıldığının anlaşıldığı; mükellef tarafından ithal edilen araç için beyan edilen kıymetin, Gümrük Kanununun 65’inci maddesinde tanımı yapılan normal fiyata uygun olup olmadığının tespiti bakımından, mahkemelerince ara kararı ile sorulması üzerine imalatçı firmanın Türkiye mümessili … T.A.Ş. tarafından bildirilen söz konusu aracın aksesuar dahil FOB ihraç kıymetinin olay tarihindeki kur üzerinden Türk lirası karşılığı ile beyan edilen kıymet arasındaki fark üzerinden yapılması icap ettiği gerekçesiyle, dava konusu işlemin kısmen iptali, kısmen de davanın reddi yolundaki …. Vergi Mahkemesinin …günlü, E:…; K:…sayılı kararının; yükümlü tarafından, ek tahakkukun sağlam delillere dayanması gerektiği, rakip firmadan temin edilen fiyata itibar edilemeyeceği; davalı idare tarafından ise, tespit edilen kıymet esas alınarak yapılan tahakkukun yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Davalı idarece istemin reddi gerektiği savunulmuş, yükümlü tarafından savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Gümrük Kanununun 65’inci maddesinin 6’ncı fıkrası ile 3’üncü maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca, kıymet farkından dolayı ek tahakkuk yapılırken, tespit olunan fiyatın beyanname tescil tarihi itibarıyla Türk parası karşılığı ile beyan edilen fiyatın Türk parası tutarı arasındaki farkın esas alınması gerekirken, mahkemece tespit edilen kıymetin proforma fatura tarihindeki kurlara göre Türk parası karşılığının hesaplamaya esas alınmasında yasal isabet görülmediğinden, kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi : Vergi mahkemesince, Danıştay Yedinci Dairesinin bozma kararı esaslarına uygun olarak karar verildiği dosyadan anlaşıldığından ve aksine bir iddia da ileri sürülmediğinden taraflar temyiz isteğinin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden, yükümlü şirketçe ithal edilen …marka otomobilin beyan edilen kıymetinin düşük olduğundan bahisle idarece tespit edilen kıymet esas alınarak yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açılan davayı reddeden mahkeme kararının, Danıştay Yedinci Dairesince bozulması üzerine, söz konusu araç için beyan edilen kıymetin normal kıymete uygun olup olmadığının tespiti bakımından, mahkemece aracın FOB ihraç kıymetinin aracın Türkiye mümessili … T.A.Ş.’ye sorulduğu, bildirilen fiyatın beyanname eki proforma fatura tarihi itibarıyla T.C. Merkez Bankası Adana Müdürlüğünden öğrenilen döviz kuru üzerinden Türk lirası karşılığı ile beyan edilen kıymet arasındaki fark üzerinden tahakkuk yapılması icap ettiği gerekçesiyle davanın kısmen kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Gümrük Kanununun 65’inci maddesinin 6’ncı fıkrasında; eşyanın gümrük vergisine esas olacak kıymetinin Türk parası olarak beyanının mecburi olduğu, fatura ve diğer belgelerde yazılı yabancı paraların vergi ödeme mükellefiyetinin başladığı tarihte yürürlükte olan kurlara göre Türk parasına çevrileceği, 3’üncü maddesinin 1’inci fıkrasında da, gümrüğün denetlemesi altına konmuş eşyanın vergi ödeme mükellefiyetinin beyannamenin tescil edildiği günde başlayacağı hükme bağlanmıştır.
Bu itibarla, kıymet farkından dolayı ek tahakkuk yapılırken, tespit edilen fiyatın beyanname tescil tarihi itibarıyla Türk parası karşılığı ile beyan edilen fiyatın Türk parası tutarı arasındaki farkın esas alınması gerekmektedir.
Olayda, mahkemece tahakkuka esas alınacak kıymetin tespitinde isabetsizlik bulunmamakla birlikte, tespit edilen kıymetin Gümrük Kanununun anılan maddeleri uyarınca beyanname tescil tarihinde yürürlükte olan kurlara göre Türk parasına çevrilmesi gerekirken, proforma fatura tarihindeki kurlara göre yapılan hesaplamada ve buna istinaden verilen kararda yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, mahkeme kararının bozulmasına; bozma kararı üzerine mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 8.3.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.