7. Daire 1996/3254 E. , 1997/3820 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/3254
Karar No: 1997/3820
Temyiz İsteminde Bulunan :Ulusoy Karedeniz Nakliyat ve Ticaret Limited Şirketi
Vekili :Av. …- Av. …
Karşı Taraf : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı
İstemin Özeti : …Gümrük Müdürlüğünde tescilli 17.11.1990 gün ve 20064 sayılı; 21.11.1990 gün ve … sayılı kara manifestoları muhteviyatı transit eşyanın yurt dışı edilmediğinin tespiti üzerine, söz konusu eşyaya ait olup yükümlü şirket adına salınan gümrük vergi ve resimlerini terkin eden …Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:…sayılı kararının; 1615 sayılı Yasanın 94’üncü ve Gümrük Yönetmeliğinin 527’nci maddelerinden bahsedilerek, olayda, …limanından kara yoluyla transit olarak İran’a götürülecek eşyanın taşınması işini üstlenen yükümlü şirketin, eşyanın taşınması işini, kiraladığı … ve … sayılı kamyonlara verdiği, ancak söz konusu eşyanın yurt dışı edilmediğinin öğrenilmesi üzerine, araç sürücüleri hakkında, …Cumhuriyet Savcılığı tarafından kamu davası açıldığı anlaşılmakta olup, bu dava henüz karara bağlanmadığı gibi, telef ve zıyaı doğuran zorlayıcı nedenler “suç üstü halinde işlenmiş hırsızlık” olayına dayanmayıp, bu konuda savcılıktan alınmış herhangi bir belge de bulunmadığı, bu durumda, olayda zorlayıcı nedenlerden ileri gelen bir telef ve zıya söz konusu olmadığından, transit eşyaya ait gümrük vergi ve resimlerinin yükümlü şirketten istenilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle Danıştay Yedinci Dairesinin 12.5.1994 gün ve E:1993/317; K:1994/2862 sayılı kararı ile bozulması üzerine, bozma kararına uyarak davayı reddeden …Vergi Mahkemesinin …gün ve E:…; K:…sayılı kararının; transit eşyasını yurt dışına çıkarmayıp içeride satan taşıyıcılar hakkında açılan davanın mahkumiyetle sonuçlandığı, bu nedenle olayda mücbir sebebin varlığının kabulü gerektiği, öte yandan, taşıyıcılar adına 1918 sayılı Kanunun 25’inci maddesi uyarınca verilen para cezalarının tazminat niteliğinde olduğu, dolayısıyla, eşyalara isabet eden vergi ve resimlerin kendilerinden istenilmesinin mükerrerliğe neden olacağı, ayrıca suç tarihinde eşyalar gümrük vergi ve resimlerinden muaf olduğu halde, idarece %150 oranında gümrük vergi ve resimleri tahakkuku yapıldığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği yolundadır.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : Vergi mahkemesi kararlarının Danıştay tarafından bozulması halinde, yeniden verilecek kararlara karşı Danıştaya yapılacak temyiz başvurularının, ancak, mahkemece bozma esaslarına uyulmuş olup olmadığı yönünden incelenmesi mümkün olup, dosyanın incelenmesinden, mahkemenin bozma kararına uyduğu anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: …Gümrük Müdürlüğünde tescil edilen 17.11.1990 gün ve 20064 sayılı, 21.11.1990 gün ve … sayılı kara manifestoları kapsamı transit eşyanın yurt dışı edilmediğinin tespiti üzerine salınan gümrük vergi ve resimlerini Danıştay Yedinci Dairesince verilen bozma kararına uymak suretiyle tasdik eden vergi mahkemesi kararı; dayandığı hukuki ve yasal nedenlerle yerinde görülmüş olup, ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda değildir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
İlk derece mahkemesi kararlarının, Danıştay’ca, uyuşmazlığın çözümü de gösterilerek bozulması durumunda; kararı bozulan mahkemece, bu karara uyularak yeniden verilecek kararlara karşı yapılacak temyiz başvurularının, bozma kararında yazılı esaslara uygunluğu bakımından incelenmesi gerekir.
Dosyanın incelenmesinden; temyize konu vergi mahkemesi kararının, dairemizin açıklanan nitelikteki bozma kararına uyularak verildiği anlaşılmaktadır.
Temyiz dilekçesinde, yükümlü şirket tarafından, eşyaların çalındıkları tarihte gümrük vergi ve resimlerinden muaf olduklarını ve bu yüzden, idarece, %150 oranında gümrük vergi ve resmi tahakkuk ettirilmesinin yasal olmadığı ileri sürülmekte ise de; bu iddianın, ancak, dairemizce verilen bozma kararının kesinleşmesinden önceki aşamalarda ileri sürülmesi halinde incelenmesi mümkün bulunmaktadır. Sözü edilen kararlar kesinleştiğine ve mahkemece de buna uyulduğuna göre, davacı şirketin anılan iddiası bu aşamada incelenemeyeceğinden; temyiz isteminin reddine ve kararın onanmasına, hüküm altına alınan tutar üzerinden binde 4,8 oranında ve … liradan az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, mahkemece karara bağlanan harcın mahsubundan sonra, kalan harç tutarının temyiz edenden alınmasına, 10.11.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.