7. Daire 1996/2872 E. , 1997/3675 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/2872
Karar No: 1997/3675
Temyiz İsteminde Bulunan : TEKEL Genel Müdürlüğü Unkapanı/İSTANBUL
Vekilleri : Av….
Karşı Taraf : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı adına …
İstemin Özeti : Atatürk Hava Limanı Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli 13.1.1993 gün ve … sayılı giriş beyannamesi kapsamı eşyayla ilgili olarak tahsil edilen gümrük vergi ve resimlerinin iadesi istemiyle açılan davayı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 4’üncü ve 7’nci maddelerinden bahisle, dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu gümrük vergi ve resimlerinin 24.10.1995 gün ve … sayılı makbuzla ihtirazi kayıtla ödendiğinin anlaşıldığı, yükümlü tarafından, otuz günlük dava açma süresi geçirildikten sonra 24.11.1995 tarihinde açılan davanın süresinde olmadığı gerekçesiyle süre aşımı yönünden reddeden …’inci Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K:… sayılı kararının; 14.11.1995 günlü dilekçe ile tahsil edilen gümrük vergi ve resimlerinin iadesinin talep edildiği, isteğin gümrük müdürlüğünün 22.11.1995 tarih ve 155/2504-104111 sayılı yazı ile reddedilmesi üzerine, süresi içinde dava açıldığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Atatürk Hava Limanı Giriş
Gümrük Müdürlüğünde tescilli 13.1.1993 gün ve … sayılı giriş beyannamesi kapsamı eşya ile ilgili olarak, 24.10.1995 tarihinde tahsil edilen gümrük vergi ve resimlerinin iadesi istemiyle, 14.11.1995 günlü dilekçe ile yapılan başvurunun gümrük müdürlüğünce 22.11.1995 gün ve 155/2504-104111 sayılı yazı ile reddedilmesi üzerine, otuz günlük dava açma süresi içinde 24.11.1995 tarihinde açılan davayı, süre aşımı yönünden reddeden mahkeme kararı yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi: İleri sürülen bozma nedenleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49’uncu maddesinin 1 numaralı bendinde öngörülen nedenlerden hiçbirisine girmediğinden, temyiz isteğinin reddi ile hukuka ve usul hükümlerine uygun bulunan vergi mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava dosyasının incelenmesinden, Atatürk Hava Limanı Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli 13.1.1993 gün ve … sayılı giriş beyannamesi kapsamı eşyaların yükümlü tarafından 84.78.90.00 gümrük tarife ve istatistik pozisyonunda beyan edilmesi üzerine, idarece yapılan araştırma sonucu, 84.83 ve 73.26 gümrük tarife ve istatistik pozisyonlarına girdiğinin tespit edilmesi nedeniyle, söz konusu pozisyonlara isabet eden gümrük vergi ve resimlerinin 24.10.1995 günü tahsil edildiği, yükümlünün 14.11.1995 günlü dilekçe ile, tahsil edilen gümrük vergi ve resimlerinin iadesi istemiyle, Atatürk Hava Limanı Giriş Gümrük Müdürlüğüne yaptığı başvurunun, 22.11.1995 gün ve 2504-104111 sayılı işlem ile reddi üzerine 24.11.1995 günü açtığı davanın, mahkemece, 2577 sayılı Kanunun 7’nci maddesi uyarınca, tahsilat tarihinden itibaren 30 gün içinde açılmaması nedeniyle süre aşımı yönünden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
1615 sayılı Gümrük Kanununun 87’nci maddesinde; kanuna göre fazla alındığı anlaşılan gümrük vergisinin, eşyanın fiili ithal tarihinden itibaren bir yıl içerisinde geri verileceği, mükelleflerin ancak maddi hesap hatası sebebiyle fazla alınmış verginin geri verilmesini, aynı süre içinde isteyebilecekleri, bu fıkra hükmünün gümrük vergisi ile birlikte gümrüklerce tahsil edilmekte olan bütün vergileri kapsadığı hükme bağlanmıştır.
87’nci madde kapsamına giren iade istemlerinde, hangi mercie başvurulacağı ise Gümrük Yönetmeliğinin 475’inci maddesinde açıklanmıştır. Bu nedenle, yükümlüler tarafından, fazla ve haksız alındığı iddia edilen vergi ve resimlerin, toplam miktarı itibarıyla iadesi için Gümrük Yönetmeliğinin ilgili maddesinde yazılı mercilere başvurulması ve istem hakkında olumsuz bir işlem tesis edilmesi halinde bu işlemin iptali istemiyle vergi mahkemesinde dava açılması gerekir.
Olayda, uyuşmazlık konusu eşyalara ilişkin gümrük vergi ve resimlerinin 24.10.1995 tarihinde tahsil edilmesi üzerine, yükümlü şirketin 14.11.1995 günlü dilekçe ile tahsil edilen gümrük vergi ve resimlerinin iadesi istemiyle, Atatürk Havalimanı Giriş Gümrük Müdürlüğüne başvuruda bulunduğu açık olup, bu başvurunun 22.11.1995 gün ve 155/2504-104111 sayılı işlem ile reddi üzerine otuz günlük dava açma süresi içinde, 24.11.1995 gününde açılan davayı süre aşımı yönünden reddeden mahkeme kararı yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne , mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 23.10.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.