7. Daire 1996/2492 E. , 1997/3360 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/2492
Karar No: 1997/3360
Temyiz İsteminde Bulunan : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı
Karşı Taraf : … Eskişehir Makina ve Tesis İmalatı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Atatürk Havalimanı Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli 28.2.1991 tarih ve … sayılı beyanname ile …, … ve … tarife ve istatistik pozisyonlarında çizici, tarayıcı ve bunların aksam ve parçaları olarak beyan edilen eşyaların ismen yer aldıkları pozisyonlarda vergilendirilmeleri gerektiğinden bahisle yükümlü şirket adına yapılan ek tahakkuka vaki itirazın reddine dair işlemi; mahkemelerince yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda, söz konusu eşyaların bir bilgisayara bağlı olarak çalışan plotter (çizici), scanner (tarayıcı) ve bir digitizer cihazı ile bunların aksam ve parçaları olduğunun, bu eşyaların bir bilgisayara bağlı olmaksızın yalnız başlarına veya değişik amaçlarla kullanılamayacaklarının, ithal konusu eşyalardan transformatör ve kablonun tek başlarına düşünüldüğünde bu eşyalar için idarenin belirlediği pozisyonun uygulanabileceğinin ancak, bunların da, çizim ve tarayıcı sisteminde kullanılan elemanlar olduğu gözönüne alındığında, aksam ve parça olarak değerlendirilmeleri gerektiğinin belirtildiği anlaşılmakla ve söz konusu rapor mahkemelerince de uygun bulunduğundan ek tahakkukta isabet görülmediği gerekçesiyle iptal eden …. Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…; K: …sayılı kararının; beyanname ve eşyanın Türkçe Kataloğu üzerinde yapılan incelemeye dayalı ek tahakkukun yasal olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …in Düşüncesi : Gümrük Giriş Tarife İzahnamesinin “kablo” ve “transformatör” isimli eşyalara ilişkin açıklamalarında, bu eşyaların kendi pozisyonlarında yer alacağı açıkça belirtildiğinden, anılan eşyalar hakkında yapılan ek tahakkukta isabetsizlik bulunmamaktadır.
Diğer eşyalar için ileri sürülen iddialar ise, mahkeme kararının anılan eşyalara yönelik kısmının bozulmasını sağlayacak nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulü ile, mahkeme kararının “kablo” ve “transformatör” isimli eşyalara ilişkin kısmının bozulması, diğer eşyalara ilişkin kısmının ise onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Atatürk Havalimanı Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescil edilen beyanname ile “tarifenin başka yerinde belirtilmeyen otomatik bilgi işlem makinelerine ait giriş ve çıkış birimlerinden diğerlerinden plotter (çizici)” olarak 84.71.92.36 ve “84.71 pozisyonundaki makinalara ait aksam parça ve aksesuar 84.73.30.00”; “giriş ve çıkış birimlerinin diğerlerinin diğerleri ve diğerlerinden Digitizer 84.71.92.39” tarife ve istatistik pozisyonunda beyan edilen eşyaların beyan edilen kalemleri itibarıyla 90.31.80.39, 90.31.90.99, 90.17.20.30, 90.17.90.99, 85.04.31.49, 85.44.49.19 tarife ve istatistik pozisyonlarına girdiğinden bahisle yapılan ek tarhiyatı terkin eden vergi mahkemesi kararının temyizen bozulması istenilmektedir.
İthal konusu eşyanın vasıflarının ve işlevinin ne olduğu konusunda vergi mahkemesince yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda verilen ve dosyada bir örneği bulunan bilirkişi raporunda; bilgisayar çizicisi “plotter”in bir bilgisayara bağlı olarak çalışan çıkış birimlerinden olduğu ve yalnız başına bir bilgisayara bağlanmaksızın çalışamayacağı ve bir başka amaç için kullanılamayacağı, “scanner” ve buna bağlanan “digitizer”in bir şeklin veya resmin bilgisayarda kopyasını elde etmek üzere geliştirilmiş olduğu, bir bilgisayarın giriş birimi olarak çalıştığı ve başka bir amaç için kullanılamayacağı tespit edilmiş olup, bu rapor doğrultusunda eşyanın beyan edilen gümrük tarife pozisyonuna girdiği anlaşıldığından,ek tarhiyatın terkini yolundaki vergi mahkemesi kararında isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, Atatürk Havalimanı Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli 28.2.1991 gün ve … sayılı giriş beyannamesi muhteviyatı “plotter” (çizici), “scanner” (tarayıcı) ve “digitizer” cihazları ile bunların aksam ve parçalarının 84.71 ve 84.73 pozisyonlarında yer alıp almadıklarının tespitine ilişkindir.
1615 sayılı Gümrük Kanununun 4’üncü maddesinde, gümrük vergisinin aynı kanunun 3’üncü maddesi gereğince ödeme mükellefiyetinin başladığı tarihte eşyanın bulunduğu hal ve mahiyetine göre o tarihte yürürlükte bulunan gümrük giriş tarife cetvelindeki nispet, had ve esaslara göre hesaplanacağı belirtilmiştir.
İthal edilen eşyalar için hangi vergi oranlarının uygulanacağı, söz konusu eşyaların dahil bulunduğu tarife ve istatistik pozisyonunun belirlenmesine bağlıdır. Bu belirleme ise, Gümrük Giriş Tarife İzahnamesindeki açıklamalar dikkate alınmak suretiyle yapılmalıdır. Eşyanın nitelikleri itibarıyla hangi pozisyonda yer alacağı, hakim tarafından, teknik bilgi eksikliği nedeniyle belirlenemez ise, bu durumda, bilirkişilik müessesesine başvurulmalıdır. Bilirkişinin, uyuşmazlık hakkında hukuki yorum yapması söz konusu olamayacağından, bilirkişilik müessesesine sadece, eşyanın teknik özelliklerinin açıklanması amacıyla gidilmeli ve bilirkişiden, teknik bilgi eksikliğinin giderilmesini sağlayacak derecede geniş ve doyurucu bir rapor hazırlaması istenilmelidir. Düzenlenecek rapor, bilgi ihtiyacını karşılamaya yetmediği takdirde ise, mahkemece gerekirse ikinci bir bilirkişi incelemesi yaptırılmalı, sonuçta, yapılan açıklama, belirleme ve nitelemelerin, eşyanın teknik özelliklerini yeterince ortaya koyduğu kanaatini oluşturması durumunda, izahnamede yer alan hususlar da dikkate alınarak hukuki uyuşmazlık mahkemece çözümlenmelidir.
Vergisi uyuşmazlık konusu eşyalar tek tek ele alınıp incelendiğinde, “kablo” ve “transformatör” ticari isimli eşyaların 84.71 pozisyonunda plotter (çizici) aksamı olarak kabulüne imkan bulunmamaktadır. Zira, Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin XVI. bölümünün 2/a notunda, 84 ve 85’inci fasılların herhangi bir pozisyonuna giren aksam ve parçaların (84.85 ve 85.48 pozisyonları hariç) hangi makinaya ait olursa olsun kendi pozisyonlarında sınıflandırılacakları, İzahnamenin XVI. bölümün umumi izahat kısmında, “transformatörlerin” daha büyük bir makinanın aksamı olarak kullanılmak maksadıyla imal edilmiş bulunsa dahi kendi pozisyonlarında (85.01) yer alacakları; 84.73 pozisyonunda yer alan aksam ve parçalara ilişkin açıklamasında da, elektrik için izole edilmiş tel ve kabloların 84.73 pozisyonu haricinde kaldığı belirtilmiştir. Bu sebeple, söz konusu eşyalara ilişkin olarak, izahnamedeki belirlemeler de dikkate alınmak suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
“Kablo” ve “transformatör” dışında kalan eşyalara ilişkin olarak temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar ise, mahkeme kararının bu eşyalara yönelik kısmının bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulüne, mahkeme kararının, “kablo”, ve “transformatör”, isimli eşyalar nedeniyle yapılan ek tahakkukların terkinine ilişkin kısmının bozulmasına, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, sözü geçen kararın diğer eşyalara ilişkin kısmının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, anılan eşyalara yönelik temyiz isteminin reddine, kararın bu kısmının onanmasına, bozma kararı üzerine mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 8.10.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.