7. Daire 1995/4211 E. , 1997/3931 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1995/4211
Karar No: 1997/3931
Temyiz İsteminde Bulunan : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı
Karşı Taraf : …
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Haydarpaşa Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli 10.8.1990 gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın kıymetinin, idarece tespit edilen kıymete nazaran düşük bulunduğundan bahisle yapılan ek tahakkuku; 1615 sayılı Gümrük Kanununun 65’inci maddesinden bahisle, olayda ithal edilen otomobilin kıymetinin fabrika satış fiyatı listesinde gösterilen FOB ihraç kıymetine nazaran 5.050,88 Alman markı eksik beyanla ithal edildiğinin gümrük müfettişi tarafından yapılan teftiş sonucu düzenlenen rapor ile tespit edilmesi üzerine, bildirilen FOB turist kıymet üzerinden ek tahakkuk yapıldığının anlaşıldığı; vergilendirmede FOB ihraç kıymeti esas olduğuna göre, FOB ihraç kıymetinin araştırılması gerekirken, katalogdaki satış fiyatı esas alınıp kıyaslama yapılarak ortaya çıkan fark üzerinden ek gümrük vergisi aranmasının yasal düzenlemeye uygun görülmediği gerekçesiyle kaldıran … Vergi Mahkemesinin …gün ve E:…; K:…sayılı kararının; ek tahakkuk yapılmasının yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden, yükümlü firma tarafından kıymeti 30.300.-Alman markı üzerinden beyan edilen 1991 model …marka …tipindeki otomobil için, idarece fabrika satış fiyatı listesinden tespit edilen 35.350,88 Alman markı birim fiyat esas alınarak ek tahakkuk yapıldığı anlaşılmaktadır.
İdarece tespit edilen FOB ihraç kıymeti, 1615 sayılı Kanunun 65’inci maddesinde tanımı yapılan normal fiyata uygun bulunduğundan, bu fiyat esas alınmak suretiyle yapılan ek tahakkuku terkin eden mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’nun Düşüncesi: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında; temyiz incelemesi sonunda Danıştay’ın; a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, b) Hukuka aykırı karar verilmesi, c) Usul hükümlerine uyulmamış olunması sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozacağı öngörülmüştür.
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen hususlar, yukarıda belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığı gibi, mahkeme kararının dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, bu kararın bozulmasını sağlayacak nitelikte de görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacı tarafından ithal edilen …marka otomobilin gümrük vergisine esas kıymetinin tespitine ilişkindir.
1615 sayılı Gümrük Kanununun “Eşyanın Kıymeti” başlığını taşıyan ve olay tarihinde yürürlükte bulunan 65’inci maddesinin 1’inci fıkrasında; “İthal eşyasının gümrük vergisine esas olan kıymeti, gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başladığı tarihteki normal fiyatıdır.” denilmiş, 2’nci fıkrasında; “Normal fiyat, birbirinden müstakil bir alıcı ile bir satıcının tam ve serbest rekabet şartları içinde uyuştuğu farz olunan fiyattır.
Bu fiyat tespit olunurken;
a) Eşyanın alıcıya Türkiye’de giriş liman veya mahallinde teslim edildiği,
b) Eşyanın satışına ve Türkiye’de giriş liman veya mahallinde teslimine mütaallik bütün masrafların satıcıya ait bulunduğu, dolayısıyla normal fiyata dahil olduğu,
c) Türkiye’de ödenmesi gereken vergi ve resimlerin alıcıya ait olduğu dolayısıyla normal fiyata dahil bulunmadığı farz olunur.” denilmek suretiyle ithal eşyasının gümrük vergisine esas kıymeti olan “normal fiyatın” tanımı yapılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, beyanname muhteviyatı 1991 model …marka … tipindeki otomobilin aksesuarlı kıymetinin 30.300.-Alman markı olarak beyan edildiği, gümrük müfettişi tarafından yapılan incelemede; ithal otomobili üreten fabrikanın satış fiyatlarını gösteren listesinde 1990 model … tipi …’nin fiyatının 35.350,88 Alman markı olduğunun saptanması üzerine ek tahkakkuk yapıldığı anlaşılmaktadır.
İthal edilen otomobilin beyanname ve eki 2.8.1990 tarihli faturasına göre 1991 model olduğu anlaşılmıştır. İdarece, otomobilin model yılı yanlış tespit edilmekle beraber ek tahakkuka esas alınan kıymetin fabrika satış fiyatı listesinden saptandığı belirtildiğinden, bu tespitin doğruluğu, araştırılmaksızın, emsal kıymet FOB turist fiyat olduğundan, bu kıymetin tahakkuka esas alınamayacağı gerekçesiyle verilen kararda isabet bulunmamaktadır.
Dairemizin 20.3.1997 günlü ara kararına cevaben, Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürlüğünce Bonn Ticaret Müşavirliğinden temin edilerek gönderilen, … firmasının, 1.9.1989 tarihinden itibaren 1990 model araçların ihracı için geçerli fiyat listesinde … tipindeki otomobilin aksesuarsız fiyatının 35.350,88 Alman markı olduğu, 1991 model araçların FOB ihraç fiyatına ilişkin listenin 27.8.1990 tarihinde, yani uyuşmazlık konusu otomobilin fatura tarihinden sonra yürürlüğe girdiği, bu nedenle söz konusu otomobilin aksesuarsız FOB ihraç kıymetinin idarece tespit edildiği gibi 35.350,88 Alman markı olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, idarece yapılan kıymet araştırması üzerine, tespit edilen fiyatın FOB ihraç kıymetini ifade ettiğinin anlaşılması karşısında, bu fiyat esas alınarak yapılan ek tahakkukun yazılı gerekçeyle kaldırılması yolundaki mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne; mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 14.11.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.