7. Daire 1995/3421 E. , 1997/1133 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1995/3421
Karar No: 1997/1133
Temyiz İsteminde Bulunan : … İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti.
Vekili :Av. …
Karşı Taraf : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı
İstemin Özeti : Ankara Tır Gümrük Müdürlüğünde tescilli 31.12.1992 gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi kapsamında ithal olunan otomobil nedeniyle hesaplanan gümrük vergi ve resimlerinin tahsili amacıyla yükümlü adına tanzim ve tebliğ edilen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı; yükümlü tarafından ithal edilen eşyaya ilişkin ek tahakkukun 13.10.1993 tarihinde tebliği üzerine yapılan itirazın 28.12.1993 gün ve 525 sayılı Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğü kararı ile reddedildiği ve bu karar 14.1.1994 tarihinde yükümlüye tebliğ edilmesine rağmen, yetkili vergi mahkemesinde dava açılmadığı gibi, herhangi bir ödemede de bulunulmaması üzerine, davaya konu ödeme emrinin tanzim ve tebliğ edildiğinin dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden anlaşıldığı, 6183 sayılı Kanunun 55. maddesinin 1. fıkrasında, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı hükmünün yer aldığı, aynı kanunun 58. maddesinin 1. fıkrasında da, kendisine ödeme emri tebliğ edilen şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zaman aşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde tahsil dairesine ait davalara bakan vergi mahkemesinde dava açabileceğinin belirtildiği, dava dilekçesinde ileri sürülen iddiaların ise, yukarıda açıklanan 58. maddede sayılan itiraz nedenlerinden olmadığı gerekçesiyle reddeden …. Vergi Mahkemesinin … günlü, E:…; K:… sayılı kararının; Gümrük Kanununun 80 ve 81. maddeleri uyarınca, tahakkuklara karşı yapılan itirazların sırasıyla gümrük müdürlüğü, gümrükler başmüdürlüğü ve Gümrükler Genel Müdürlüğünce inceleneceği, ancak Gümrükler Genel Müdürlüğü kararlarına karşı idari yargı yoluna başvurulabileceği, öte yandan, Gümrük Yönetmeliğinin 412. maddesinde, 10.000.000.- liraya kadar olan fark vergi tahakkuklarına karşı yapılan itirazların başmüdürlüklerce, 10.000.000.- liradan fazla olanların ise Gümrükler Genel Müdürlüğünce karara bağlanacağı hükmünün yer aldığı, olayda da, uyuşmazlık konusu fark vergi tutarının 28.663.000.- lira olması nedeniyle Gümrükler Genel Müdürlüğünün yetkisine girdiği, bu itibarla başmüdürlüğün ret kararına itiraz edildiği, dolayısıyla ortada kesinleşmiş bir amme alacağının bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi :Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerine uymadığından, temyiz istemi reddedilerek kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp, vergi mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden, yükümlü şirket adına yapılan ve 13.10.1993 tarihinde tebliğ edilen ek tahakkuka vaki itirazın Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğünce incelenerek karara bağlandığı ve buna ilişkin kararın 14.1.1994 tarihinde tebliğ edildiği, bu karara karşı dava yoluna gidilmeyerek Gümrükler Genel Müdürlüğüne yeniden itirazda bulunulması üzerine ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük vergi ve resimlerinin tahsili amacıyla uyuşmazlık konusu ödeme emrinin tanzim ve tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
1615 sayılı Gümrük Kanununun “İtiraz mercileri” başlıklı 80 inci maddesinde, 78 inci maddenin 1, 2, 3 ve 6 ncı fıkralarında yazılı sebeplerle yapılacak itirazların 81 inci maddeye göre, sırasıyla, gümrük müdürlükleri, gümrükler başmüdürlüğü ve Gümrükler Genel Müdürlüğünce karara bağlanacağı, Gümrükler Genel Müdürlüğü kararlarına karşı idari yargı yolunun açık olduğu, 81 inci maddesinde de, itirazların bir dilekçe ile tahakkuku yapan idare kanalı ile bağlı bulunulan gümrük müdürlüğüne yapılacağı ve müdürlükçe bir ay içinde incelenerek karara bağlanacağı, müdürlükçe itirazın yerinde görülmemesi halinde, mütalaası ile birlekte belge ve numunelerin, beyan olunan normal fiyat ile vergi miktarları Bakanlıkça tespit edilecek değere kadar olan anlaşmazlıklar için bağlı bulundukları gümrükler başmüdürlüklerine, bu miktardan fazla olan kıymet ve vergiler için de Gümrükler Genel Müdürlüğüne gönderileceği, itirazların başmüdürlüklerce iki ay, Genel Müdürlükçe üç ay içinde incelenip bir karara bağlanacağı hüküm altına alınmıştır. 1615 sayılı Gümrük Kanununun Uygulanmasına Dair Gümrük Yönetmeliğinin 21.11.1993 gün ve 21765 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan değişik 412 inci maddesinde (Ankara Gümrükler Başmüdürlüğünce verilen itirazın reddine dair karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan şekli ile), kıymet anlaşmazlıklarında, beyan olunan kıymet ile denetleme ve araştırma neticesi tespit edilen normal fiyat arasındaki farka isabet eden gümrük vergi ve resimleri toplamı, 100.000.000.- Türk lirasına kadar (100.000.000.-Türk lirası dahil) olan anlaşmazlıkların, gümrük müdürlüklerinin bağlı bulundukları gümrükler başmüdürlüklerine, bu miktardan fazla olanların da ilgili başmüdürlük aracılığı ile ve bu başmüdürlükçe de görüş belirtilmek suretiyle Gümrükler Genel Müdürlüğüne intikal ettirileceği belirtilmiştir.
Öte yandan, 1615 sayılı Kanunda, gümrükler başmüdürlüklerinin veya Gümrükler Genel Müdürlüğünün itiraz üzerine verdikleri kararlara karşı ikinci bir itiraz yolu öngörülmemiştir.
Yukarıda anılan hükümler ile uyuşmazlık konusu miktar (28.663.000.-lira) dikkate alındığında, ek tahakkuka karşı yapılan itirazın, Gümrükler Başmüdürlüğünce karara bağlanması yerindedir.
Bu durumda, ek tahakkuka karşı yapılan itirazın reddine ilişkin 28.12.1993 tarihli Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğü kararının tebliği üzerine, söz konusu karara karşı dava açılmaması suretiyle kesinleşen amme alacağının tahsili amacıyla ödeme emri tanzim ve tebliğinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Kaldı ki, Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğü kararının 14.1.1994 tarihinde yükümlüye tebliği üzerine, 21.1.1994 gün ve 1481 sayı ile ilgili gümrük müdürlüğü kayıtlarına intikal eden mükellef dilekçesi, içeriği itibarıyla, iddia edildiği gibi, başmüdürlük kararına karşı Gümrükler Genel Müdürlüğüne yapılmış bir itiraz niteliği taşımamakta, dilekçe ekinde sunulan ve mümessil firma … T.A.Ş. tarafından tanzim edilen …marka otomobillere ait FOB ihraç fiyatlarını gösterir listedeki fiyatlar dikkate alınarak konunun yeniden incelenmesi talebini içermektedir.
Bu itibarla, ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki mahkeme kararında isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddine, mahkeme kararının onanmasına, … lira maktu karar harcının temyiz edenden alınmasına, 17.3.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.