7. Daire         1994/2051 E.  ,  1996/762 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No: 1994/2051
Karar No: 1996/762

Temyiz İsteminde Bulunan : Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı
Karşı Taraf : … Medikal Gereçler Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Erenköy Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli 1.6.1990 gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle salınan gümrük vergi ve resimlerini; 23.12.1988 gün ve 88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının “Türkiye’de İmal Edilen Tıbbi Müstahzarların Terkibinde Bulunan İlaç Ham, Başlangıç Maddeleri, İlaç Hammaddesi Üretiminde Kullanılan Maddeler ile Tıbbi Müstahzarların Gümrük Vergisi İle İthalde Alınan Diğer Vergi, Resim ve Harçlardan Muaf Olarak İthal Edilmesine” ilişkin kısmının 1. ve 2. Maddelerinden bahisle, ithalata konu paketlenmemiş, sterilize edilmemiş, dökme, iğnesiz enjektörlerin fiili ithal tarihinde Türkiye’de yerli imalinin bulunmadığı hususu Sağlık Bakanlığının 16.4.1990 gün ve 5320 sayılı yazısından anlaşıldığından yapılan ek tahakkukta isabet bulunmadığı gerekçesiyle terkin eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:… K:… sayılı kararının; 88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen koşulları yerine getirmemesi nedeniyle yükümlü şirket adına gümrük vergi ve resimleri salınmasında isabetsizlik bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’un Düşüncesi : Yükümlü şirket tarafından, 88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının devamı Kararın 2. maddesinde, yerli imali bulunmayan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca onaylanacak kontrol belgesi ve proforma faturalara istinaden tevsik edilen tıbbi müstahzarların gümrük vergisi ile ithalde alınan diğer vergi, resim ve harçlardan muaf oldukları hükme bağlandığından, gümrük vergi ve resimlerinin terkini gerektiği ileri sürülerek açılan dava üzerine, uyuşmazlık konusu gümrük vergi ve resimlerini yazılı gerekçeyle terkin eden mahkeme kararı; yükümlü şirketçe anılan maddedeki tevsik şartının yerine getirilmemesi nedeniyle yerinde görülmemiştir. Kaldı ki; iki parçalı steril enjektörlerin yerli üretimi bulunmamakta ise de, ithal konusu şırıngaların, iki parçalı steril enjektör olmadığı da açıktır.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Mükellef şirketin Erenköy Gümrük Müdürlüğünde tescilli gümrük giriş beyannamesi ile gümrük vergisinden muaf olduğunu beyan ederek ithal ettiği iki parçalı, dökme, iğnesiz, steril olmamış ve paketlenmemiş plastik şırıngaların gümrük vergi ve resimlerinden muaf olmadığından bahisle tarh ve tebliğ edilen gümrük vergi ve resimlerine vaki itirazı reddeden idare işlemi aleyhine açılan dava üzerine plastik enjektörlerin gümrük vergi ve resimlerinden muaf olduğu gerekçesi ile tarhiyatı terkin eden … ncı Vergi Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması talep edilmektedir.
31.12.1988 tarihli Resmi Gazetede neşredilen 88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2 nci bölüm 1 inci maddesi “İnsan sağlığını korumak amacıyla
A-İlaç imalatçılarının yalnız ilaç yapımında kullanılmak kaydıyla yerli imali bulunmayan ve bu nitelikleri Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca onaylanacak kontrol belgesi ve proforma faturalar ile belirlenen ve ekli 1 nolu listede gümrük tarife ve istatistik pozisyonları belirtilen ilaç ham, başlangıç maddeleri, ilaç ham maddeleri üretiminde kullanılan maddeler ile,
B-Yerli imali bulunmayan ve bu niteliği Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca onaylanacak kontrol belgesi ve proforma faturaları ile belirlenen ve ekli 2 nolu listede gümrük tarife ve istatistik pozisyonları belirlenen tıbbi müstahzarlar gümrük vergisi ile ithalde alınan diğer vergi, resim ve harçlardan muaftır.” hükmünü koymuştur.
Kararname ekinde bulunan 1 nolu ve 2 nolu listelerde ise tadadi olarak ve gümrük tarife ve istatistik pozisyonları da belirtilen bazı ilaç ham maddeleri ve bazı ilaçlar sayılmıştır.
Dava konusu plastik enjektörler ise 88/13638 sayılı Kararnamenin 1 inci ve 2 nci maddeleri kapsamındaki ilaç ham maddeleri arasında bulunmadığı gibi, kararname ekindeki 1 nolu ve 2 nolu listelerde de tadadi olarak sayılan ilaç ham maddeleri arasında da bulunmamaktadır. Davacı şirketin ithal ettiği plastik enjektörlerin ithalatında aranan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı kontrol belgesi tıbbi cihazlarda bulunması gereken bir kalite ve standart belgesidir. Gümrük vergi ve resimleri muafiyeti temin eden bir müstenidat değildir.
Açıklanan sebeplerle tarhiyatı terkin eden … ncı Vergi Mahkemesi kararı, 88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1 inci ve 2 nci maddeleri amir hükümlerine ile 1615 sayılı Gümrük Kanununun 4 üncü ve 8 inci maddeleri hükümlerine aykırı bulunduğundan, temyiz talebinin kabulü ile … ncı Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, Erenköy Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli 1.6.1990 gün ve … sayılı gümrük giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle yükümlü şirket adına gümrük vergi ve resimleri salınmasından doğmuştur.
88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının “Türkiye’de İmal Edilen Tıbbi Müstahzarların Terkibinde Bulunan İlaç Ham, Başlangıç Maddeleri, İlaç Hammaddesi Üretiminde Kullanılan Maddeler ile Tıbbi Müstahzarların Gümrük Vergisi İle İthalde Alınan Diğer Vergi, Resim ve Harçlardan Muaf Olarak İthal Edilmesine” ilişkin kısmının 1. maddesinde; “İnsan sağlığını korumak amacıyla;
a) İlaç imalatçılarının yalnız ilaç yapımında kullanılmak kaydıyla yerli imali bulunmayan ve bu nitelikleri Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’nca onaylanacak kontrol belgesi ve proforma faturalar ile belirtilen ve ekli 1 nolu listede gümrük tarife ve istatistik pozisyonları belirtilen ilaç ham, başlangıç maddeleri, ilaç ham maddesi üretiminde kullanılan maddeler ile;
b) Yerli imali bulunmayan ve bu niteliği Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca onaylanacak kontrol belgesi ve proforma faturalar ile belirlenen ve ekli 2 nolu listede gümrük tarife ve istatistik pozisyonları belirtilen tıbbi müstahzarlar;
Gümrük vergisi ile ithalde alınan diğer vergi, resim ve harçlardan muaftır.”
2. maddesinde; “Ekli listede kayıtlı bulunmayıp, yerli imali bulunmayan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’nca onaylanacak kontrol belgesi ve proforma faturalara istinaden tevsik edilen ilaç ham, başlangıç maddeleri, ilaç ham maddeleri üretiminde kullanılan maddeler ile tıbbi müstahzarlar yukarıda sözü edilen muafiyete tabidir.” hükmü yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, “Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar, şırıngalar. A. plastik maddelerden olanlar.” Olarak 9018.31.10 gümrük tarife ve istatistik pozisyonunda, gümrük vergisinden muaf olarak beyan edilen eşyanın, 88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1. maddesinin ekindeki muafiyet tanınacak eşyaları gösterir listelerde yer almadığından ve anılan kararın 2. maddesi uyarınca yerli imalinin bulunmadığı hususu Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca onaylı kontrol belgesi ve proforma faturalarla da tevsik edilmediğinden bahisle yükümlü şirket adına gümrük vergi ve resimleri salındığı anlaşılmıştır.
1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanununun 1. maddesi; kodekste muharrer şekil ve formül haricinde ve fenni kaidelere muvafık muayyen ve sabit bir şekilde yapılacak amilinin ismiyle veya hususi bir nam altında ticarete çıkarılan tababette müstamel her nevi basit ve mürekkep devai tertiplere ispençiyari ve tıbbi müstahzarlar ismi verileceği hükmünü amir bulunmaktadır.
1.11.1984 gün ve 18562 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İspençiyari ve Tıbbi Müstahzar İmalathaneleri Yönetmeliğinin 1. maddesinde; bu yönetmeliğin amacının, yüksek kaliteli ilaçların temini, farmasötik ve tıbbi müstahzar, madde, malzeme ve terkiplerin imali ve bunların imal edildikleri yerlerin açılış, çalışma ve kontrollerine dair yönlendirici işleri ve bu hususta uygulanacak kuralları düzenlemek olduğu belirtilmiştir.
Aynı gün ve sayılı resmi gazetede yayımlanan İthal Edilecek İlaç Ham, Başlangıç Maddeleri, İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Yönetmeliğinin 1. maddesinde ise; bu yönetmeliğin amacının, insan ve hayvan sağlığında kullanılan ilaçların, istenilen kalitede üretimi, formüllerinde yer alan ilaç başlangıç maddeleri ile ispençiyari ve tıbbi müstahzarların ithalinde uyulacak kuralları ve kontrol esaslarını tespit etmek olduğu hususu açıklanmıştır.
Yükümlü şirketçe, uyuşmazlık konusu şırıngaların, ilaç ham, başlangıç maddeleri, ilaç ham maddesi üretiminde kullanılan maddeler olmadığı hususu kabul edilmekle birlikte, tıbbi müstahzar olduğu ileri sürülmektedir. Oysa, İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunundaki tıbbi müstahzar tanımı ile İspençiyari ve Tıbbi Müstahzar İmalathaneleri Yönetmeliğinde, tıbbi müstahzarın, malzemeden ayrı sayılmış olması karşısında, bir alet olan ve tıbbi malzeme olarak kabul edilebilecek şırınganın, tıbbi müstahzar olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. Nitekim, İthal Edilecek İlaç Ham, Başlangıç Maddeleri, İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Yönetmeliğinde de malzemeler sayılmamıştır.
Bu durum karşısında, 88/13638 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamına girmediği anlaşılan ihtilaf konusu şırıngaların muafen ithaline olanak bulunmamaktadır.
Bu nedenle, mahkemece, yazılı gerekçe ile hüküm tesisinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 5.3.1996 gününde oybirliği ile karar verildi.