Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2023/836 E. , 2023/3366 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2023/836
Karar No : 2023/3366
TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Bakanlığı – ANKARA
VEKİLİ : Av. …
2- (MÜDAHİL DAVALI YANINDA): … Genel Müdürlüğü – …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … Derneği
2- …
3- …
4- …
5- …
6- …
7…
8- …
9- …
10- …
11- …
12- …
13- …
14- …
15- …
16- …
17- …
18- …
19- …
20- …
21- …
22- …
23- …
24- …
25- …
26- …
27- …
VEKİLLERİ : Av. …
MÜDAHİL ( DAVACILAR YANINDA): … Barosu Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : Yalova İli, Altınova İlçesi, … ve … Köyleri ve Çiftlikköy İlçesi, … Köyü ile Kocaeli İli, Karamürsel İlçesi, … ve … Mahallesi mevkinde DSİ 1. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan “Karadere ve Kınalı Barajları, Malzeme Ocakları, Kırma Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali” projesi ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından verilen … tarihli, … sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu kararının” iptali istemiyle açılan davada; dava konusu işlemin iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASININ ÖZETİ: 1- Davacılar tarafından; temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
2- Davacı yanında müdahil tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/A-2-(i) maddesi uyarınca, karar düzeltme yolunun kapalı olduğunun duyurulmasına, 04/04/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Dava, Yalova İli, Altınova İlçesi, … ve … Köyleri ve Çiftlikköy İlçesi, … Köyü ile Kocaeli İli, Karamürsel İlçesi, … ve … Mahallesi mevkinde DSİ 1. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan “Karadere ve Kınalı Barajları, Malzeme Ocakları, Kırma Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali” projesi ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından verilen … tarihli, … sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu kararının” iptali istemiyle açılmıştır.
Anayasa’nın “Hak Arama Özgürlüğü”nü düzenleyen 36. maddesi uyarınca dernekler, sendikalar ve meslek kuruluşları gibi sivil toplum örgütlerinin, kuruluş amaçları doğrultusunda, çevre, tarihi ve kültürel değerlerin korunması, imar uygulamaları gibi kamu yararını yakından ilgilendiren konularda, idari yargı mercileri önünde iptal davası açabileceklerinin ve hukuki menfaatleri somut, güncel ve meşru olmak kaydıyla bu tür sivil toplum kuruluşlarının kendi kuruluş amaçları çerçevesinde iptal davasını açmada, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca özel (sübjektif) ehliyet sahibi olduklarının kabulü gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta; davacılardan … Derneğinin tüzüğü incelendiğinde; derneğin, “Oğlak şenlikleri düzenlemek, yoksul ve yardıma muhtaç olanlara gıda, giyim, eğitim yardımı yapmak, cenaze sahiplerine araç ve yiyecek desteği vermek” amacıyla kurulduğu; dernek tüzüğünde, dernek tarafından sürdürülecek çalışma konuları arasında ise, çevresel faaliyetlerden kaynaklanan uyuşmazlıklarda dava açılmasına yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği; bu nedenle, anılan derneğin, bakılan davayı açma ehliyetinin bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda; diğer davacılar bakımından işin esası hakkında değerlendirme yapıldığında özellikle proje alanına ilişkin alansal bilgiler ve kesilecek ağaç sayısı, proje alanının bulunduğu ilçe sınırları olmak üzere yukarıda yer verilen bilirkişi raporu ile davaya konu ÇED raporunda yer verilen bilgiler arasında büyük çelişkiler bulunduğu sonucuna varıldığından, ÇED raporunun yeniden değerlendirilerek olayın açıklığa kavuşturulması amacıyla Dairemizce üniversitelerin ilgili bölümlerinden seçilecek yeni bir bilirkişi heyetiyle mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması ve bunun sonucunda düzenlenecek raporun incelenmesi suretiyle uyuşmazlığın esası hakkında Dairemizce karar verilmesi gerektiği görüşüyle, çoğunluk kararına katılmıyorum.