Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2023/800 E. , 2023/5088 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2023/800
Karar No : 2023/5088
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
2- …Kozmetik Ürünleri San Ve Tic A.ş
VEKİLLERİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …İdaresi Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : İstanbul İli, Küçükçekmece İlçesi, …Köyü, … pafta, …ve …parsel sayılı taşınmazlar ve üzerinde bulunan fabrikanın su havzası nedeniyle mühürlenmesi üzerine açılan iptal davası sonucunda, …İdare Mahkemesince verilen …günlü, E:…, K:…sayılı iptal kararının, Danıştay Altıncı Dairesinin 27/02/2009 günlü, E:2008/9185, K:2009/1832 sayılı kararı ile onanması ve yine Danıştay Altıncı Dairesinin 05/03/2010 günlü, E:2009/12407, K:2010/2141 sayılı kararın düzeltilmesi isteminin reddine ilişkin kararıyla kesinleşmesi sonucunda; uğranıldığı belirtilen 7.668.873,55-TL maddi zarar ile 200.000,00-TL manevi zarar olmak üzere toplam 7.868.873,55-TL zararın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle açılan davada, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 09/07/2014 tarih ve E:2014/1192, K:2014/5227 sayılı kararı ile davacı …’in taşınmazının arsa değerine ilişkin olan maddi tazminat istemi ile aynı davacının manevi tazminat isteminin reddine hükmeden kısımlarının bozulması, diğer tüm tazminat istemleri yönünden onanması üzerine, bozma kararına uyularak davanın kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 02/02/2022 tarih ve E:2018/8883, K:2022/956 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak davanın reddi yolunda …İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 24/05/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY (X) :
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun Ek 1. maddesinin 1. fıkrasına; 26/11/2022 tarih ve 32025 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7421 sayılı Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3. maddesiyle eklenen cümle ile uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmi kurumlara ayrılmak suretiyle mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında, uygulama imar planlarının yürürlüğe girmesinden itibaren beş yıllık süre içerisinde ilgili idarelerce imar programlarının veya imar uygulamalarının yapılmaması ve bütçe imkânları dâhilinde bu taşınmazların kamulaştırılmaması veya her hâlde mülkiyet hakkının kullanmasına engel teşkil edecek kısıtlılığı kaldıracak şekilde imar planı değişikliği yapılmaması halinde taşınmazların malikleri tarafından mülkiyet hakkından kaynaklı bedele ilişkin açılacak davaların adli yargıda görüleceği düzenlenmiş olup, söz konusu düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra adli yargı yerleri görevli olduğundan, idari yargı mercilerinde görülmekte olan davaların anılan Kanun hükmü gereğince görev yönünden reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlığa konu parsellerin 1987 yılında davacı … tarafından satın alınarak tapuda adına tescil edildiği, akabinde ise bu davacı tarafından söz konusu parseller üzerinde ruhsatsız bir fabrikanın inşa edildiği ve 01.01.1992 tarihli kira sözleşmesi ile diğer davacı … Kozmetik Ürünleri San ve Tic A.Ş.’ye içindeki makine ve donanımla birlikte işler vaziyette kiraya verildiği, söz konusu fabrikanın 06.02.1997 tarihinde belediye tarafından içme suyu havzasında kaldığından bahisle mühürlendiği, bu işleme karşı herhangi bir dava açılmadığı, sonrasında ise … Barajı Kısa mesafeli Koruma alanı içinde kalan fabrika binaları ile taşınmazların kamulaştırılması isteminin zımnen reddine ilişkin işlem ile İSKİ İçmesuyu Havzaları Yönetmeliğinin 10. maddesinin (a) bendinin eksik düzenleme nedeniyle iptaline karar verilmesi istemiyle …İdare Mahkemesinde açılan davada verilen …tarihli, E:…, K:… sayılı kararla; İSKİ İçmesuyu Havzaları Yönetmeliğinde mutlak koruma alanları ile kısa mesafeli koruma alanlarında benzer kısıtlamalar getirilmiş olmasına rağmen, Yönetmeliğin 10. maddesinin (a) bendiyle, sadece mutlak koruma alanlarında kalan taşınmazlar açısından kamulaştırma zorunluluğu getirilmesinde ve kısa mesafeli koruma alanlarında ise kamulaştırmanın idarenin takdirine bırakılmasında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle anılan maddenin eksik düzenleme nedeniyle iptaline, bu kapsamda taşınmazların kamulaştırılması gerektiğinden bahisle bu yönden kamulaştırma isteminin zımnen reddine dair işlemin iptaline, söz konusu taşınmazlar üzerinde yer alan fabrikada binasının ise ruhsatının bulunmaması nedeniyle kamulaştırılmasının hukuken mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedildiği anlaşılmakta olup, anılan karar, Danıştay Altıncı Dairesinin 27.02.2009 tarihli, E: 2008/9185, K: 2009/1832 sayılı kararıyla onanıp, karar düzeltme istemi de aynı Dairenin 05.03.2010 tarihli, E: 2009/12407, K: 2010/2141 sayılı kararıyla reddedilerek kesinleşmesi üzerine, uğranıldığı belirtilen 7.668.873,55-TL maddi zarar ile 200.000,00-TL manevi zarar olmak üzere toplam 7.868.873,55-TL zararın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davaya konu taşınmazın dava tarihi itibarıyla … Barajı Kısa mesafeli Koruma alanı içinde kalmasından kaynaklı olarak bulunduğu iddia edilen kısıtlılık hali nedeniyle açılan davanın, mülkiyet hakkından kaynaklı bedele ilişkin bir uyuşmazlık olması sebebiyle, davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğinden, gelinen aşama itibarıyla kesinleşmeyen kısım yönünden davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerektiği ve bu gerekçe ile temyize konu kararın bozulması gerektiği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyorum.