Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2023/1965 E. , 2023/3157 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2023/1965
Karar No : 2023/3157
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR):
1- … Derneği
2- … Derneği
…
127- …
128- …
VEKİLLERİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Bakanlığı – ANKARA
VEKİLİ: …, Hukuk Müşaviri
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesince 2577 sayılı Kanunun 26. maddesi uyarınca vefat eden davacı … yönünden dava dilekçesinin iptali, diğer davacılar yönünden ise davanın reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’nun DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının, İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinde sayılan temyize tabi kararlar arasında yer almadığı görüldüğünden, anılan Kanun’un 48. maddesinin 6. fıkrası uyarınca temyiz isteminin incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “İstinaf” başlıklı 45. maddesinin 6. bendinde: “Bölge idare mahkemelerinin 46. maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir…” kuralı yer almaktadır.
Anılan Kanun’un “Temyiz” başlıklı 46. maddesinde: “Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir:
a) Düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davaları.
b) Konusu yüz bin Türk lirasını aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar.
c) Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları.
d) Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları.
e) Müşterek kararnameyle yapılan atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri ile daire başkanı ve daha üst düzey kamu görevlilerinin atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri hakkında açılan iptal davaları.
f) İmar planları, parselasyon işlemlerinden kaynaklanan davalar.
g) Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunca itiraz üzerine verilen kararlar ile 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun uygulanmasından doğan davalar.
h) Maden, taşocakları, orman, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ile ilgili mev-zuatın uygulanmasına ilişkin işlemlere karşı açılan davalar.
ı) Ülke çapında uygulanan öğrenim ya da bir meslek veya sanatın icrası veyahut kamu hizmetine giriş amacıyla yapılan sınavlar hakkında açılan davalar.
i) Liman, kruvaziyer limanı, yat limanı, marina, iskele, rıhtım, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı boru hattı gibi kıyı tesislerine işletme izni verilmesine ilişkin mevzuatın uygulanmasından doğan davalar.
m) Düzenleyici ve denetleyici kurullar tarafından görevli oldukları piyasa veya sektörle ilgili olarak alınan kararlara karşı açılan davalar.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 48. maddesinin 6. fıkrasında; “Temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin tamamının ödenmemiş olması halinde kararı veren; merci tarafından verilecek yedi günlük süre içerisinde tamamlanması, aksi halde temyizden vazgeçilmiş sayılacağı hususu temyiz edene yazılı olarak bildirilir. Verilen süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde, ilgili merci, kararın temyiz edilmemiş sayılmasına karar verir. Temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapılması veya kesin bir karar hakkında olması halinde de kararı veren merci, temyiz isteminin reddine karar verir. İlgili merciin bu kararları ile bu maddenin 2 nci fıkrasında belirtilen temyiz isteminde bulunulmamış sayılmasına ilişkin kararlarına karşı, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren yedi gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.” hükmü, 7. fıkrasında ise, temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin ödenmemiş olduğu, dilekçenin 3 üncü madde esaslarına göre düzenlenmediği ve temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapıldığı hususlarının dosyanın gönderildiği Danıştayın ilgili dairesi ve kurulunca saptanması hallerinde de 2 ve 6 ncı fıkralarda sözü edilen kararların ilgili daire ve kurulca kesin olarak verileceği” (Anayasa Mahkemesinin 20/7/2022 tarihli ve E.: 2022/48, K.: 2022/93 sayılı kararı ile bu fıkrada yer alan “ve 6 ncı” ibaresi, “istinafın kanuni süre geçtikten sonra yapılması hâli” yönünden iptal edilmiştir.) hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılan davanın, davacılar tarafından; enerji yatırımları, kömürlü termik santral projeleri, doğalgazlı termik santral projeleri, nükleer santral projeleri, kömür depolama tesisleri, madencilik projeleri, hidroelektrik santral projeleri, çimento fabrikaları, petrokimya tesisleri v.s. kirletici-ekosistem dengesini bozan tüm tesisleri kapsayacak ve kirletici-ekosistem dengesini bozan tüm tesislerin kümülatif etkisi hesaplanarak halk sağlığına olan olumsuz etkisinin raporlanacak şekilde Sağlık Etki Değerlendirme Yönetmeliği (SED) çıkarılması, bu tesis tiplerinden faaliyette, inşaat aşamasında veya ruhsat-lisans-izin aşamasında olan tüm tesis-projeleri hakkında SED çalışması yapılarak SED raporu alınması, idari başvuru yapılarak talepte bulunan …-… Köyünde yaşayan 13 ile 129 sıra numarası arasında gösterilen başvurucuların köyüne 500 ile 1500 metre arasında değişen mesafelerde bulunan … Madencilik Limited Şirketi Kömür Depolama Tesisleri, … Madencilik Limited Şirketi Kömür Depolama Tesisleri, … Madencilik Limited Şirketi Kömür Depolama Tesisleri, … Enerji ve Madencilik A.Ş.’ye ait kömür depolama tesisleri hakkında SED raporu alınması ve SED raporu alınıncaya kadar tesislerin kapatılması konusunda Çukurova’yı da koruma altına alan Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 21 Ocak 2017 tarih ve 29955 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 12.12.2016 tarih ve 2016/9620 sayılı Kararıyla 141 ovanın Büyük Ova Koruma Alanı ilan edilmesi hususundaki kararnamesi gereğince işlem yapılarak kapatma kararı verilmesi yönündeki taleplerinin reddine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açıldığı anlaşıldığından, bu uyuşmazlıkla ilgili Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince yapılan istinaf incelemesi neticesinde verilen kararın yukarıda yazılı 2577 sayılı Kanunun 46. maddesinde sayılan davalar arasında sayılmaması nedeniyle temyiz edilmesi, yukarıda anılan Kanun hükümleri kapsamında mümkün değildir.
Temyiz istemine konu Bölge İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında, temyiz yolunun açık olduğunun belirtilmesinin, kanunen temyiz yolu öngörülmeyen davalarda ilgilisine temyiz hakkı vermeyeceği de açıktır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarihli, E:…, K:… karara karşı yapılan TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 28/032023 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.