Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2022/5737 E. , 2022/11387 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/5737
Karar No : 2022/11387
DAVACI :… İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : …
DAVANIN ÖZETİ : İstanbul İli, Beykoz İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı davacıya ait taşınmazı da kapsayan alanın,“Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı” olarak tescil edilmesine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı işleminin iptali istenilmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Davanın görev yönünden reddi ile dosyanın görevli ve yetkili … İdare Mahkemesine gönderilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca Tetkik Hakiminin raporu ile sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 24. maddesinde, “1.Danıştay ilk derece mahkemesi olarak; a) Cumhurbaşkanı kararlarına, b) Cumhurbaşkanınca çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri dışındaki düzenleyici işlemlere, c) Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere, d) Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca verilen kararlar üzerine uygulanan eylem ve işlemlere, e) Birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işlere, f) Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu kararları ile bu Kurulun görev alanı ile ilgili Danıştay Başkanlığı işlemlerine, karşı açılacak iptal ve tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülmeyen kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan idari davaları karara bağlar. 2.Danıştay, belediyeler ile il özel idarelerinin seçimle gelen organlarının organlık sıfatlarını kaybetmeleri hakkındaki istemleri inceler ve karara bağlar.” hükmüne yer verilmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 5. maddesinde, idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalar ve ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki dava ve işlerden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözümleyeceği düzenlenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, dava dilekçeleri üzerine yapılan ilk inceleme sonunda, idari yargının görevli olduğu konularda, görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek, dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği hüküm altına alınmış bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, İstanbul İli, Beykoz İlçesi sınırları içerisinde yer alan, davacıya ait parseli de içeren bölgenin doğal sit statüsünün, (İstanbul Kuzey Kesimi Karadeniz Kuşağı) Çavuşbaşı ve Görele Mahalleleri Etabı kapsamında yeniden değerlendirilmesi sonucunda, İstanbul 2 Numaralı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonunun … tarihli, … sayılı kararıyla “Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı” olarak belirlendiği; anılan kararın, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 18/11/2020 tarihli, 252074 sayılı Olur’uyla onaylanarak, 04/12/2020 tarihli, 31324 sayılı Resmi Gazetede ilan edildiği; bunun üzerine, davacı tarafından, söz konusu işlemin iptali istemiyle … İdare Mahkemelerinde bakılan davanın açıldığı; ancak, … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla, uyuşmazlığın çözümünde, Danıştay Kanunun 24. maddesinin 1/a bendi uyarınca, ilk derece mahkemesi olarak Danıştayın görevli olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu bölgenin Nitelikli Doğal Koruma Alanı olarak tesciline ilişkin 04/12/2020 tarihli, 31324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Bakanlık Makamının 18/11/2020 tarihli, 252074 sayılı Olur’unu içeren kararın, ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlem niteliği taşımadığı dikkate alındığında, bakılan davanın 2575 sayılı Kanunun 24. maddesi kapsamında açılmış bir dava olarak kabulüne olanak bulunmadığı açıktır.
Bu itibarla, uyuşmazlığın çözümünde, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay görevli olmayıp, görevli ve yetkili Mahkeme, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 34/1. maddesi uyarınca, tescil kararına konu taşınmazın bulunduğu yer idare mahkemesi olan İstanbul İdare Mahkemeleridir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- DAVANIN GÖREV YÖNÜNDEN REDDİNE,
2- 2577 sayılı Kanunun 15. maddesi’nin 1/a bendi uyarınca dava dosyasının yetkili ve görevli İstanbul İdare Mahkemesine gönderilmesine, 14/12/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.