Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2022/3347 E. , 2023/3181 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/3347
Karar No : 2023/3181
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR):
1- … Bakanlığı – ANKARA
VEKİLİ: Av. …
2- … Kurumu
VEKİLİ: Av. …
MÜDAHİL (DAVALILAR YANINDA): … A.Ş.
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR):
1- …
2- …
3- …
4- …
VEKİLLERİ: Av. …
5- …
6- …
MÜDAHİL (DAVACILAR YANINDA): … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN ÖZETİ: … A.Ş. tarafından Tekirdağ ilinde kurulacak olan “Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali Kapasite Artışı” faaliyeti için için gerekli olan Muratlı ilçesi, … Köyü, … , … , … , … , … , … , … , … , … , … , … , … , … , … , … , … , …, … , … , … , … , … , … , … , … ve … sayılı parsellerde yer alan taşınmaz malların kamulaştırılması amacıyla Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından verilen … gün ve … sayılı kamu yararı kararının onaylanmasına ilişkin … gün ve … sayılı Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı işleminin davacılara ait … , … , … , … , … , … , … , … ve … sayılı parseller yönünden iptali istemiyle açılan davada, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 29/06/2021 tarih ve E:2018/4742, K:2021/9099 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak “Dava konusu işlemin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca iptal edilen üretim lisansı kapsamında tesis edilen bir işlem olduğu, … A.Ş.’ne verilen elektrik üretim lisansının Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun … tarihli ve … sayılı kararı ile iptal edilmesi karşısında ve mahkememizin 09/12/2021 tarihli ara kararına EPDK tarafından verilen ve 17/11/2021 tarihinde kayda alınan cevabi yazı içeriği ile mezkur elektrik üretim lisansının iptali kararına karşı iptal davası ikame edilmediği anlaşılmakla, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 29/03/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY (X):
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun “Kamulaştırma bedelinin mahkemece tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili” başlıklı 10. maddesinde; kamulaştırmanın satın alma usulü ile yapılamaması halinde idarenin 7. maddeye göre topladığı bilgi ve belgelerle 8’inci madde uyarınca yaptırmış olduğu bedel tespiti ve bu husustaki diğer bilgi ve belgeleri bir dilekçeye ekleyerek taşınmaz malın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesine müracaat edeceği ve kamulaştırma bedelinin peşin veya Kamulaştırma Kanununun 3’üncü maddenin ikinci fıkrasına göre yapılmış ise taksitle ödenmesi karşılığında idare adına tesciline karar verilmesini isteyeceği, mahkemenin, idarenin başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün sonrası için belirlediği duruşma gününü, dava dilekçesi ve idare tarafından verilen belgelerin birer örneği de eklenerek taşınmaz malın malikine meşruhatlı davetiye ile veya idarece yapılan araştırmalar sonucunda adresleri bulunamayanlara, 11.2.1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununun 28. maddesi gereğince ilan yoluyla tebligat suretiyle bildirerek duruşmaya katılmaya çağıracağı hükme bağlanmış; aynı Kanunun “Dava hakkı” başlıklı 14. maddesinde ise; kamulaştırmaya konu taşınmaz malın maliki tarafından 10. madde gereğince mahkemece yapılan tebligat gününden, kendilerine tebligat yapılamayanlara tebligat yerine geçmek üzere mahkemece gazete ile yapılan ilan tarihinden itibaren otuz gün içinde, kamulaştırma işlemine karşı idari yargıda iptal ve maddi hatalara karşı da adli yargıda düzeltim davası açılabileceği kuralına yer verilmiştir.
Kamu yararı kararı alınması ve bu kararların onaylanmasına ilişkin işlemler kamulaştırma işlemine hazırlık niteliğinde işlemler olup kesin ve yürütülebilirlik vasfını taşımadıklarından, tek başına idari davaya konu edilmeleri mümkün değildir. İdarenin, Asliye Hukuk Mahkemesinde açacağı bedel tespit ve tescil davasıyla birlikte kamulaştırma işlemini gerçekleştirmek konusundaki iradesini açıkça ortaya koyması ve kamulaştırma işlemi ile ilgili uygulamaya geçmesi halinde söz konusu işlemler yürütülebilirlik niteliğine haiz işlem olma vasfını kazanmaktadır.
Uyuşmazlıkta; dava konusu Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından verilen … gün ve … sayılı kamu yararı kararının onaylanmasına ilişkin … gün ve … sayılı Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı işleminin kesin ve yürütülebilir nitelikte olmadığı, bu nedenle, davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği görüşüyle, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.