Danıştay Kararı 6. Daire 2021/1758 E. 2023/2804 K. 16.03.2023 T.

Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2021/1758 E.  ,  2023/2804 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/1758
Karar No : 2023/2804

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Muğla İli, Ortaca İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapılar inşa edildiği gerekçesiyle, İmar Kanunu’nun 42/2. maddesi uyarınca 395.881,76-TL idarî para cezası verilmesi ile aynı Kanun’un 32/6. maddesi uyarınca ruhsatsa bağlanması mümkün olmayan yapının yıkımına dair Ortaca Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada; dava konusu işlemin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42/2-(c) maddesinin 13.alt bendi uyarınca artırım uygulanarak hesaplanan 22.555,39-TL’ye ilişkin kısmının iptali ile aynı maddenin 7. ve 8. alt bentleri uyarınca artırım uygulanarak hesaplanan 373.326,37-TL ve yıkıma ilişkin kısmı bakımından ise davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan davalının istinaf başvurusunun kabulüne, davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulüyle mahkeme kararının para cezası bakımından kaldırılarak işlemin bu kısmı hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının istinaf başvurusunun kararın yıkıma ilişkin kısmı yönünden ise reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 16/03/2023 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY (X) :
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu Ortaca Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararıyla davacı tarafından yapılan ruhsatsız yapıların yıkımına ve davacıya 395.881,76-TL imar para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptalinin istenildiği davada, ilk derece Mahkemesince imar para cezasının artırım nedenlerinden olan İmar Kanununun 42/2-(c) maddesinin 13. alt bendi yönünden işlemin iptaline, diğer yönlerden ise davanın reddine karar verildiği, bu karara karşı yapılan istinaf başvurularının incelenmesi sonucunda İstinaf Dairesince dava konusu encümen kararının, yıkıma ilişkin kısmı hakkında verilen davanın reddi yolundaki karar hukuka uygun bulunarak bu yönden davacının istinaf başvurusu reddedilmiş, para cezasına ilişkin kısmı hakkında verilen kısmen iptal kısmen davanın reddi yolundaki karar ise; “davaya konu para cezasının sehven yanlış hesaplandığından bahisle Ortaca Belediye Encümenince verilen … tarih ve … sayılı karar ile 154.531,26-TL olarak düzeltildiği” gerekçesiyle bu kısım hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolunda karar verilmesi gerektiğinden netice itibarıyla para cezasına ilişkin istinaf başvurularının kabul edildiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından dava konusu edilen işlemin geri alınması/iptal edilmesi ile hukuk aleminden kaldırılması durumunda işlem tesis edildiği andan itibaren bütün sonuçlarıyla ortadan kalkmış olacağından ortada incelenecek, hukuki denetimi yapılacak bir işlem bulunmayacağı bu durumlarda karar verilmesine yer olmadığı yönünde karar verileceği tabiidir.
Ancak, idarenin hatasını düzeltmek suretiyle yeni bir işlem tesis etmesi halinde düzeltilen işlemin bütün sonuçlarıyla ortadan kalkmış sayılabilmesi için düzeltmenin işlemin tamamı hakkında yapılması ve düzeltilen işlemin hukuki durumu hakkında da açıklayıcı bir bilgiye yer verilmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, yargılama devam ederken idare tarafından yeni bir encümen kararı alınmak suretiyle para cezasının sehven hatalı hesaplandığından bahisle dava konusu edilen encümen kararını 154.531,26-TL olarak yeni para cezası tesis etmek suretiyle kısmen düzelttiği (iptal etmediği/geri almadığı) düzeltilen dava konusu işlemin hukuki durumu hakkında da açıklayıcı bir bilgiye yer vermediği görülmektedir.
Bu durumda, temyize konu kararı veren İstinaf Dairesince dava konusu edilen işlemin hukuk aleminden bütün sonuçlarıyla ortadan kalktığı, işlemin tesis edilmeden önceki duruma dönüldüğünden bahsedilemeyeceğinden, dava konusu edilen para cezasının (395.881,76-TL) sehven yanlış hesaplandığından bahisle kısmen düzeltilmesi sonucunda (154.531,26-TL) hukuk aleminde yerini koruyan dava konusu işlemin düzeltildiği şekilde yani 154.531,26-TL üzerinden hukuka uygunluk incelemesi yapılmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, dava konusu işlemin para cezasına yönelik kısmı hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin olarak verilen temyize konu kararın bu kısmında hukuki isabet bulunmadığı görüşüyle anılan kararın onanması yönündeki çoğunluk kararına katılmıyorum.