Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2021/1679 E. , 2023/3103 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/1679
Karar No : 2023/3103
TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- (DAVACI) … Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF : 1- … Belediye Başkanlığı
2- … Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş.
İSTEMİN ÖZETİ : İstanbul İli, Beykoz İlçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığının “775 sayılı Yasaya göre düzenlenen arazi çalışması tespit formu” ile tespit edildiğinden bahisle, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca toplam 246.203,36-TL imar para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı encümen kararı ile anlan yapıların yıkılması, aksi halde yıkımın belediyelerince yapılacağının bildirilmesine dair … tarih ve E… sayılı yapı kontrol müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılan davada; anılan para cezasının iptali, yapı kontrol müdürlüğü işlemi yönünden ise davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurularının reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
DAVALININ SAVUNMASININ ÖZETİ: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DAVACININ SAVUNMASININ ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 23/03/2023 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
KARŞI OY (X) :
İdari işlemlerin yasal dayanağının olması “Kanuni idare” ilkesinin sonucudur. Bu sebeple, idarenin yasal dayanağı bulunmayan bir yetkiyi kullanması olanaklı değildir. Öte yandan, dayanılan yasa maddesininin idari işlemde belirtilmesi de “Kanuni idare” ilkesi açısından bir gereklilik olduğu gibi, idarenin yargısal denetimi yapılırken yasaya uygun hareket edip etmediğinin, ilgili yasa maddesinde yer alan usul ve esaslara uyulup uyulmadığının belirlenmesi açısından da önem arz etmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu işlemlerden yapı kontrol müdürlüğü işleminin hangi kanun hükmüne dayanılarak tesis edildiğinin belirtilmediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, kanuni idare ilkesi uyarınca, hangi kanuna dayalı olarak tesis edildiği belli olmayan anılan dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, bu kısım yönünden de işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği, İdari Dava Dairesi kararının bu kısmının bozulması gerektiği oyuyla, aksi yöndeki çoğunluk kararının bu kısmına katılmıyoruz.
KARŞI OY (XX) :
3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinde; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere idari para cezaları uygulanacağı, Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır. Anılan hükme göre; imara aykırı bir yapı hakkında para cezası verilebilmesi için, aykırılığa konu alanın ne kadar olduğu, yapının mülkiyet durumu, bulunduğu alanın özelliği, durumu, niteliği gibi hususların yer aldığı bir tespitin yapılmış olması yeterlidir.
Dosyanın incelenmesinden; davalı idare tarafından, 12.06.2014 tarihinde uyuşmazlık konusu yerde yapılan denetimde, ruhsatsız yapı yapıldığının “775 sayılı Yasaya göre düzenlenen arazi çalışması tespit formu” ile tespit edilmesi üzerine, Belediye Encümenince, 3194 sayılı Yasanın 42. maddesi uyarınca davacıya para cezası verildiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; dava konusu para cezasına dayanak oluşturan “775 sayılı Yasaya göre düzenlenen arazi çalışması tespit formu”nda, yapının durumu, niteliği ve ruhsatsız alanın metrajı gibi gerekli unsurlara yer verilmiş olması nedeniyle, buna dayalı olarak verilen para cezasının sırf dayanak tutanak 3194 sayılı Kanunun 32. maddesi uyarınca düzenlenmediği gerekçesiyle hukuka aykırılığından söz edilemeyeceğinden aksi yöndeki İdari Dava Dairesinin kararının bozulması gerektiği düşüncesiyle, aksi yöndeki çoğunluk kararının bu kısmına katılmıyorum.