Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2021/10899 E. , 2022/896 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/10899
Karar No : 2022/896
TEMYİZ EDEN TARAFLAR : I. (DAVALI) … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
II. (DAVACILAR)
1- … 2- … 3- … 4- … 5- … 6- …
VEKİLLERİ : Av. …
DİĞER (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı – …
VEKİLİ : Av…
2- … Başkanlığı – …
VEKİLİ : Av. …
3- … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF :1- … Bakanlığı
2- … Başkanlığı
3- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
4- … Valiliği
5- … , … , … , … … , …
İSTEMİN ÖZETİ : Van İli, Merkez İlçesi, … Caddesi, … pafta, … ada, … sayılı parsel üzerinde yer alan … ‘nin 09/11/2011 tarihinde meydana gelen depremde yıkılması sonucu davacıların çocuğu/kardeşi olan Cem Emir’in vefat etmesi olayında, ülkemizin riskli deprem kuşağında yer aldığı ve deprem meydana gelmeden önce deprem riski bulunan bölgelerle ilgili gereken tedbirlerin alınması konusunda idarenin yükümlülüğünün olduğu, 23/10/2011 tarihinde meydana gelen birinci depremden sonra gerekli tedbirlerin alınmadığı, birinci deprem akabinde tutulan ön hasar raporunda … ‘nin sağlam olduğuna dair rapor düzenlendiği ve davacının, söz konusu otelde konakladığı, genel hayata etkililik ilkelerine uyulmadığı, bu nedenle idarenin tazmin sorumluluğu bulunduğu iddia edilerek uğranıldığı ileri sürülen zarara karşılık olmak üzere davacı anne … için 95.000,00-TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 75.000,00-TL manevi tazminat, baba … için 70.000,00-TL destekten yoksun kalma tazminatı, 75.000,00 TL manevi tazminat, kardeşlerden … için 30.000,00-TL manevi tazminat, … için 30.000,00-TL manevi tazminat, … için 15.000,00-TL maddi ve 30.000,00-TL manevi tazminat, … için 30.000,00-TL manevi tazminat olmak üzere toplamda 180.000,00-TL maddi ve 270.000,00-TL manevi tazminatın 23/10/2011 tarihinden itibaren yürütülecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılan davanın kısmen kabulü, kısmen reddi yolunda … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılması yolunda … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı üzerine, maddi tazminat isteminin 139.731,23 TL’lik kısmının kabulü, fazla ilişkin kısmının ve bu kısma ilişkin faiz taleplerinin reddi; manevi tazminat isteminin, 120.000,00-TL’lik kısmının kabulü, fazlaya ilişkin kısmının ve bu kısma ilişkin faiz taleplerinin reddi yolunda … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına karşı yapılan, tarafların maddi tazminata yönelik istinaf istemlerinin reddine, anılan kararın manevi tazminata yönelik davalı idarelerin istinaf başvurularının reddine, davacıların istinaf başvurusunun ise kabulüne, kararın bu kısmının kaldırılmasına, aynı olay sebebiyle açılan ve kesinleşmiş olan yargı kararlarında verilen manevi tazminat tutarları, emsal kararlar ile bakılan davada verilen karar tarihi arasında geçen süre içindeki paranın güncel değeri, ölen kişilerin davacılara olan yakınlığı gerekçesiyle manevi tazminat miktarı artırılarak 200.000,00-TL’lik kısmının kabulüne, 70.000,00-TL’lik kısmının ise reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 17/06/2021 tarih ve E:2021/3530, K:2021/8527 sayılı kararıyla maddi tazminata yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmının onanması, manevi tazminata yönelik istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kısmının ise bozulması üzerine bozma kararına uyularak manevi tazminata yönelik davacıların istinaf başvurularının reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
DAVALI İDARELERDEN … BAKANLIĞI İLE … YÖNETİMİ BAŞKANLIĞININ SAVUNMALARNIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DAVALI İDARELERDEN … BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İLE
… VALİLİĞİNİN SAVUNMALARININ ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DAVACILARIN SAVUNMASININ ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği” şeklinde değiştirildiğinden husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:… , K:2021/2825 sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 01/02/2022 tarihinde esasta oybirliği, manevi tazminata faiz yürütülmesine ilişkin oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
KARŞI OY (X):
Bir maddi zararın giderilmesine yönelik açılan tam yargı davalarında, tazminat kişinin mal varlığındaki zararın oluştuğu an itibariyle karşılanması gerektiğinden, istenilecek olan tazminatın gecikerek ödenmesi nedeniyle para değerinde enflasyondan dolayı meydana gelebilecek azalmayı karşılamaya yönelik olarak faize hükmedilmelidir.
Maddi zararlar, mal varlığında meydana gelen ve para ile değerlendirilebilen bir azalmayı ifade ettiklerinden, bu azalma miktarının idare tarafından telafi edilmediği süre içinde ayrıca enflasyon nedeni ile de kayba uğrayacağı açıktır. Manevi zararlar ise, mal varlığında meydana gelen somut bir azalma olmayıp, kişinin manevi varlığında ortaya çıkan olumsuzluklar olduğundan, manevi tazminat değerinin yargılama sonucu para olarak belirlenmesi zarara uğrayanı tatmin ve de bu zararın meydana getireni cezalandırma aracı olarak kullanılmasından kaynaklanmaktadır.
Bu itibarla, ilk defa yargı kararıyla para olarak değerlendirilebilen bir manevi tazminatın önceden davalı idarece belirlenmesi ve de ödenmesinin mümkün olmaması nedeniyle, ödemede gecikmeden bahsedilemeyeceği gibi, manevi tazminat, esasen bütün hususlar dikkate alınarak “takdiren” belirlendiğinden manevi tazminata faiz uygulanmaması gerektiği oyuyla kararın bu kısmına katılmıyorum.