Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2020/9985 E.  ,  2023/129 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/9985
Karar No : 2023/129

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVALI YANINDA MÜDAHİL : … İnş. Müh. Taah. ve Tur. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Odası (… Şubesi)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarihli ve … sayılı kararı ile onaylanan Etimesgut İlçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsele (yeni … ada, … sayılı parsel) ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği’nin İptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dosyanın incelenmesinden, dava konusu parselin kullanım kararının “akaryakıt ve LPG satış, servis ve ikmal istasyonu alanı” olarak değiştirilmesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarihli ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin … İdare Mahkemesinin … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptaline karar verilmesi üzerine dava konusu imar planı değişikliğinin gerçekleştirildiği, ancak anılan kararın, karar düzeltme aşamasında Danıştay Altıncı Dairesi’nin 26/02/2019 tarihli ve E:2015/4787, K:2019/970 sayılı kararı ile bozulması üzerine bozma kararına uyularak … İdare Mahkemesinin … tarihli ve E:.., K:… sayılı kararıyla; “Bilirkişi raporunda yukarıda yer verilen tespitler dışında dava konusu nazım imar planı değişikliğinin şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırı olduğu yolunda herhangi bir tespite yer verilmediği; öte yandan, dosyada bulunan dava konusu imar planı değişikliğine ait paftalar üzerinde yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu taşınmazda planlanan akaryakıt+LPG istasyonunun cephe aldığı yolun üzerinde aynı yönde herhangi bir akaryakıt+LPG istasyonunun bulunmadığı ve söz konusu istasyonun yakınında hastane, okul, park, metro istasyonu, cami v.b. kamuya açık kullanımların da yer almadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.” gerekçe ile davanın reddine karar verildiğinin görüldüğü, bu durumda, davaya konu parselin kullanım kararının “akaryakıt ve LPG satış, servis ve ikmal istasyonu alanı” olarak belirlenmesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarihli ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin yargı kararı ile iptaline karar verilmiş olması nedeniyle dava konusu imar planı değişikliğinin gerçekleştirildiği, ancak söz konusu iptal kararının Danıştay Altıncı Dairesince bozulması üzerine davanın reddine hükmedildiği, neticede dava konusu parselin kullanım kararının “akaryakıt ve LPG satış, servis ve ikmal istasyonu alanı” olarak belirlenmesine ilişkin plan değişikliği işleminin Mahkeme kararı ile hukuka uygun bulunduğu ve halihazırda geçerli olduğu göz önüne alındığında, … ada, … sayılı (yeni … ada, … sayılı) parselin “kentsel çalışma alanı” olarak belirlenmesine ilişkin bu davanın konusu olan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği işleminin dayanağının kalmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Uyuşmazlık konusu parsele yönelik … tarihli, … sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla onaylanan dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planına yapılan itirazın kabulü sonucunda … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararının alındığı, bu karara itiraz olmadığından 24/02/2012 tarihinde 1/5000 ölçekli nazım imar planının kesinleştiği, daha sonra … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı sonucunda taşınmazın kullanım kararının “akaryakıt ve LPG satış, servis ve ikmal istasyonu”na dönüştürüldüğü, dolayısıyla dava konusu imar planının yürürlükte olmadığı ve konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Ankara ili, Etimesgut ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parselin (yeni … ada, … sayılı parsel) imar planında “konut alanı” olan fonksiyonunun “akaryakıt+LPG istasyonu alanı”na dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği 17/12/2009 tarihli, 3010 sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanmıştır. Anılan imar planı değişikliğinin iptali istemiyle davacı … Odası (… Şubesi) tarafından açılan davada … İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar, Danıştay Altıncı Dairesinin 04/03/2015 tarihli, E:2011/8876, K:2015/1278 sayılı kararı ile onanmış ise de anılan Dairenin 26/02/2019 tarihli, E:2015/4787, K:2019/970 sayılı kararı ile kararın düzeltilmesi istemi kabul edilerek kararın bozulmasına karar verildiğinden, … İdare Mahkemesince bozma kararına uyularak … tarihli, E:…, K:… sayılı kararla davanın reddine karar verilmiş olup bu karar Danıştay Altıncı Dairesinin 16/01/2023 tarihli, E:2020/549, K:2023/128 sayılı kararı ile de onanmıştır.
Uyuşmazlık konusu taşınmazın “konut alanı”ndan “akaryakıt+LPG istasyonu alanı”na çevrilmesine ilişkin … tarihli, … sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin yargı kararı ile iptaline karar verilmesi üzerine bu kez taşınmazın kullanım kararının “kentsel çalışma alanı”na dönüştürülmesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarihli ve … sayılı kararı ile onaylanan Etimesgut İlçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsele (yeni … ada, … sayılı parsel) ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği yapılmıştır.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı Yasanın 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan, olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Somut olayda dava konusu taşınmazın imar planında “konut alanı” olan fonksiyonunun “akaryakıt+LPG istasyonu alanı”na dönüştürülmesine ilişkin 2009 tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğine karşı açılan davanın reddi yolunda verilen Mahkeme kararı Danıştay’ca da onanmıştır.
Uyuşmazlıkta, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından verilen temyiz dilekçesinde; 2009 tarihli imar planının iptali istemiyle açılan davada başta verilen dava konusu işlemin iptali yolundaki karar nedeniyle taşınmazın kullanım kararının “kentsel çalışma alanı”na dönüştürülmesine ilişkin dava konusu imar planı değişikliğinin yapıldığı, daha sonra … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği onaylanarak dava konusu taşınmazın kullanım kararının “akaryakıt ve LPG satış, servis ve ikmal istasyonu”na dönüştürüldüğünün bildirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, İdare Mahkemesince araştırma yapılarak temyiz dilekçesinde ileri sürüldüğü şekilde taşınmazın kullanım kararının “akaryakıt ve LPG satış, servis ve ikmal istasyonu”na dönüştürülmesine ilişkin 2013 tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin yapıldığının saptanması halinde konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiğinden, 2009 tarihli planın geçerliliğini koruduğu ve dava konusu plan değişikliğinin dayanağının kalmadığı gerekçesiyle verilen dava konusu işlemin iptali yolundaki kararda isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 16/01/2023 tarihinde gerekçe yönünden oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY(X) : Ankara ili, Etimesgut ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parselin (yeni … ada, … sayılı parsel) imar planında “konut alanı” olan fonksiyonunun “akaryakıt+LPG istasyonu alanı”na dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği 17/12/2009 tarihli, 3010 sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanmıştır. Anılan imar planı değişikliğinin iptali istemiyle davacı … Odası (… Şubesi) tarafından açılan davada … İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar, Danıştay Altıncı Dairesinin 04/03/2015 tarihli, E:2011/8876, K:2015/1278 sayılı kararı ile onanmış ise de anılan Dairenin 26/02/2019 tarihli, E:2015/4787, K:2019/970 sayılı kararı ile kararın düzeltilmesi istemi kabul edilerek kararın bozulmasına karar verildiğinden, … İdare Mahkemesince bozma kararına uyularak davanın reddi yolundaki … tarihli, E:…, K:… sayılı karar verilmiş olup bu karar Danıştay Altıncı Dairesinin 16/01/2023 tarihli, E:2020/549, K:2023/128 sayılı kararı ile de onanmıştır.
Dava konusu taşınmazın “konut alanı”ndan “akaryakıt+LPG istasyonu alanı”na çevrilmesine ilişkin … tarihli, … sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin yargı kararı ile iptaline karar verilmesi üzerine bu kez taşınmazın kullanım kararının “kentsel çalışma alanı”na dönüştürülmesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarihli ve … sayılı kararı ile onaylanan Etimesgut İlçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsele (yeni … ada, … sayılı parsel) ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği yapılmış olup bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
Uyuşmazlıkta, 2009 tarihli imar planının iptali istemiyle açılan davada; dava konusu planın hem üst ölçekli plana aykırı olduğu, hem de parsel bazında yapılan bir değişiklik olması nedeniyle şehircilik ilke ve esaslarına, imar mevzuatına ve planlama tekniklerine aykırılık teşkil ettiği sonucuna varıldığı gerekçesiyle … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile iptaline karar verilmiştir. Söz konusu iptal kararının karar düzeltme aşamasında Danıştay’ca bozulması üzerine İdare Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş ise de davalı idare tarafından başta verilen yargı iptal kararı nedeniyle 2011 tarihli plan değişikliği yapılarak taşınmazın kullanım kararı “kentsel çalışma alanı”na çevrilmiştir.
Somut olayda davalı idare tarafından yapılan 2011 tarihli plan değişikliğinin gerekçesi olarak 2009 tarihli plan değişikliğinin yargı kararı ile iptaline karar verilmesi gösterilmiştir. Oysa, 2009 tarihli planda getirilen “akaryakıt+LPG istasyonu alanı” kullanım kararının 2011 tarihli planda “kentsel çalışma alanı”na dönüştürüldüğü görülmekte olup her iki fonksiyonun da dava konusu taşınmaz üzerinde akaryakıt istasyonu yapılmasına olanak tanıdığı açıktır. Dolayısıyla 2009 ve 2011 tarihli plan değişiklikleri ile özü itibarıyla taşınmazın akaryakıt istasyonu olarak kullanılmasına ilişkin imar planı kararları geliştirilmiştir.
Bu bakımdan, akaryakıt istasyonu kullanım kararının uygun bulunmaması nedeniyle verilen yargı kararının gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla tesis edildiği ileri sürülen 2011 tarihli plan değişikliği ile yine akaryakıt istasyonu yapılmasına olanak tanınarak Mahkeme kararının gerekleri yerine getirilmemiştir.
Ancak 2009 tarihli plana karşı açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen karar, Danıştay Altıncı Dairesinin 26/02/2019 tarihli, E:2015/4787, K:2019/970 sayılı kararı ile kararın düzeltilmesi istemi kabul edilerek ve ; “Bilirkişi raporunun “Değerlendirme” kısmında da belirtildiği üzere mevzuatımızda, akaryakıt ve LPG istasyonlarının taşıdığı patlama ve yangın riskleri göz önünde bulundurularak hastane, okul, park, metro istasyonu, cami v.b kamuya açık kullanımlara belli uzaklıklarda(emniyet mesafeleri) bulunmaları düzenlenmesine rağmen konut alanları ile ilgili olarak böyle bir kısıtlama öngörülmemiştir.
Bilirkişi raporunda yer verilen 1/25000 ölçekli Başkent Ankara Nazım İmar Planındaki hükme gelince; söz konusu hükümde, akaryakıt+LPG istasyonlarının kentsel çalışma alanlarında yer alabilecek kullanımlar arasında sayılmasının, söz konusu kullanımların ancak kentsel çalışma alanlarında yer alabileceği şeklinde yorumlanamayacağı açıktır.
Bu durumda, yukarıda yer verilen tespitler dışında dava konusu nazım imar planı değişikliğinin şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırı olduğu yolunda herhangi bir tespite yer vermeyen bilirkişi raporuna dayanılarak dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Öte yandan, dosyada bulunan dava konusu imar planı değişikliğine ait paftalar üzerinde yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu taşınmazda planlanan akaryakıt+LPG istasyonun cephe aldığı yolun üzerinde aynı yönde herhangi bir akaryakıt+LPG istasyonunun bulunmadığı ve söz konusu istasyonun yakınında hastane, okul, park, metro istasyonu, cami v.b. kamuya açık kullanımların da yer almadığı görülmüştür.” değerlendirmelerine yer verilerek bozulmasına karar verilmiştir.
Bu itibarla, dava konusu parselin “akaryakıt+LPG istasyonu alanı” kullanımına alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı yönündeki Dairemiz kararı dikkate alınarak dava konusu parselin fonksiyonunun, akaryakıt istasyonu kullanımını da içeren “kentsel çalışma alanı”na çevrilmesine ilişkin dava konusu imar planında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği oyuyla çoğunluk gerekçesine katılmıyorum.