Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2020/9569 E. , 2022/11615 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/9569
Karar No : 2022/11615
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :Davanın ehliyet yönünden reddi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 07/07/2020 tarih ve E:2017/61, K:2020/6867 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Giresun ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi, … ada, … (eski …) sayılı parsel üzerindeki kat mülkiyetine tâbi yapıda … ve … sayılı bağımsız bölümlerin bulunduğu alanda parselasyon işlemi yapılmasına ilişkin Giresun Belediye Encümeninin … tarihli, … sayılı kararının ve dayanağı belediye meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nâzım ve 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar plânlarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince; dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davacının maliki olmadığı Giresun ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi … ada … (eski …) parsel sayılı taşınmaz üzerindeki kat mülkiyetine tâbi yapıda … ve … sayılı bağımsız bölümlerin malikinin dava dışı Tacettin Sarıgül olduğu, taşınmazla mülkiyet bağı bulunanların, maliki oldukları taşınmaz üzerinde istedikleri tasarruf hakkına sahip oldukları, belediye encümeni kararı uyarınca yapılan parselasyon işlemi ile belediye meclisi kararı uyarınca yapılan imar plânından taşınmaz malikinin menfaati etkileneceğinden, dava tarihi itibarıyla malik olmayan ve bu yüzden dava konusu işlemlerden dolayı menfaatinin ihlal edilmesi söz konusu olmayan davacının dava açma ehliyetinin bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, uyuşmazlık konusu Giresun ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi … ada … sayılı parselin tapu kayıtlarında pasif göründüğü bunun nedeninin 06.02.2018 tarihli parselasyon işlemi olduğu, parselasyon işlemi sonucu dava konusu taşınmazın … ada … parsel sayısını aldığı, davacının … ada … parselde … ve … sayılı bağımsız bölümlerin maliki olduğu, bu nedenlerle idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
6545 sayılı Türk Ceza Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 103. maddesinin b) bendi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki “Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır.” kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçildi. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 07/07/2020 tarih ve E:2017/61, K:2020/6867 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Giresun ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi … ada … (eski …) parsel sayılı taşınmaz üzerindeki kat mülkiyetine tâbi yapıda … ve … sayılı bağımsız bölümlerin maliki olduğunu iddia eden davacı tarafından; … Asliye Hukuk Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında komşu parsel maliki tarafından davacıya karşı el atmanın önlenmesi davası açılması üzerine … ada … parsel sayılı taşınmazı da kapsayan alanda İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına dair Giresun Belediye Encümeninin … tarihli, … sayılı kararı ile dayanağı olan Belediye Meclisinin … tarihli … sayılı kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nâzım ve 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar plânının iptali istemiyle 11/04/2016 tarihinde bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2.maddesinin (a) fıkrasında, idari davaların idari işlemleri hakkında yetki, sebep, şekil konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırılı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılacağı belirtildikten sonra ilk inceleme konularının belirlendiği 14.maddenin 3/c bendinde dilekçenin ehliyet yönünden inceleneceği, 15.maddenin 1/b bendinde ise bu hususta kanuna aykırılık görülmesi halinde davanın reddedileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun maddesinde yer alan ve iptal davasının sübjektif ehliyet koşulu olan “menfaat ihlali” doktrin ve içtihatlarda dava konusu işlemle davacı arasında kurulan kişisel, meşru, güncel bir menfaat ilişkisi olarak tanımlanmaktadır. Sözü edilen menfaat ilişkisinin varlığı ve sınırları, iptal davasına konu idari işlemin niteliğine ve dava açanın hukuken korunması gereken haklarına göre idari yargı yerince belirlenmektedir.
İmar mevzuatına göre parselasyon işlemi, imar planlarındaki arazi kullanım kararlarının hayata geçirilmesi amacıyla mevcut tapu kayıtları esas alınarak arsa ve arazilerin düzenlenmesi amacıyla yapılan subjektif nitelikte bir imar uygulamasıdır.
Parselasyon işlemi ile kadastral mülkiyet dokusu imar planlarında belirlenen kullanım kararlarına göre yeniden düzenlemeye tabi tutulmakta olup kullanım kararlarında herhangi bir değişiklik yapılması söz konusu değildir. Bu nedenle, doğrudan mülkiyet hakkına yönelik sübjektif nitelikte bir idari işlem olan parselasyon işlemine karşı komşu parsel maliki, belde sakini, yatırımcı kuruluş vb sıfatlarla dava açılması mümkün olmayıp ancak parsel maliklerince dava açılabilir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının … tarihli, … sayılı yapı ruhsatı ve mimarı proje uyarınca taşınmazın üzerinde bina yaptığı, … tarihli, … sayılı davalı belediye encümeni kararı ile kabul edilen parselasyon işlemi ile yapı kullanma izni almış binanın dikkate alınmadığı, komşu parselin çekme mesafesinin azaltılarak ve inşaat alanının arttırılarak bina yapıldığı ileri sürülerek davayı açtığı anlaşılmıştır.
Davacı tarafından karar düzeltme dilekçesinde, dava konusu … ada … sayılı parselin 06.02.2018 tarihli parselasyon işlemi sonucu … ada … parsel sayısını aldığı ve … ada … parselde … ve … sayılı bağımsız bölümlerin maliki olduğunun beyan edilmesi üzerine, UYAP sisteminden alınan tapu kayıt bilgilerinden davacının … ada … parselde … ve … sayılı bağımsız bölümlerin maliki olduğunun anlaşılması karşısında uyuşmazlığa konu parselasyon işlemi ile dayanağı 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının iptalini istemede davacının kişisel meşru ve güncel bir menfaat ilişkisinin bulunduğu sonucuna varıldığından davanın ehliyet yönünden reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle ehliyet yönünden reddine ilişkin, … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 19/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.