Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2020/10510 E. , 2022/11693 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/10510
Karar No : 2022/11693
TEMYİZ EDEN (DAVACI) :… Turizm Yatırımları ve İşletmeciliği A.Ş. (Yeni Unvan)
(Eski Unvan: … Turizm Yatırımları ve İşl. A.Ş.)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya İli, Alanya İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazda ruhsat eki ve projesine aykırı yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca verilen imar para cezalarının tahsili amacıyla davalı idarece düzenlenen … tarih ve … cilt/sıra nolu ödeme emrinin 2015 ve 2017 yıllarına ilişkin toplam 223.166,23 TL’lik para cezasından kaynaklanan kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu ödeme emrinin 2017 yılına ilişkin 114.515,33 TL’lik kısmının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline, ödeme emrinin 2015 yılına ilişkin 108.650,90 TL’lik kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; dava konusu edilen ödeme emrinin dayanağı olan toplam 114.515,33-TL imar para cezasına ilişkin Alanya Belediye Encümeninin … gün ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmişse de, anılan karara karşı Alanya Belediye Başkanlığınca yapılan istinaf başvurusu üzerine Dairelerinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla davacı şirketin 114.515,33-TL imar para cezasıyla tecziyesine ilişkin işlem hukuka uygun bulunarak, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının dava konusu edilen encümen kararına ilişkin kısmının kaldırılmasına ve davanın reddine kesin olarak karar verildiği görülmüş olup, bu durumda, hukuka uygunluğu İdari Dava Dairesi kararıyla ortaya konan imar para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu edilen ödeme emrinin istinaf başvurusuna konu edilen 114.515,33-TL’lik kısmında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin bu kısmının iptaline ilişkin mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulüne, dava konusu ödeme emrinin 2017 yılına ilişkin 114.515,33 TL’lik kısmının iptaline ilişkin kısmının kaldırılarak, davanın bu kısım bakımından da reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu ödeme emri işleminin hukuka aykırı tahakkuk ettirildiği ve iptali gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Antalya İli, Alanya İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazda ruhsat eki ve projesine aykırı yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca (2015 ve 2017 yıllarına ilişkin toplam 223.166,23 TL’lik para cezası) imar para cezalarının tahsili amacıyla davalı idarece … tarih ve … cilt/sıra nolu ödeme emri düzenlenmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun “Ödeme zamanı ve önce ödeme” başlıklı 37. maddesinin birinci fıkrasında, amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, ikinci fıkrasında, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği; “Ödeme emri” başlıklı 55. maddesinin birinci fıkrasında amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, “Ödeme emrine itiraz” başlıklı 58. maddesinin birinci fıkrasında; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde itirazda bulunabileceği düzenlemelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdari para cezası verilmesine ilişkin her bir işlemin farklı hukuki sonuçlar doğuracağı ve yargısal denetiminin ayrı ayrı yapılacağı dikkate alındığında, her bir cezaya yönelik olarak ayrı ayrı ödeme emri düzenlenmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta; 3194 sayılı İmar Kanununun 42/2. maddesi uyarınca davacıya, Alanya Belediye Encümeninin … gün ve … sayılı kararıyla 114.515,33-TL ve Alanya Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararıyla 108.650,90-TL (toplam 146.480,70-TL) olmak üzere verilen para cezalarının tahsili amacıyla 6183 sayılı Kanunun 37. maddesi uyarınca düzenlenen … tarih ve … cilt/sıra nolu dava konusu ödeme emrinin 10/05/2017 tarihinde davacıya tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, para cezalarına ilişkin yargısal denetimin ayrı ayrı yapılacağı ve farklı hukuki sonuçlar doğuracağı dikkate alındığında, farklı encümen kararlarından kaynaklanan para cezaları için ayrı ayrı ödeme emri düzenlenmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, birden fazla para cezası için tek ödeme emri düzenlenerek alacakların tahsili yoluna gidilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından, Bölge İdare Mahkemesince dava konusu işlemin reddi yolunda verilen kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 20/12/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.