Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2020/10332 E. , 2020/11328 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/10332
Karar No : 2020/11328
DAVACILAR : 1- …2- …
3- … 4- …
5- … 6- …
7- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- …
2- … Bakanlığı
DAVANIN ÖZETİ: … ili, … ilçesi, … Köyü, … ada, … parsel, … Mahalle, … ada, … ve … parsel ile … ada, … parsel, …Köyü, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazların acele kamulaştırılmasına ilişkin … tarihli ve … sayılı Cumhurbaşkanı kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakimi …’ın açıklamaları dinlendikten ve 2577 sayılı Yasanın 14. maddesi uyarınca dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “İdari davaların açılması” başlıklı 3, maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde; dava dilekçelerinde davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği, 14. maddesinin 3. fıkrasında; dilekçelerin sırayla a) görev ve yetki, b) idari merci tecavüzü, c) ehliyet, d) idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) süre aşımı, f) husumet, g) 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden inceleneceği belirtilmiş, 15. maddenin 1. fıkrasının (d) bendinde ise dilekçelerde 14. maddenin 3/g bendine aykırılık görülmesi halinde otuz gün içinde 3 ve 5. maddelere uygun şekilde düzenlemek veya noksanları tamamlamak üzere dilekçenin reddine karar verileceği, 5. fıkrasında; 1. fıkrasının (d) bendine göre dilekçenin reddedilmesi üzerine yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği, hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 5. maddesinin 1. fıkrasında, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği, 2. fıkrasında da, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerektiği, hükmü düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu acele kamulaştırmaya ilişkin … tarihli ve … sayılı Cumhurbaşkanı kararının ekinde acele kamulaştırmaya konu taşınmazların mahalle/köy adı, ada ve parsel numarası verilmek suretiyle belirlendiği, uyuşmazlığa konu taşınmazlara ilişkin güncel menfaat bağını gösteren tapu belgeleri dava dilekçesine eklenmemiş ise de dilekçe içeriğinden mezkur taşınmazların hepsinde davacıların tamamının malik olmadığı, davacıların bir kısmının ayrı ayrı hissedar olarak veya müstakil olarak farklı taşınmazların maliki oldukları ve birden çok ve farklı taşınmazlar yönünden acele kamulaştırma kararınının iptalinin istenildiği anlaşılmıştır.
Acele kamulaştırma kararının iptali istemiyle açılan bu dava, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 5. maddesi kapsamında incelendiğinde, bir taşınmazda hissedar olan (ya da tek taşınmaz üzerinde bağımsız bölüm sahibi olan) ya da birden çok taşınmazı olan (birden çok taşınmazda aynı şekilde hissedar olanlar) malikler açısından maddi ve hukuki yönden bağlılık bulunduğundan bu halde taşınmaz malikleri (hissedarları) tek bir dilekçe ile dava açabilir.
Ancak, birbirinden farklı taşınmazlarda bağımsız şekilde malik olan (taşınmazda hissedar olmayan) taşınmaz sahipleri açısından 2577 sayılı Kanunun 5. maddesi kapsamında her bir taşınmazın incelemesinin ayrı ayrı yapılması gerekeceğinden ve bu nedenle de maddi ve hukuki anlamda bağlılık hak ve menfaate iştirak bulunmadığından, her bir taşınmaz için taşınmaz sahipleri veya hissedarları tarafından ayrı ayrı dava açılmalıdır.
Bu durumda, 2577 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 5.maddesinin 2. fıkrası uyarınca hak veya menfaatte iştirak koşulunun somut olayda gerçekleşmediği görüldüğünden, davaya konu taşınmazlardan her biri için ayrı ayrı o taşınmazda malik veya hissedar olanlar tarafından tek bir dilekçe ile veya birden fazla taşınmazın hepsinde birlikte malik veya hissedar olanların bu taşınmazlar için tek bir dilekçe ile 2577 sayılı Kanunun 3. maddesi kapsamında malik olduklarını gösteren tapu belgelerini eklemek suretiyle dava açmakta serbest olmak üzere yeniden dava açılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanunun 3. ve 5. maddesi hükmüne uygun bulunmayan dava dilekçesinin, aynı Kanunun 3622 sayılı Kanun ile değişik 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca bu kararın bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde belirtilen eksiklikler giderilerek yeniden dava açılmak üzere reddine, 15. maddenin beşinci fıkrası gereğince yeniden verilen dilekçede aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceğinin davacı tarafa duyurulmasına, yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin davacılara iadesine, dilekçe örneği ve eklerinin davacılara iadesine, 24/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.