Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/9600 E. , 2020/10551 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/9600
Karar No : 2020/10551
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av….
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı – …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Muğla İli, Menteşe İlçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … parsel sayılı taşınmazda bulunan binanın maliki olan davacı tarafından, ruhsatsız yapı inşa edildiğinden bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca anılan yapının yıkılması ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca 16.342,34-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Menteşe Belediye Encümeni kararı ile dayanak yapı tatil zaptının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde alınan rapordaki değerlendirmeler hükme esas alınmaya yeterli görülerek; 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca dava konusu taşınmaz üzerindeki eski binanın yıkılarak yerine yapılan kısmi bodrum, zemin ve 1. kattan oluşan betonarme yapı hakkında yapı tatil zaptı düzenlenmesinde ve ruhsatsız yapıldığı anlaşılan yapının Menteşe Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile verilen yıkımına ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, para cezasına ilişkin olarak ise ruhsatsız yapının III-A yapı grubunda olduğu, aykırılıktan etkilenen alanın 202,38 m² olarak tesbiti, 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 1, 5 ve 8. alt bentleri nedeniyle artırım uygulanmak suretiyle hesaplanan 16.342,34 TL para cezası verilmesine ilişkin kısmında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Usul ve yasaya aykırı olan Mahkeme kararının bozulması gerektiği sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Muğla İli, Menteşe İlçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … parsel sayılı taşınmazda bulunan binanın maliki olan davacı tarafından, ruhsatsız yapı inşa edildiğinden bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca anılan yapının yıkılması ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca 16.342,34-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Menteşe Belediye Encümeni kararı alınmıştır.
Bunun üzerine anılan encümen kararı ile dayanak yapı tatil tutanağının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesinin ilk cümlesinde; “Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 42. maddesinde ise; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere idari para cezaları uygulanacağı, Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.
18/05/2018 günlü, 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7143 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanununa eklenen Geçici 16. maddenin 1. fıkrasında; “Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31/12/2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedilir.” hükmüne, 4. fıkrasında ise; “Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan madde uyarınca 06/06/2018 günlü, 30443 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esasların 6. maddesinin 1. fıkrasında “Yapı Kayıt Belgesi verilen yapıların malikleri, bu belgenin bir örneğini belediye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine vermek zorundadır.” hükmü, 3. fıkrasında da “Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir. ” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Kararın, yapı tatil tutanağına ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
Kararın, para cezası ve yıkıma ilişkin kısmına gelince;
3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi uyarınca yapı kayıt belgesi verilen yapıların malikleri tarafından, bu belgenin bir örneğinin belediyeye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine verilmesi, bu belgeye istinaden yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından verilen 03/12/2019 tarihli ek beyan dilekçesi ekinde, davacı tarafından imar barışı kapsamında uyuşmazlık konusu yapıya ilişkin olarak Yapı Kayıt Belgesi alınması nedeniyle, davalı idare tarafından dava konusu … tarih ve … sayılı encümen kararının iptal edildiğine ilişkin … tarih ve … sayılı Menteşe Belediye Encümeni kararının sunulduğu görülmüştür.
Bu durumda; yapı kayıt belgesinin davalı idareye sunulması üzerine … tarih ve … sayılı Menteşe Belediye Encümeni ile dava konusu … tarih ve … sayılı encümen kararının iptaline karar verildiği dikkate alınarak, konusu kalmayan idari para cezası ve yıkım kararı hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yapı tatil tutanağına ilişkin kısmının ONANMASINA, para cezası verilmesine ve yıkıma ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 05/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.