Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/9584 E. , 2020/10547 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/9584
Karar No : 2020/10547
TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … mevkiinde davacı tarafından ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca anılan yapının bir ay içinde uygun hale getirilmesine (yıkılmasına), aksi halde yıkım işleminin belediyece gerçekleştirilerek yıkım masraflarının yapı sahibinden tahsil edilmesine ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca …-TL imar para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı encümen kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığı hususu sabit olduğundan işlemin yıkımına ilişkin kısmında hukuka aykırılık görülmediğinden dava konusu işlemin yıkıma ilişkin kısmının reddine; dava konusu işlemin imar para cezası verilmesine ilişkin kısmıyla ilgili olarak anılan cezanın verilmesine neden olan fiillerden dolayı aynı zamanda yapılan suç duyurusu üzerine imar kirliliğine neden olma ve 2863 sayılı yasaya muhalefet suçlarından yargılanan davacı hakkında … Asliye Ceza Mahkemesinde yapılan yargılama neticesinde … tarih … Esas sayılı dosyada mahkumiyet kararı verildiği, ancak hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verildiğinin anlaşılması üzerine Anayasa ve Ceza Hukukunun genel prensipleri uyarınca kişiye bir fiilden dolayı ancak tek bir ceza uygulanabileceğinden, davacının ruhsatsız olarak yaptığı yapıdan dolayı adli yargıda yargılandığı davanın mahkumiyetle sonuçlandığının dikkate alınması suretiyle ayrıca 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılarak dava konusu işlemin imar para cezasına ilişkin kısmının iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Mahkeme kararının para cezasına ilişkin olan kısmına yönelik temyiz isteminde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 231 ve devamı maddeleri uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının yargılamayı sona erdiren bir karar olmadığı için mahkumiyet hükmünde olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ: Davalının temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … mevkiinde davacı tarafından ruhsatsız yapı yapıldığından 04/07/2014 tarihli yapı tatil tutanağı ile tespitinin ardından 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca anılan yapının bir ay içinde uygun hale getirilmesine (yıkılmasına), aksi halde yıkım işleminin belediyece gerçekleştirilerek yıkım masraflarının yapı sahibinden tahsil edilmesine ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca …-TL imar para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Milas Belediye Encümeni kararının alınması üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı Kanunun 42. maddesinde para cezasıyla ilgili düzenlemelere yer verilmiş, maddenin 2. fıkrasının (a) bendinde yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerindeki artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı belirtilmiş olup, 7. fıkrasında; “Yukarıdaki fıkralar uyarınca tahsil olunan idari para cezaları, aynı fiil nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak iade edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden; Türk Ceza Kanununun 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 7. fıkrası uyarınca idari para cezasına ilişkin tutarın iade edilebileceği, ancak tahsil edilen para cezasının iadesi istemiyle idareye başvurması, başvurunun reddedilmesi halinde başka bir davada uyuşmazlık konusu edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 3194 sayılı Kanun’un 42. maddesinin 7. fıkrası uyarınca idari para cezasına ilişkin tutarın davacıya iade edilebileceği açık ise de, tahsil edilen para cezasının iadesi istemiyle idareye yapılacak başvurunun reddedilmesi halinde ortaya çıkacak uyuşmazlıkta değerlendirilmesi gereken bu hususun dava konusu işlemin iptal edilmesine gerekçe olamayacağından para cezasının diğer unsurları yönünden inceleme yapılarak karar verilmesi gerekirken, aksi yöndeki Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin kısmen iptali, kısmen reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen iptali, kısmen reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyiz edilen iptale ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 05/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.