Danıştay Kararı 6. Daire 2019/9571 E. 2020/13169 K. 18.12.2020 T.

Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2019/9571 E.  ,  2020/13169 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/9571
Karar No : 2020/13169

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Gaziantep İli, Şahinbey İlçesi, … pafta sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 9.133,30-TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı … Belediye Encümeni kararının iptali ile yıkım ve ödeyeceği para cezası nedeni ile uğrayacağı maddi zararın kanuni faizi ile birlikte tazminine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; davacı tarafından, 2000 yılında yapıldığı iddia olunan yapıya ilişkin olarak her hangi bir izin belgesi ibraz edilemediği gibi, daha sonra davalı idare tarafından hazırlanarak yürürlüğe konulan imar planlarında yol olarak belirlenen taşınmaz üzerine ruhsatsız olarak yapıldığı sabit olan yapı nedeniyle 11/05/2012 tarihli yapı tatil zaptındaki veriler dikkate alınarak, artırım sebeplerinin de olayda mevcut olduğu, davacının 3194 sayılı İmar Kanununun 42.maddesi uyarınca 9.133,30-TL idari para cezasıyla cezalandırılması yönünde tesis olunan … tarih ve … sayılı belediye encümeni kararında hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı tarafından dava konusu encümen kararıyla adına kesilen idari para cezasının davalı idareye ödenmemiş ve yıkım kararının da infaz edilmemiş, yani yapının yıkılmamış olması ve idare hukukunun genel ilkeleri uyarınca gerçekleşmesi olası zararın idare hukuku ilkeleri uyarınca tazminine olanak bulunmaması, ayrıca iddia olunan zararın idarenin haksız ve hukuka aykırı bir eylem veya işleminden kaynaklandığı hususunun ortaya konulamaması karşısında maddi tazminat isteminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından yapıyı kendi imkanları ile yıktığı, ortada bir yapı bulunmadığı, işlemin tebliğinin usule uygun yapılmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davaya konu encümen kararının usule uygun tebliğ edildiği, para cezasının ilgili mevzuat hükümlerine uygun hesaplandığı, yapının davacı tarafından yıkılmış olmasının cezalandırmaya bir etkisinin olamayacağı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile mahkeme kararının c/13 artırımına ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Gaziantep İli, Şahinbey İlçesi, … pafta sayılı taşınmaz üzerinde 110 m² ruhsatsız yapı yapıldığının ve yola geldiğinin … tarihli yapı tatil zaptı ile tespit edilmesinin ardından 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 9.133,30-TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve …. sayılı … Belediye Encümeni kararı alınmıştır.
Bunun üzerine anılan kararın iptali ile yıkım ve ödeyeceği para cezası nedeni ile uğrayacağı maddi zararın kanuni faizi ile birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle
bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinde para cezasıyla ilgili düzenlemelere yer verilmiş, söz konusu maddenin 2. fıkrasının (a) bendinde yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerinde belirtilen artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı belirtilmiş olup, söz konusu (c) bendinin 13. alt bendinde; aykırılığa konu yapı çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet veriyor ise cezanın %20 oranında artırılarak verileceği hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden; temel para cezasına 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 13. alt bendi uyarınca artırım uygulanabilmesi için aykırı imalatın çevre ve görüntü kirliliği oluşturduğuna ilişkin somut tespitlerin tutanakta ya da işlemde açıkça ortaya konulması gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesi kararının 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezasına, bu cezaya aynı Kanun maddesinin (c) bendinin 2, 5 ve 8 ve 12. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ve maddi tazminat istemine ilişkin kısmı hakkında;
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca temel para cezasına, bu cezaya aynı Kanun maddesinin (c) bendinin 2, 5 ve 8 ve 12. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ve maddi tazminat istemine ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
İdare Mahkemesi kararının temel para cezasına 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 13. alt bendi uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısmına gelince;
Dosyanın incelenmesinden; Gaziantep İli, … İlçesi, … pafta sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığının tespiti üzerine 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca verilen temel para cezasının, aynı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 13. alt bendi de uygulanmak suretiyle artırılarak davacıya 9.133,30 TL para cezası verildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; söz konusu yapının çevre ve görüntü kirliliği oluşturduğuna ilişkin dosyada açık ve somut herhangi bir tespitin bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemin, temel para cezasına 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 13. alt bendi uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısmında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:…. sayılı kararının 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezasına, bu cezaya aynı Kanun maddesinin (c) bendinin 2, 5 ve 8 ve 12. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısım ile maddi tazminat istemine ilişkin kısmın ONANMASINA, temel para cezasına 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 13. alt bendi uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısmının ise BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 18/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.