Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/8528 E. , 2020/9690 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/8528
Karar No : 2020/9690
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı – …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin kısmının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Bursa İli, Yıldırım İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı hisseli taşınmazda ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca ruhsatsız yapının yıkımına ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ve … günlü, … sayılı Yıldırım Belediye Encümeni kararları ile söz konusu para cezalarının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sıra numaralı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davanın süre aşımı yönünden reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesince verilen 01/10/2013 günlü, E:2012/8841, K:2013/6552 sayılı karar ile ödeme emrine ilişkin kısmın değişik gerekçe ile onanması, encümen kararlarına ilişkin kısmın ise onanması sonrasında davacının karar düzeltme istemi üzerine, Danıştay Ondördüncü Dairesince verilen 30/01/2015 günlü, E:2014/6427, K:2015/757 sayılı karar ile encümen kararlarına ilişkin kısmın bozulması, ödeme emrine ilişkin kısım yönünden ise karar düzeltme isteminin reddi üzerine, bozma kararına uyularak 24.235,00 TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı encümen kararının derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine, 48.470,00 TL para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı encümen kararının 11.404,80 TL’lik kısmının iptali, 37.065,20 TL’lik kısmı yönünden ise davanın reddi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararda; … tarih ve … sayılı encümen kararının iptali istemiyle, aynı davacı tarafından daha önce dava açıldığı, aynı encümen kararının iptali istemiyle ikinci kez açılan bu davanın derdestlik nedeniyle incelenme olanağı bulunmadığından, davanın bu kısmının derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği, 48.470,00 TL para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı encümen kararının incelenmesinden ise; davacıya 42. madde uyarınca para cezası verilmesi gerektiği açık olup, artırım sebepleri arasında bulunan ruhsatsız inşaatın mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit edip etmediği ve çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet verip vermediği hususlarının ruhsatsız yapının tespiti sırasında bilimsel verilere dayalı olarak somut biçimde belirlenmesi gerekirken bu yönde bilimsel bir tespit yapılmadığı anlaşıldığından, 42. maddenin 1. fıkrasının c bendinin 4. alt bendi fıkrası uyarınca %100 oranında yani 4.752,00 TL ve 13. alt bendi uyarınca %20 oranında yani 950,40 TL artırım uygulanarak hesaplanmış olması sebebiyle 48.470,00 TL para cezasının 11.404,80 TL’lik kısmında hukuka uygunluk, geriye kalan 37.065,20 TL’lik kısmında ise hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle … tarih ve … sayılı encümen kararının derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine, … günlü, … sayılı encümen kararının 11.404,80 TL’lik kısmının iptali, 37.065,20 TL’lik kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği, dava konusu işlemlerin mevzuata uygun olduğu hususları ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabul kısmen reddi ile, İdare Mahkemesi kararının temyiz edilen para cezasının iptaline ilişkin kısmının onanması, yıkıma ilişkin kısmının ise eksik hüküm nedeniyle bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Bursa İli, Yıldırım İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı hisseli taşınmazda 12 m x 22 m ebatlarında ruhsatsız temel betonu yapıldığının davalı belediyenin 03.08.2010 tarihli yapı tespit ve tatil zaptıyla tespit edilerek yapının mühürlenmesinden sonra, 12 m x 22 m ebatlarında ruhsatsız olarak bodrum, zemin, 1., 2. ve 3. katların kolonlarının inşa edilerek, tuğla duvarlarının örüldüğü, tabliye betonunun yapıldığı, kapı ve pencerelerin takıldığı 20.06.2011 tarihli yapı tespit ve tatil zaptıyla tespit edilerek mühürlenmiştir. Bunun üzerine, davalı belediye tarafından ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca ruhsatsız yapının yıkımına ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ve … günlü, … sayılı Yıldırım Belediye Encümeni kararlarının tesis edilmesi ve para cezalarının tahsili amacıyla … tarih ve … sıra numaralı ödeme emrinin düzenlenmesi üzerine, bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesi kararının temyize konu para cezasının iptaline ilişkin kısmında;
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının para cezasının iptaline ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 2. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
İdare Mahkemesi kararının temyize konu yıkıma ilişkin kısmında;
Usul hukukunun yerleşik içtihatlarından olan “taleple bağlılık” ilkesi uyarınca, idari yargı mercilerinde açılan davalarda; İdare Mahkemelerinin, davacının istemi ile bağlı olduğu, istemi genişletecek veya daraltacak biçimde karar verilemeyeceği açıktır.
Uyuşmazlıkta; davacı tarafından 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca ruhsatsız yapının yıkımı işleminin de iptali istenildiği halde, İdare Mahkemesince ayrı bir hukuki inceleme yapılmadığı ve hüküm kurulmamış olduğu anlaşıldığından, İdare Mahkemesi kararının temyiz edilen encümen kararına ilişkin kısmında eksik hüküm sebebiyle hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesi gereğince, davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle … tarih ve … sayılı encümen kararının derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine, … günlü, … sayılı encümen kararının … TL’lik kısmının iptaline, …TL’lik kısmı yönünden ise davanın reddine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; para cezasının iptaline ilişkin kısmının ONANMASINA, temyize konu yıkıma ilişkin kısmının ise BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 19/10/2020 tarihinde, oybirliğiyle karar verildi.