Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/7983 E. , 2020/8125 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/7983
Karar No : 2020/8125
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı – ANKARA
VEKİLİ : …, Hukuk Müşaviri – Aynı yerde
2- … Belediye Başkanlığı – …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … 2- …
3- … 4- …
5- … 6- …
7- …
VEKİLLERİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … numaralı parsellerde bulunan taşınmazın tahliye ve tasfiye edilmesine aksi halde 3194 sayılı İmar Kanunun 32. ve 42. maddeleri uyarınca işlem yapılacağına ilişkin … II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 28/12/2012 günlü, 278 sayılı kararının ve bu karara dayanılarak davacıların sahibi olduğu … numaralı parseldeki yapıların 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin … Belediye Encümeninin 27/02/2013 tarih ve 172 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; yıkım kararı alınmadan önce 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yapının ruhsatsız olduğuna ilişkin usulüne uygun tespit yapılmadığı, yapı tatil tutanağı düzenlenerek davacıya yapının mevzuata uygun hale getirilmesi için süre verilmediği görüldüğü gerekçesiyle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından, mahkeme kararının usul hukuka uygun olmadığı, bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, …ve … numaralı parsellerde bulunan taşınmazın tahliye ve tasfiye edilmesine aksi halde 3194 sayılı İmar Kanunun 32. ve 42. maddeleri uyarınca işlem yapılacağına ilişkin … II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 28/12/2012 günlü, 278 sayılı kararının ve bu karara dayanılarak davacıların sahibi olduğu … numaralı parseldeki yapıların 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin … Belediye Encümeninin 27/02/2013 tarih ve 172 sayılı kararı düzenlenmiş olup söz konusu işlemlerin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 9. maddesinde “Koruma Yüksek Kurulunun ilke kararları çerçevesinde koruma bölge kurullarınca alınan kararlara aykırı olarak, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ve koruma alanları ile sit alanlarında inşaî ve fizikî müdahalede bulunulamaz, bunlar yeniden kullanıma açılamaz veya kullanımları değiştirilemez. Esaslı onarım, inşaat, tesisat, sondaj, kısmen veya tamamen yıkma, yakma, kazı veya benzeri işler inşaî ve fizikî müdahale sayılır.” hükmü, 10. maddesinde; “Her kimin mülkiyetinde veya idaresinde olursa olsun, taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve bunların her türlü denetimini yapmak veya kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler ve valiliklere yaptırmak, Kültür ve Turizm Bakanlığına aittir.” hükmü, aynı Kanunun 57. maddesinde; “Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ve koruma alanları ile sit alanlarına ilişkin uygulamaya yönelik kararlar almak.” koruma kurullarının görevleri arasında sayılmış olup, 61. maddesinde; “Kamu kurum ve kuruluşları ve belediyeler ile gerçek ve tüzel kişiler, koruma yüksek kurulu ve koruma bölge kurullarının kararlarına uymak zorundadır.” hükmü yer almaktadır.
3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesinde ise; “Bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya Valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilerek inşaat derhal durdurulur, durdurma yapı tatil zaptının yapı üzerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının ruhsata uygunluğu inceleme sonucunda anlaşılırsa mühür belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … numaralı parsellerde bulunan taşınmazın tahliye ve tasfiye edilmesine aksi halde 3194 sayılı İmar Kanunun 32. ve 42. maddeleri uyarınca işlem yapılacağına ilişkin … II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 28/12/2012 tarih ve 278 sayılı kararının ve bu karara dayanılarak davacıların sahibi olduğu 12 numaralı parseldeki yapıların 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin … Belediye Encümeninin 27/02/2013 tarih ve 172 sayılı kararının tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan düzenlemeye göre; korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarına ilişkin uygulamaya yönelik kararlar almak konusunda Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu görevli bulunmakta olup, alınan karar sonrasında ise 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesindeki sürecin işletilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … ada, … ve … parsellerde bulunan yapının taşınmaz kültür varlığı özelliği göstermesi nedeniyle, 2863 sayılı yasa kapsamında korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescilli olduğu, tescilli yapı ile aynı parselde bulunan (… nolu parsel) ile tescilli yapıya komşu dava konusu (… nolu parsel) parselde bulunan ruhsatsız yapı hakkında imar mevzuatı uyarınca gerekli işlemlerin ilgili belediyesi tarafından yapılmasına ilişkin Ankara II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Kararı alınmasında söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşılmakta olup, bu hükme uygun olarak tesis edilen dava konusu 28/12/2012 tarih ve 278 sayılı … II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu kararında ve söz konusu kararın uygulanması amacıyla 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca tesis edilen 27/02/2013 tarih ve 172 sayılı yıkıma ilişkin Altındağ Belediye Başkanlığı işleminde hukuka aykırılık bulunmadığından, dava konusu işlemlerin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalıların temyiz istemlerinin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 23/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.