Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/5034 E. , 2020/10079 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/5034
Karar No : 2020/10079
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: …İli, … İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada ruhsat ve eki projesine aykırı imalatlar yapıldığından bahisle, söz konusu taşınmazın paylı maliki olan … ve …’e 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca …Belediye Encümeninin 27/03/2012 tarih ve 25-601 sayılı kararı ile verilen …-TL para cezasının terkin edilmesi istemiyle yapılan 19/03/2015 tarihli başvurunun reddedilmesine ilişkin … Belediye Başkanlığı’nın 29/04/2015 tarih ve E.46095 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; uyuşmazlık konusu binada imar mevzuatına aykırı imalatlar yapıldığından bahisle, imar kirliliğine neden olmak suçunun işlendiği iddiasıyla davacının kardeşi … hakkında ceza yargılaması yapıldığı, …’in sorgusunda, uyuşmazlık konusu ruhsata aykırı imalatlar ile kardeşi …’in ilgisinin bulunmadığını beyan ettiği ve ceza yargılaması sonucunda yalnızca davacının kardeşi …’in adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, dolayısıyla ruhsata aykırı imalatların davacının kardeşi …. tarafından yapıldığı, bu nedenle de davacı adına para cezası verilmesine ilişkin encümen kararında ve bu para cezasının terkin edilmesi isteminin reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde cezaların şahsiliği ilkesi uyarınca hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : … Belediye Encümeninin 27/03/2012 tarih ve 25-601 sayılı kararı ile verilen para cezasının yetki ve usulde paralellik ilkesi uyarınca ancak bir encümen kararı ile iptal edilebileceği; öte yandan anılan encümen kararının davacıya usule uygun olarak tebliğ edilmesine karşın yasal süre içerisinde dava açılmadığı, söz konusu işlemin geri alınması talebiyle dava açma süresi geçtikten sonra yapılan başvuru üzerine işin esasının incelenemeyeceği, davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… İli, … İlçesi, … Mahallesi, … pafta, …ada, …parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada ruhsat ve eki projesine aykırı imalatlar yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca yapı sahibi sıfatıyla … ve …’e …-TL para cezası verilmesine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık konusu binada ruhsat ve eki projesine aykırı imalatlar yapıldığından bahisle, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesi uyarınca imar kirliliğine neden olmak suçunun işlendiğinden bahisle yapılan ceza yargılaması sonucunda, … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararı ile davacının kardeşi … hakkında …-TL adli para cezası verilmesine karar verilmiş ve bu kararın temyiz edilmeden kesinleşmesi üzerine, … Belediye Başkanlığının 12/02/2013 tarih ve TDOK cilt, 446 sıra numaralı terkin azaltan fişi ile söz konusu Mahkeme kararı dikkate alınarak 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesini 7. fıkrası uyarınca … hakkında verilen para cezası terkin edilmiştir.
Anılan mahkumiyet hükmü uyarınca davacının kardeşi adına terkin işlemi yapılmasına karşın, …Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü kayıtlarının davacı tarafından sorgulanması neticesinde, kendi adına verilen para cezasının sistem kayıtlarında yer almaya devam ettiğinin fark edilmesi üzerine, 19/03/2015 tarihinde davalı idare kayıtlarına giren ve davacı … adına vekaleten kardeşi … tarafından verilen dilekçe ile … Belediye Encümeninin 27/03/2012 tarih ve 25-601 sayılı kararı ile verilen para cezasının davalı belediye kayıtlarından terkin edilmesi talebi ile başvuru yapıldığı görülmektedir.
Anılan başvurunun değerlendirildiğine ve belediye birimleri arasında yazışmaların sümekte olduğuna ilişkin 26/03/2015 tarih ve E.33124 sayılı … Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü yazısı, davacı adına başvuruyu yapan …’e bildirilmiş; … Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğünün dava konusu 29/04/2015 tarih ve E.46095 sayılı işlemi ile de davacının talebi reddedilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinde; dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde idare mahkemelerinde altmış gün olduğu, bu sürelerin, idari uyuşmazlıklarda, yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı; 10. maddesinde, ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabiliceği; altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılacağı, ilgililerin, altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabiileceği; altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebiileceği; bu takdirde dava açma süresi işlemeyeceği; ancak bekleme süresinin başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemeyeceği; dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabiliceği; 11. maddesinde ise, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurmanın, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, isteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresinin yeniden işlemeye başlayacağı ve başvurma tarihine kadar geçmiş sürenin de hesaba katılacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta; … Belediye Encümeninin 27/03/2012 tarih ve 25-601 sayılı kararının davacı … adına kardeşi … imzasına 21/05/2012 tarihinde tebliğ edildiği, söz konusu tebliğ alındısında tebligatın yapıldığı adresin yer almadığı; görülmekte olan davaya ait dava dilekçesinde davacı vekili tarafından anılan encümen kararının iptali istemiyle daha önceden açılmış bir dava bulunmadığı hususunun belirtildiği; davacı adına kardeşi … tarafından anılan encümen kararı ile verilen para cezasının belediye kayıtlarından terkin edilmesi talebi ile 19/03/2015 tarihinde davalı idare kayıtlarına giren dilekçe ile başvuruda bulunulduğu, söz konusu başvurunun reddedilmesine ilişkin … Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğünün dava konusu 29/04/2015 tarih ve E.46095 sayılı işleminin, 19/03/2015 tarihli başvuru dilekçesinde belirtilen …’e ait adreste 12/05/2015 tarihinde tebliğ edildiği, görülmekte olan davanın ise 16/11/2015 tarihinde kayda giren dilekçe ile açıldığı görülmektedir.
Bu durumda; …Belediye Encümeninin 27/03/2012 tarih ve 25-601 sayılı kararının 21/05/2012 tarihinde davacının kardeşine yapıldığını gösteren tebliğ alındısında, herhangi bir adresin yer almadığı hususu dikkate alındığında, davacının anılan encümen kararından, para cezasının terkin edilmesi talebi ile 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi uyarınca yapılan 19/03/2015 tarihli başvuru günü itibarı ile haberdar olduğunun kabul edilmesi gerekmekte olup; söz konusu başvurunun reddedilmesine ilişkin … Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğünün dava konusu 29/04/2015 tarih ve E.46095 sayılı işleminin, başvuru dilekçesinde belirtilen adreste tebliğ edildiği 12/05/2015 tarihini izleyen günden 60 gün içerisinde ve en geç 13/07/2015 Pazartesi günü sonuna kadar dava açılması gerekirken, 16/11/2015 tarihinde İdare Mahkemesi kayıtlarına giren dava dilekçesi ile açılan davanın esasının incelenmesi suretiyle verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan; dava dilekçesinde, 19/03/2015 tarihinde davacı adına vekaleten kardeşi tarafından yapılan başvurunun değerlendirildiğine ve belediye birimleri arasında yazışmaların sürmekte olduğuna ilişkin 26/03/2015 tarih ve E.33124 sayılı … Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü yazısı dikkate alınarak, 6 aylık süre sonunda dava açıldığı belirtilmiş ise de; başvuru tarihinden itibaren 60 gün içerisinde idarece kesin olmayan bir cevabın verilmesi durumunda, başvuru sahibinin kesin cevabı altı aya kadar bekleyebileceği ve bu süre sonunda dava açabileceği kuralının 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında yapılan başvurular için kabul edildiği; buna karşın, davacı adına kardeşi tarafından vekaleten yapılan 19/03/2015 tarihli başvurunun ise 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Diğer taraftan, 19/03/2015 tarihinde yapılan başvurunun, 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında değerlendirilmesi durumunda dahi, davanın süresinde açıldığının kabul edilmesine olanak bulunmadığı; zira … Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğünün dava konusu 29/04/2015 tarih ve E.46095 sayılı işleminin, 19/03/2015 tarihli başvuru dilekçesinde belirtilen …’e ait adreste 12/05/2015 tarihte usule uygun olarak tebliğ edildiği ve anılan Kanun hükmü uyarınca başvuru tarihinden itibaren altı aylık süre beklerenerek bu süre sonunda dava açılabilmesinin, ancak kesin olmayan cevap sonrasında idare tarafından başvurunun açıkça reddedilmemesi durumunda uygulanabileceği, olayda ise kesin olmayan cevaptan sonra, başvurunun açıkça reddedilmesine yönelik dava konusu işlemin tesis edildiği ve bu işlemin usule uygun olarak tebliğ edildiği; dolayısıyla başvurunun 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında değerlendirilmesi durumunda dahi davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 02/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.