Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2019/2490 E.  ,  2020/10385 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/2490
Karar No : 2020/10385

DAVACI: … A.Ş.
VEKİLLERİ: Av. …
DAVALI: … Birliği (…)
VEKİLİ: Av. …

DAVANIN KONUSU: Davacı ile davalı idare arasında 23/12/2013 gününde imzalanan “KÜKAB Katı Atık Toplama, Taşıma ile Ekay Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi” uyarınca, “Entegre Katı Atık Yönetim (EKAY) Ek Tesislerinin” yapımı ve işletilmesi, atıkların toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri dönüşümü ve bertarafına dair iş kapsamında, … tarih ve … nolu … İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği (KÜKAB) Encümeni kararının; anılan sözleşmenin 4.3.3. maddesinde yer alan katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret tarifesi bedellerinin 01/06/2016 tarihinden itibaren güncellenmesine ve davacının 2014 ve 2015 yılları ile 2016 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan aylarına ilişkin katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret artışı farklarının ödenmesi talebinin reddine dair kısımlarının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI: İmtiyaz Sözleşmesi taslağının 2012 yılında hazırlandığı, sözleşmenin 23/12/2013 tarihinde imzalandığı, imtiyaz sözleşmesinin 4.3.3. maddesine göre, katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret tarifesinin 2012 yılı için belirlendiği, 2012 yılından sonraki yer yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak artış yapılması gerektiği halde davalı idare tarafından bu şekilde artış yapılmadığı, davalı idare tarafından ilk artışın 2015 yılında yapıldığı, 2014 yılı toplama bertaraf ve depolama ücretinin katı atıklar için … TL+KDV, kül için ise … TL+KDV olması ve sonraki yıllarda buna göre artış yapılması gerektiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI: Usule ilişkin olarak davanın süresinde açılmadığı; esasa ilişkin olarak, sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren hüküm doğurmaya başlayacağı, 01/06/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere katı atıkların ücretinin … TL+KDV, külün ise … TL+KDV TL olarak belirlendiği, ücret artışının sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarih esas alınmak suretiyle takip eden yıldaki ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak yapılması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI …’İN DÜŞÜNCESİ : Dava; … İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisi Yapma ve İşletme Birliği Encümeninin … günlü, … nolu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Davacı şirket ile … İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisi Yapma ve İşletme Birliği arasında, T.C. İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı kararı ile uygun bulunarak 23.12.2013 tarihinde imzalanan imtiyaz sözleşmesinin tarife belirlenmesine ilişkin 4.3.3 maddesinde;
“4.3.3 Tarife, 2012 yılı için Birlik tarafından belirlenen;
4.3.3.1 Toplanması, taşınması ve bertarafı yüklenici tarafından yapılacak birlik üyeleri için 80 (seksen) TL/Ton + KDV;
4.3.3.2 Birlik Üyeleri yöresinde oluşan konutların ısınmasından kaynaklı kül ve cürufun ilgili yerel yönetimin yetki alanı sınırları içinde gösterip, gerekli kanuni izinleri aldığı uygun alanda, Yüklenici tarafından çevre mevzuatına uygun biçimde bertaraf edilmesi şartı ile 20 (yirmi) TL/Ton + KDV olarak ücretlendirilecektir.
4.3.3 maddesinde belirtilen bu bedeller, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak oluşturulacak artış oranına göre belirlenecektir” hükümlerine yer verilmiştir.
Anılan sözleşmenin “Taraf Temsilcileri ve Yazışmalar” başlıklı 9.2.1 maddesinde “İş bu sözleşme, T.C. Danıştay Başkanlığının görüşü ve T.C. İçişleri akanlığının onayı üzerine taraflarca imzalanan sözleşme, Birlik Meclisine sunulur. Sözleşme, onaylamaya ilişkin Birlik Meclisinin aldığı kararın kesinleşmesi üzerine, bu durum yükleniciye yazılı olarak tebliği tarihini izleyen gün yürürlüğe girer” hükmü getirilmiştir.
Öncelikle kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri bir idari sözleşme olup, bu sözleşme ile kamu hizmetinin idarenin gözetimi ve denetimi altında kurulması ve işletilmesi amaçlanmaktadır. Sözleşmenin tarafları arasında çıkacak uyuşmazlıkların, imtiyaz sözleşmesinde yer alan hükümlere göre çözümlenmesi gerekmektedir. İmtiyaz sahibinin, kamu hizmetini imtiyaz sözleşmesinde belirlenen kurallara uygun olarak yapma ve yürütme yükümlülüğü bulunmaktadır.
… İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisi Yapma ve İşletme Birliği ile davacı şirket … A.Ş. Arasında, 25.1.2013 tarihinde meclis tarafından onaylanan, T.C. İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı kararı ile uygun bulunan, … Noterliği’nden onaylı İmtiyaz Sözleşmesi ve eklerinin … tarihinde … Yevmiye No ile imzalandığı ve aynı gün davalı idarece 312 sayılı yazı ile davacıya bildirildiği, yukarıda anılan sözleşmenin “Taraf Temsilcileri ve Yazışmalar” başlıklı 9.2.1 maddesi gereği , söz konusu sözleşmenin 24.12.2013 tarihinde yürürlüğe girdiği ve 01.01. 2014 tarihinde de faaliyete geçildiği, sözleşmenin imzalanması ile birlikte, sözleşme hükmüne göre taşıma bedeli artışının yapılması gerekirken, 2014 yılında katı atıklar için 80 TL/Ton + KDV; kül için 20 TL/Ton + KDV olarak, 2015 yılında katı atıklar için … TL/Ton + KDV; kül için … TL/Ton + KDV olarak, 2016 yılında katı atıklar için … TL/Ton + KDV; kül için … TL/Ton + KDV olarak ücretlendirilmesi üzerine iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı idarece, sözleşmenin 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe girdiği, bu nedenle işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmüş ise de, sözleşmenin bir bütün olduğu ve yukarıda anılan 4.3.3 ve 4.3.3.1 maddelerindeki “2012 yılı ile ilgili olarak katı atıklar için Birlik tarafından belirlenen; 80 (seksen) TL/Ton + KDV; 4.3.3.2 maddesindeki kül ve cüruf için 20 (yirmi) TL/Ton + KDV olarak ücretlendirilecektir.” hükümlerinden sonra gelen “4.3.3 maddesinde belirtilen bu bedeller, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak oluşturulacak artış oranına göre belirlenecektir” hükmününde sözleşmenin bir parçası olarak yürürlükte olduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla; 2012-2013 arası dönem ve 2013-2014 arası dönem için taşıma bedelinin anılan hüküm doğrultusunda artışının yapılarak 2014 yılı ve aynı doğrultuda 2015 ve 2016 yılları için taşıma bedelinin hesaplanması gerekirken aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği, düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
… İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliğince 5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Kanununun 6. maddesi, 5393 sayılı Belediye Kanununun 15. maddesinin (g) bendi ve 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 23. maddesi uyarınca “Katı Atık Toplama ile Ekay Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi için 29 yıl süreliğine İmtiyaz Hakkı Verilmesi” amacıyla projeye ait imtiyaz sözleşmesi taslağı hazırlanmıştır.
Anılan Taslağa ilişkin Danıştay Birinci Dairesinin görüşü alınmış ve İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararı ile uygun görülmüş ve 23/12/2013 tarihinde davacı ile davalı idare arasında anılan sözleşme imzalanmıştır.
Davalı idare tarafından, 01/01/2014 tarihinde davacıya yer teslimi yapılmıştır.
Davacı tarafından verilen 10/05/2016 tarih ve 2016/451 sayılı dilekçe ile ücret tarifesinin 2012 yılı için belirlendiği, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak ücret tarifesinde artış yapılması gerektiğinden bahisle 2014 yılı için; katı atıkların ücretinin … TL+KDV (uygulanan … TL+KDV), külün … TL+KDV (uygulanan … TL+KDV) olduğu ve buna göre tarife ücret artışı bedelleri toplamı olan … TL’nin ödenmesi talep edilmiştir.
Davacı tarafından verilen 10/05/2016 tarih ve 2016/450 sayılı dilekçe ile ücret tarifesinin 2012 yılı için belirlendiği, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak ücret tarifesinde artış yapılması gerektiğinden bahisle 2015 yılı için; katı atıkların ücretinin … TL+KDV (uygulanan … TL+KDV), külün … TL+KDV (uygulanan … TL+KDV) olduğu ve buna göre tarife ücret artışı bedelleri toplamı olan … TL’nin ödenmesi talep edilmiştir.
Davacı tarafından verilen 10/05/2016 tarih ve 2016/449 sayılı dilekçe ile ücret tarifesinin 2012 yılı için belirlendiği, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak ücret tarifesinde artış yapılması gerektiğinden bahisle 2016 yılı için; katı atıkların ücretinin … TL+KDV (uygulanan … TL+KDV), külün … TL+KDV (uygulanan … TL+KDV) olduğu ve buna göre 01/01/2016- 01/05/2016 tarihleri arasındaki döneme ait tarife ücret artışı bedelleri toplamı olan … TL’nin ödenmesi talep edilmiştir.
Dava konusu … tarih ve … nolu KÜKAB Encümeni Kararı ile 2014 yılı için tarifenin katı atıklar için … TL ve kül için … TL olarak; 2015 yılı için ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması olan % 9,55 artışla katı atık ücretinin … TL, külün ücretinin … TL olarak; 01/01/2016 tarihinden itibaren ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması olan % 6,475 artışla katı atık ücretinin … TL, külün ücretinin … TL olarak; 01/06/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması olan % 6,655 artışla katı atık ücretinin … TL, külün ücretinin … TL olarak uygulanmasına karar verilmiş ve davacının geçmiş yıllara ilişkin tarife ücret artışı farklarının ödenmesi talebi reddedilmiştir.
Bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 155. maddesinde, “Danıştay, davaları görmek, Başbakan ve Bakanlar Kurulunca gönderilen kanun tasarıları, kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında iki ay içinde düşüncesini bildirmek, tüzük tasarılarını incelemek, idari uyuşmazlıkları çözmek ve kanunla gösterilen diğer işleri yapmakla görevlidir.” hükmüne; 2575 sayılı Danıştay Kanununun “Danıştayın Görevleri” başlıklı 23. maddesinde, “kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında düşüncesini bildirir” hükmüne; 48. maddesinde, “Danıştay, (…) (2) kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında düşüncesini bildirmeyi, geliş tarihinden itibaren iki ay içinde sonuçlandırmak zorundadır” hükmüne, yer verilmiştir.
2872 sayılı Çevre Kanununun 11. maddesinin 11. fıkrasında, büyükşehir belediyeleri ve belediyelerin evsel katı atık bertaraf tesislerini kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmekle yükümlü oldukları, hükmüne yer verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanununun 15. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak belediyenin yetkileri ve imtiyazları arasında sayılmış; aynı maddenin ikinci fıkrasında, belediyenin (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hizmetleri, Danıştay’ın görüşü ve İçişleri Bakanlığının kararıyla süresi kırkdokuz yılı geçmemek üzere imtiyaz yoluyla devredebileceği, hükme bağlanmıştır.
5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Kanununun 6. maddesinde, mahallî idare birliklerinin, tüzükte birliğe devredilmesi öngörülen mahallî müşterek nitelikli hizmetlere ilişkin olarak üye mahallî idarelerin hak ve yetkilerine sahip olduğu hükmüne, yer verilmiştir.
2872 sayılı Kanunun 2. maddesinde, atığın “Üreticisi tarafından atılmak istenen ve toplumun huzuru ile özellikle çevrenin korunması bakımından, düzenli bir şekilde bertaraf edilmesi gereken katı atık maddeleri,” olarak tanımlandığı; 11. maddesinde, “Atık üreticileri uygun metot ve teknolojiler ile atıklarını en az düzeye düşürecek tedbirleri almak zorundadırlar.
Atıkların üretiminin ve zararlarının önlenmesi veya azaltılması ile atıkların geri kazanılması ve geri kazanılabilen atıkların kaynağında ayrı toplanması esastır. Atık yönetim plânlarının hazırlanmasına ilişkin esaslar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Geri kazanım imkânı olmayan atıklar, yönetmeliklerle belirlenen uygun yöntemlerle bertaraf edilir.
Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler evsel katı atık bertaraf tesislerini kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmekle yükümlüdürler.” hükmüne, yer verilmiştir.
“KÜKAB Katı Atık Toplama, Taşıma ile EKAY Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi”nin; 1.2.7.2. maddesinde, sözleşme kapsamında yapılacak Ekay ek tesislerinin belirlendiği ve Ekay ek tesislerinin; organik ayırma ünitesi, organik atık hazırlama ve besleme tesisi, biyogaz tesisi, kojeneratif enerji santrali, çürütülmüş atık susuzlaştırma tesisi, hijyenizasyon/kompostlaştırma/kurutma tesisi, atık hava temizleme tesisi, ömrünü tamamlamış lastikler için geçici depolama alanından oluştuğu; 1.2.8. maddesinde, sözleşme kapsamındaki işin tanımının katı atık toplama ile Ekay ek tesislerinin yapımı, işletilmesi, atık pil ve akümülatörlerin geçici depolanması için … merkezde ve transfer istasyonlarında geçici depolama alanı ayrılması, atıkların lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine teslim edilmesi, ömrünü tamamlamış lastikler için … merkezde ve transfer istasyonlarında geçici depolama alanı kurulması, diğer atıklarla karışık olarak gelen ömrünü tamamlamış lastiklerin ayrıştırılması, ilgili mevzuatta belirtilen sürelerde lisanslı firmalara teslim edilerek bertaraf ettirilmesi olduğu; 1.2.20. maddesinde, “tarife”nin, idare tarafından 27.10.2010 tarih ve 27742 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı’nın Atıksu Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca birlik tarafından 2012 yılı için belirlenmiş ve sözleşmenin 4.3.3. maddesinde yer alan miktarlar üzerinden yükleniciye yapılacak ödemelere esas teşkil eden ve her yıl, yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak oluşturulacak artış oranına göre belirlenecek olan katı atık toplama, taşıma ve bertaraf birim fiyatlarına ilişkin tarife olarak tanımlandığı; “katı Atık Toplama, Bertaraf ve Depolama İşi Ücret Tarifesi ve Uygulanma Esasları” başlıklı 4.3. maddesinde, “4.3.1. İdari Şartname ve mevcut mevzuat çerçevesinde Birlik tarafından belirlenecek olan Tarife kapsamında atık sahibi Üyelerce Birliğe yapılacak ödeme haricinde başka bir ödeme yapılmaz. Yükleniciye Sözleşmede tanımlı koşulların haricinde başka bir ödeme yapılamaz. Sözleşme konusu İş için avans ödemesi yapılmaz.
4.3.2. Yapılacak ödemeler için; EKAY ve EKAY Ek Tesisleri’ne giriş kantarında Yüklenici tarafından kaynağında ayrı toplanıp getirilmiş olan ambalaj atıkları, pil ve akümülatörler ve ömrünü tamamlamış lastikler hariç olmak üzere tüm atıklar için atıkları taşıyan aracın ağırlığı düşüldükten sonra yapılacak net tartma işlemi sonucunda bulunacak miktarları üye bazlı olarak aylık biçimde İdare’ye bildirilir.
4.3.3. Tarife, 2012 yılı için Birlik tarafından belirlenen;
4.3.3.1. Toplaması, taşıması ve bertarafı Yüklenici tarafından yapılacak Birlik Üyeleri için 80 (seksen) TL/Ton + KDV;
4.3.3.2. Birlik Üyeleri yöresinde oluşan konutların ısınmasından kaynaklı kül ve cürufun ilgili yerel yönetimin yetki alanı sınırları içinde gösterip, gerekli kanuni izinleri aldığı uygun alanda, Yüklenici tarafından çevre mevzuatına uygun biçimde bertaraf edilmesi şartı ile 20 (yirmi) TL/ton + KDV olarak ücretlendirilecektir.
4.3.3. maddesinde belirtilen bu bedeller, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak oluşturulacak artış oranına göre belirlenecektir. Tespit edilmiş olan bu hizmetlerin bedeli aylık olarak Yükleniciye ödenecektir.” hükmüne, 9.2.1. maddesinde “Sözleşme, onaylamaya ilişkin Birlik Meclis’inin aldığı kararın kesinleşmesi üzerine, bu durumun Yüklenici’ye yazılı olarak tebliği tarihini izleyen gün yürürlüğe girer.” hükmüne yer verilmiştir. Anılan sözleşme 23/12/2013 tarihinde … Noterliğinde davacı ile davalı tarafından imzalanmış ve 24/12/2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
“KÜKAB Katı Atık Toplama ile EKAY Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi İşi İçin İmtiyaz Hakkı Verilmesi İhalesine İlişkin İdari Şartname”nin 1.26. maddesinde, “tarife”nin 27.10.2010 tarih ve 27742 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı’nın Atıksu Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca birlik tarafından 2012 yılı için belirlenmiş olan ve her yıl, yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak oluşturulacak artış oranına göre belirlenecek olan katı atık toplama, taşıma ve bertaraf birim fiyatlarına ilişkin tarife olarak tanımlandığı, “Teklife Dahil Olan İşletme Ücretlerinin Tanımı” başlıklı 6.8. maddesinde, “6.8.1. Tarife, 2012 yılı için Birlik tarafından belirlenen:
6.8.1.1. Toplaması, taşıması ve bertarafı Yüklenici tarafından yapılacak Birlik Üyeleri için 80 (seksen) TL/Ton + KDV;
6.8.1.2. Birlik üyeleri, toplamayı kendisi yapar ve atıklarını kendilerine en yakın transfer istasyonuna getirirlerse, bu atıkların transfer istasyonlarından düzenli depolama tesisine taşınması ve bertarafı işlerinin yapılması için her bir Birlik üyesine uygulanacak bedel 60 (altmış) TL/ton +KDV;
6.8.1.3. Birlik Üyeleri yöresinde oluşan kül ve cüruf ile küçük çaplı inşaat atıklarının ilgili yerel yönetimin mücavir alan sınırları içinde gösterip, gerekli kanuni izinleri aldığı uygun alanda, Yüklenici tarafından çevre mevzuatına uygun biçimde bertaraf edilmesi şartı ile 20 (yirmi) TL/ton + KDV olarak ücretlendirilecektir.
6.8.1. maddesinde belirtilen bu bedeller, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak oluşturulacak artış oranına göre belirlenecektir. Tespit edilmiş olan bu hizmetlerin bedeli aylık olarak Yükleniciye ödenecektir.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Usul Yönünden:
Dava konusu encümen kararının davacı şirkete 30/05/2016 tarihinde tebliğ edildiği ve davanın 23/06/2016 tarihinde açıldığı, öte yandan davacının anılan sözleşme kapsamında gördüğü hizmete ilişkin 2014 ve 2015 yılları ile 2016 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan aylarına ilişkin katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret artışı farklarının ödenmesi talebiyle yaptığı başvuruların reddine dair kısmı ise anılan ödeme talebinin mülkiyet hakkı kapsamında değerlendirilmesi sebebiyle davacının ücret artışı farklarının ödenmesi talebiyle 2577 sayılı Kanunun 10. maddesi kapsamında her zaman idareye başvuruda bulunabileceği hususu dikkate alındığında, davacı tarafından bu kapsamda yapılan 10/05/2016 tarihli başvuruların dava konusu işlem ile reddi üzerine, dava konusu işlemin tebliğ tarihinden itibaren süresi içinde davanın açıldığı görüldüğünden, davalı idarenin süre aşımına yönelik itirazı yerinde görülmemiştir.

Esas Yönünden:
Öncelikle kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri bir idari sözleşme olup, bu sözleşme ile kamu hizmetinin idarenin gözetimi ve denetimi altında kurulması ve işletilmesi amaçlanmaktadır. Sözleşmenin tarafları arasında çıkacak uyuşmazlıkların, imtiyaz sözleşmesinde yer alan hükümlere göre çözümlenmesi gerekmektedir. İmtiyaz sahibinin, kamu hizmetini imtiyaz sözleşmesinde belirlenen kurallara uygun olarak yapma ve yürütme yükümlülüğü bulunmaktadır.
Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, imtiyaz sözleşmesinin 24/12/2013 tarihinde yürürlüğe girdiği, tarifenin 2012 yılı için belirlendiği ve 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak belirlenecek olan artış oranına göre tarifenin güncellenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlığın, anılan imtiyaz sözleşmesinin 4.3.3. maddesinde yer alan katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret tarifesi bedellerinin, ilk olarak hangi yıldan başlamak üzere ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması esas alınarak güncellenmesi gerektiği hususundan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; dava konusu encümen kararı ile 2014 yılı için tarifenin katı atıklar için … TL ve kül için … TL olarak belirlendiği; güncellemenin ilk olarak 2015 yılında yapıldığı, 2015 yılı için % 9,55 artışla katı atık ücretinin … TL, külün ücretinin … TL olarak; 01/01/2016 tarihinden itibaren % 6,475 artışla katı atık ücretinin … TL, külün ücretinin … TL olarak; 01/06/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere % 6,655 artışla katı atık ücretinin … TL, külün ücretinin … TL olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; imtiyaz sözleşmesi ve idari şartname hükümleri hükümlerine göre katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret tarifesi bedelleri 2012 yılı için belirlendiğinden ve 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak artış oranına göre güncellenmesi, yani ilk güncellemenin 2013 yılında 2012 yılına ait ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak ve akabinde her yıl bir önceki yılın ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalamasına göre güncellenmesi gerektiğinden, dava konusu encümen kararı ile tarifenin ilk olarak 2015 yılında güncellendiği görüldüğünden, dava konusu … tarih ve … nolu KÜKAB Encümeni Kararının katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret tarifesi bedellerinin güncellenmesine dair kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan; … tarih ve … nolu … İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği (KÜKAB) Encümeni Kararının katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret tarifesi bedellerinin güncellenmesine dair kısmının hukuka aykırı bulunması sebebiyle, encümen kararının; davacının 2014 ve 2015 yılları ile 2016 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan aylarına ilişkin katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret artışı farklarının ödenmesi talebiyle yaptığı başvuruların reddine ilişkin kısmında da hukuka uyarlık görülmemiştir.
Ayrıca, 2014 ve 2015 yılları ile 2016 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan aylarına ilişkin katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret artışı farklarının ödenmesi talebinin, tarifenin sözleşme hükümleri uyarınca 2013 yılından başlamak üzere her yıl güncellenmesi sonucunda bulunan ücretler dikkate alınarak değerlendirileceği de tabiidir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
2. Aşağıda gösterilen … TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … -TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Varsa posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 04/11/2020 tarihinde dava konusu işlemin; 2014 ve 2015 yılları ile 2016 yılı Ocak ve Şubat ayı ödemelerine ilişkin kısmı yönünden oyçokluğuyla, diğer kısımları yönünden oybirliğiyle karar verildi.

(X) KARŞI OY
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinin 1. fıkrasında, dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gün olduğu; 10. maddesinde, ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilecekleri, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, ilgililerin altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, İdare ve vergi mahkemelerine dava açabilecekleri, altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgilinin bu cevabı istemin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebileceği, bu takdirde dava açma süresinin işlemeyeceği, ancak, bekleme süresinin başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemeyeceği, dava açılmaması veya davanın süreden reddi halinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilecekler, 11. maddesinde de, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, isteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresinin yeniden işlemeye başlayacağı ve başvurma tarihine kadar geçmiş sürenin de hesaba katılacağı hükümleri yer almaktadır.
4721 sayılı Medeni Kanunun 683. maddesinde “Mülkiyet hakkının içeriği” başlıklı “Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir.” hükmüne yer verilmiştir. Mülkiyet hakkının taşınır ve taşınmaz eşya üzerinde kurulan tasarruf yetkisini içerdiği değerlendirilmektedir.
Uyuşmazlıkta; 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin ödemelerinin davacıya ödendiği, 2016 yılı Ocak ayı ödemesinin 11/02/2016 tarihinde, 2016 yılı Şubat ayı ödemesinin 08/03/2016 tarihinde davacıya ödendiği, davacı tarafından verilen 10/05/2016 tarih ve 2016/449 sayılı dilekçe ile 01/05/2016 tarihine kadar olan tarife ücret artışı farklarının ödenmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davaya konu katı atık toplama bertaraf ve depolama ücret artışı farklarının ödenmesi talebi mülkiyet hakkı kapsamına girmediğinden 2577 sayılı Kanun uyarınca 2014 ve 2015 yılları ile 2016 yılı Ocak ve Şubat ayı ödemelerinin davacıya ödendiği tarihlerden itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekirken (Örneğin 2016 yılı Şubat ayı farkı için davacıya şubat ayı ödemesinin yapıldığı 08/03/2016 tarihinden itibaren en geç 60 gün içinde, yani 09/05/2016 tarihinde dava açılması gerekirken), 10/05/2016 tarihli dilekçe ile 2014 ve 2015 yılları ile 201/05/2016 tarihine kadar olan tarife ücret artışı farklarının ödenmesinin talep edilmesi üzerine başvurunun reddi yolundaki dava konusu encümen kararının tesis edilmesi üzerine, dava konusu işlemin 2014 ve 2015 yılları ile 2016 yılı Ocak ve Şubat ayı ödemelerine ilişkin kısmı yönünden, 60 günlük dava açma süreleri geçirildikten sonra 30/06/2016 tarihinde açılan davanın yasal süresinde bulunmadığı, her ne kadar, davacı tarafından 10/05/2016 tarihinde yapılan başvuruların reddine dair … tarih ve … nolu KÜKAB Encümeni Kararı üzerine bakılan dava açılmış ise de, davacının başvuruları üzerine tesis edilen işlemin dava açma süresini ihya etmeyeceği de dikkate alındığında, anılan kısım yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle Dairemiz kararının anılan kısmına katılmıyorum.