Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2019/20895 E.  ,  2020/7325 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/20895
Karar No : 2020/7325

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı – …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen davanın reddi yolundaki … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın kısmen onanmasına, kısmen bozulmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 12/06/2019 tarih ve E:2019/7179, K:2019/5564 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, (eski …) … (eski …) sayılı parselde yer alan taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrası uyarınca 61.627,86 TL ve aynı maddenin 3. Fıkrası uyarınca 2.000,00 TL para cezası verilmesine ilişkin 29/05/2014 günlü, 255 sayılı … Belediye Encümeni kararı ile bu kararın dayanağı 21/05/2014 günlü, 53 sayılı yapı tatil tutanağının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyadaki diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesi sonucu, yapı tatil tutanağının fiili duruma uygun olduğu, para cezasının 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinde belirlenen kriterlere uygun olarak hesaplandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu kararın yapı tatil tutanağı ile 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ile (c) bendinin 1, 5, 7, 8 ve 12 numaralı alt bentleri uyarınca uygulanan artırımlara ilişkin kısmının onanmasına, para cezasına tekerrür hükümlerinin uygulanması ile 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının 13 numaralı alt bendi uyarınca yapılan artırıma ilişkin kısmının ve aynı maddenin 3. fıkrası uyarınca para cezası verilmesine ilişkin kısmının ise bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın bozmaya ilişkin kısmının düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 12/06/2019 tarih ve E:2019/7179, K:2019/5564 sayılı kararı uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… ili, … ilçesi, …Mahallesi, … ada (eski …), … sayılı (eski …) parselde yer alan taşınmaz üzerinde 11,30×13,00 metre ebatlarında temel betonu dökülmüş, kolon filizleri dikilmiş vaziyette ruhsatsız yapı yapıldığı tespit edilerek 20/03/2003 günlü, … sayılı … nolu yapı tatil tutanağı ile söz konusu yapı mühürlenmiş; mührün kaldırılarak inşai faaliyete devam edildiğinin tespit edilmesi üzerine 29/08/2003 günlü, … sayılı … Nolu Yapı tatil tutanağı düzenlenerek yapı ikinci defa mühürlenmiştir.
Davalı idare teknik elemanlarınca üçüncü defa yerinde yapılan incelemede ise, zemin katın tamamlandığı, ne zaman yapıldığı bilinmeyen 1. normal kat üzerine çatı askıya alınıp kaldırılmak suretiyle 2. normal katın ilave edildiği tespit edilerek 21/05/2014 günlü, 0053 sayılı 3 nolu yapı tatil tutanağının düzenlenmiş ve davacıya 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezasına aynı maddenin (c) bendinin 1, 5, 7, 8, 12 ve 13 numaralı alt bentleri uyarınca uygulanan artırımlar sonucunda belirlenen 30.813,93 TL’lik tutarın tekerrür hükümleri uygulanarak iki katının alınması suretiyle 61.627,86 TL. ve aynı maddenin 3. fıkrası uyarınca da 2.000,00 TL para cezası verilmesine ilişkin 29/05/2014 günlü, 255 sayılı … Belediye Encümeni kararının tesis edilmiştir. Bunun üzerine anılan encümen kararı ile dayanağı 53 Nolu yapı tatil tutanağının iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesinin ilk cümlesinde; “Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 42. maddesinde ise; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere idari para cezaları uygulanacağı, Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.
18/05/2018 günlü, 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7143 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanununa eklenen Geçici 16. maddenin 1. fıkrasında; “Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31/12/2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedilir.” hükmüne, 4. fıkrasında ise; “Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan madde uyarınca 06/06/2018 günlü, 30443 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esasların 6.
maddesinin 1. fıkrasında “Yapı Kayıt Belgesi verilen yapıların malikleri, bu belgenin bir örneğini belediye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine vermek zorundadır.” hükmü, 3. fıkrasında da “Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir. ” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi uyarınca yapı kayıt belgesi verilen yapıların malikleri tarafından, bu belgenin bir örneğinin belediyeye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine verilmesi, bu belgeye istinaden yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından verilen 17/10/2019 tarihli dilekçe ekinde, uyuşmazlık konusu yapıya ilişkin olarak 08/05/2019 tarih ve … SAYILI “Yapı Kayıt Belgesi”nin alınması nedeniyle, dava konusu 29/05/2014 tarihli, 255 sayılı … Belediye Encümen kararının iptal edildiğine ilişkin 12/09/2019 tarihli, 566 sayılı … Belediye Encümeni kararının sunulduğu görülmüştür.
Bu durumda; yapı kayıt belgesinin davalı idareye sunulması üzerine uyuşmazlık konusu Encümen kararının iptaline karar verildiği dikkate alınarak, konusu kalmayan idari para cezasının iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının karar düzeltme isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin, … İdare Mahkemesince verilen davanın reddi yolundaki … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 08/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.