Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/15925 E. , 2022/11665 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/15925
Karar No : 2022/11665
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sakarya ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; 1/5000 ölçekli nazım imar planında uyuşmazlık konusu taşınmazdan da geçecek şekilde planlanan 20 metre enkesitli yolun 1/25000 ölçekli nazım imar planında bulunmadığı, dolayısıyla üst ölçekli planda bulunmayan fonksiyonun (imar yolunun) alt ölçekli planda gösterilmesinin planların kademeli birlikteliği ilkesine aykırılık oluşturduğu anlaşıldığından, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı, Hendek Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği yapma yetkisinin Sakarya Büyükşehir Belediyesine devredilmesi üzerine Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararıyla hem 1/5000 ölçekli nazım imar planı hem de 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin onaylandığı görülmüş ise de 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği yapma yetkisi ilçe belediyesine ait olduğundan ve bu konuda yetki devri yapılabileceğine ilişkin kanunda açık bir düzenleme bulunmadığından, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde gerek yetki yönünden ve gerekse 1/5000 ölçekli nazım imar planında dava konusu alanın güneyinden geçen 20 metre enkesitli yolun, bir kısmının 20 metre, bir kısmının 15 metre enkesitli olarak planlanması nedeniyle üst ölçekli plana aykırı olmasından ötürü hukuka uyarlık bulunmadığı sonuçlarına ulaşıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İdare Mahkemesi kararına dayanak alınan bilirkişi raporunun hatalı olduğu, uyuşmazlık konusu parseli kapsayan alanda kabul edilen tüm planların birbiriyle örtüştüğü, parselin imar planında yolda kalmasının plan bütünlüğüne uygun olduğu, Hendek Belediyesi personelinin D grubu karne sahibi olduğu, Plan Yapımını Yükümlenecek Müelliflerin Yeterliliği Hakkında Yönetmeliğin planlama alanı grupları ile ilgili maddesine göre dava konusu plan değişikliğinin yeterliliğe sahip müellif tarafından kamu yararı dikkate alınarak yapıldığı, hukuka aykırı bölge idare mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının aşağıda belirtilen ek gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu 13.02.2017 tarihinde onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişiklikleri neticesinde davacıya ait taşınmazın bir kısmının 20 metre enkesitli yolda kalması üzerine davacı tarafından bu plan değişikliklerine 07.04.2017 tarihinde yapılan itirazın Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
Plan Yapımını Yükümlenecek Müelliflerin Yeterliliği Hakkında Yönetmeliğin 2. maddesinde, “Bu Yönetmelik, belediye sınırları ile mücavir alan sınırları içinde ve bu alanlar dışında, 3194 sayılı İmar Kanunu ve diğer kanunlar ile yapılması öngörülen her ölçekteki ve türdeki plânların yapımını ve bunları üstlenecek müellifleri kapsar.” kuralına yer verilmiş; 4. maddesinde, müellifin Kanunda tanımlanan her ölçekteki ve türdeki plânların yapılmasını üstlenebilmek için gerekli olan ilgili yeterlilik grubuna uygun yeterlilik belgesine sahip gerçek kişiyi veya ilgili yeterlilik grubuna uygun yeterlilik belgesine sahip tüzel kişiliklerin hissedarları içinde hisseleri ortakların meslek grubuna göre dağılımında eşit veya daha fazla paya sahip gerçek kişiyi ifade edeceği belirtilmiş; 5. maddesinde ise “Yerleşme alanları ve onu bütünleyen çevreye ait alanlar için düzenlenen her ölçekteki ve türdeki plânların yapım alanlarının büyüklüğü, plân yapımına konu olan yerleşme veya yerleşmeler bütününün gelecekteki muhtemel nüfuslarına veya nüfus toplamlarına göre aşağıdaki plânlama alanı grupları teşkil edilmiştir.
a) Plân yapım alanı 10.001 hektar veya daha fazla olan veya geleceğe ait nüfus projeksiyonuna göre 1.000.001 ve daha fazla nüfuslu olabilecek yerleşme ve yerleşme bütünleri, A GRUBU,
b) Plân yapım alanı 5.001-10.000 hektar arası olan veya geleceğe ait nüfus projeksiyonuna göre 500.001-1.000.000 nüfuslu olabilecek yerleşme ve yerleşme bütünleri, B GRUBU,
c) Plân yapım alanı 2.001-5.000 hektar arası olan veya geleceğe ait nüfus projeksiyonuna göre 200.001-500.000 nüfuslu olabilecek yerleşme ve yerleşme bütünleri, C GRUBU,
d) Plân yapım alanı 801-2.000 hektar arası olan veya geleceğe ait nüfus projeksiyonuna göre 50.001-200.000 nüfuslu olabilecek yerleşme ve yerleşme bütünleri, D GRUBU,
e) Plân yapım alanı 301-800 hektar arası olan veya geleceğe ait nüfus projeksiyonuna göre 10.001-50.000 nüfuslu olabilecek yerleşme ve yerleşme bütünleri, E GRUBU,
f) Plân yapım alanı 25-300 hektar arası olan veya geleceğe ait nüfus projeksiyonuna göre 10.000 ve daha az nüfuslu olabilecek yerleşme ve yerleşme bütünleri, F GRUBU olarak adlandırılır.
Yerleşme plânının yapımında, yukarıda sıralanan alanlara ve nüfus projeksiyonlarına göre bulunan grupların, birbirinden farklı bulunması durumunda o yerleşme için hangi esasa göre belirlenen grup daha üst grup ise, yerleşme o grupta sayılır.
Her ölçekteki ve türdeki plânlar, belge uygulamasına tâbidir. Bu çerçevede, ilâve plânlar, plân revizyonları ve değişiklikleri, eklenti veya yenileme kararı getirdikleri veya ilgili oldukları yürürlükteki plânın alan veya nüfus esasına göre belirlenecek grubunda; mevziî imar plânları ise, kendi alan veya nüfus büyüklüğü esasına göre tayin edilen grupta sayılır.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu ile aynı imar planı değişikliklerinin iptali istemiyle Sakarya ili, … ilçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … sayılı parsel maliki tarafından açılan ve … İdare Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasında görülen davada, Mahkemenin 22.02.2018 tarihli ara kararına davalı idarece verilen cevapta; planlama alanının 2.384,75 hektar, toplam nüfusun 81.830 kişi, 2030 yılı baz alındığında nüfus projeksiyonun 74.141 kişi olduğu bildirilerek, ekinde belirtilen bu hususları gösterir bilgi ve belgelerin sunulduğu, yine Mahkemenin 01.06.2018 tarihli ara kararına Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca verilen cevapta; plan müellifi şirketin % 90 hissesinin … ‘na ait olduğunun ve bu kişinin F grubu müellif belgesine sahip olduğunun, diğer şirket hissedarının ise müellif yeterlilik belgesi bulunmadığının bildirildiği ve ekinde … ‘na ait F grubu ve davalı Hendek Belediye Başkanlığı çalışanlarına ait D ve E grubu müellif yeterlilik belgelerinin sunulduğu, bu dosyada dava konusu işlemin iptali yolunda Mahkemece verilen … tarih ve K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun ek gerekçeli reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:… , K: … sayılı kararının, Danıştay Altıncı Dairesi’nin 20.12.2022 tarih ve E:2019/15918, K:2022/11664 sayılı kararı ile onandığı görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile dava konusu planlama alanına ilişkin belirtilen niteliklerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu imar planı değişikliklerinin, nüfus yönünden D, alan büyüklüğü yönünden C planlama alanı grubuna dahil olduğu, alanlara ve nüfus projeksiyonlarına göre bulunan gruplar birbirinden farklı olduğunda o yerleşme için hangi esasa göre belirlenen grup daha üst ise yerleşme o grupta sayılır kuralı uyarınca da ”C grubu” yeterlilik belgesine sahip müellifçe hazırlanması gerektiği anlaşıldığından, ”F grubu” yeterliliğe sahip müellifçe hazırlanan dava konusu imar planı değişikliklerinin yeterliliğe haiz müellifce yapılmadığı, dolayısıyla dava konusu imar planı değişikliklerinde bu yönden de hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçenin eklenmesi suretiyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 20/12/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.