Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/14261 E. , 2022/11618 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/14261
Karar No : 2022/11618
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı- …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:… , K:… sayılı davanın reddine ilişkin kararın bozulmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 10.12.2018 tarih ve E:2017/3575, K:2018/10171 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava, İzmir ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada … sayılı davacıya ait parselde bulunan yapının 3 adet otopark ihtiyacının parselde karşılanamadığından bahisle ödemesi gereken ancak süresi içinde ödenmeyen otopark bedelinin bakiye tutarının 6111 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince; dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davacının yaptırdığı inşaat nedeniyle tahakkuk ettirilen otopark bedelinin bakiye tutarının 6111 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin davalı idare işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, otopark bedelinin, 6111 sayılı Kanunun 1.maddesi 1.fıkrasının (f) bendinde yer alan “…bunların dışında kalan ve 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan, asli ve fer’i amme alacakları” kapsamında olduğu, tahakkuk ettirilecek otopark bedelinin nasıl tahsil edileceği hususunda Otopark Yönetmeliği’nde özel bir düzenlemeye yer verilmemiş ise de, bir kamu alacağı olması sebebiyle tahsilinin 6183 sayılı Kanun hükümleri kapsamında gerçekleştirileceği, bakılan uyuşmazlıkta ise, davacının yapı ruhsatı alırken hesaplanan otopark bedelinin %25’ini ödediği halde daha sonra kalan bakiyeyi ödemediği, davacının başvurusu üzerine davalı idarece … tarihli, … sayılı işlemle yatırılması gereken otopark bedelinin hesaplandığı ve bildirildiği, dolayısıyla vadesinin de buna göre belirleneceği, bu itibarla davacının bakiye otopark bedelinin vadesi için 6111 sayılı Kanunun 1.maddesi 1.fıkrasının (f) bendinde yer alan “vadesi 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olma” hali bulunmadığından, davacı başvurusunun reddine ilişkin işlemde sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun 1.maddesinde, “Devlete, vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer’i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümleri tatbik olunur.” hükmünün yer aldığı, otopark bedelinin, 6111 sayılı Kanunun 1.maddesinin 1.fıkrasının (f) bendinde yer alan “…bunların dışında kalan ve 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan, asli ve fer’i amme alacakları” kapsamında olduğu sonucuna ulaşıldığı, davacının başvurusunun 31/12/2010 tarihine kadar ödenmeyen otopark bedelinin bakiye tutarına ilişkin olduğu, idare mahkemesinin” borcun vadesinin 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olma hali söz konusu olmadığı” değerlendirmesinde hukuki isabet bulunmadığı, dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığından bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı tarafından, otopark bedelinin emlak vergisine esas arsa bedeli ile yıl içerisinde Bayındırlık İskan Bakanlığı’nın birim fiyatlarına göre belirleneceği, otopark bedelinin %25’inin yapı ruhsatı verilmesi sırasında, %75’nin ise yapı kullanma ruhsatı alınıncaya kadar tahsil edileceği, yıl gecikmesinden dağan farkların fiyatlara yansıyacağının belediye meclisinin 22.12.1993 tarihli kararıyla kabul edildiği, anılan kararda yer alan “yapı kullanma ruhsatı alınıncaya kadar” ibaresinden hareketle bir vade tarihinin de belirlenmesi mümkün olmadığından davacının 6111 sayılı Kanun kapsamında yapmış olduğu yapılandırma başvurusunun reddi işleminin hukuka uygun olduğu, idarece hangi tarihte ve hangi yılın emlak vergisine esas arsa bedeli ve birim fiyatlarına göre ödeneceği belirsiz olan bir kalemin yapılandırılması imkanının bulunmadığı bu nedenlerle Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın kaldırılarak davanın reddi yolundaki kararın onanmasına karar verilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kabulü ile idare mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
6545 sayılı Türk Ceza Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 103. maddesinin b) bendi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki “Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır.” kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 10.12.2018 tarih ve E:2017/3575, K:2018/10171 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : İzmir ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada … sayılı davacıya ait parselde bulunan yapıya … tarihinde … sayılı yapı ruhsatı verildiği, 29.09.1993 tarihli, 21713 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01.01.1994 tarihinde yürürlüğe giren Otopark Yönetmeliği hükümleri ve Bergama Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı doğrultusunda ihtiyaç bulunan 3 adet otoparkın parselde karşılanamadığından bahisle davacı adına 801.628.800.-TL otopark bedelinin hesaplandığı davacının bu bedelin %25’i tutarındaki 205.000.000.-TL’sini 30.12.1998 tarihinde ödediği, bakiye 596.628.800.-TL borcunun kaldığı ve 1998 yılı sonuna kadar veya değişen birim fiyatları ile ödeyeceğini kabul ve taahhüt ettiğine dair taahhütname verdiği, ancak kalan borcun davacı tarafından davalı idareye ödenmediği, 6111 sayılı Kanunun yayımlanmasından sonra davacı tarafından davalı idareye verilen … tarihli, … evrak kayıt sayısı ile kayda giren dilekçeyle, adına tahakkuk ettirilen otopark bedelinden kalan kısmın 6111 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilerek ödenmek istenildiğinin belirtilmesi istemli başvurunun dava konusu 08.04.2011 tarihli, … sayılı işlem ile 6111 sayılı Kanun kapsama giren alacakların 6111 sayılı Kanunun (A) bendinde Kanun maddeleri belirtilmek suretiyle tespit edildiği, İmar Kanununun 44. maddesi ve Otopark Yönetmeliğine göre tahakkuk ve tahsil edilen otopark bedelinin bu kapsamda olmadığından taksitlendirme yapılamadığı gerekçesiyle reddedildiği, ayrıca … tarihli, … sayılı bir işlem ile de yatırılması gereken otopark bedelinin güncel miktarlar üzerinden hesaplanarak davacıya bildirildiği, bunun üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 37. maddesinde “İmar plânlarının tanziminde, plânlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçlar gözönünde tutularak lüzumlu otopark yerleri ayrılır.” hükmüne, 44.maddesinin 3. fıkrasında da, “Otopark ayrılması gereken bina ve tesisler ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle tespit edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan 01.07.1993 tarihli, 21624 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Otopark Yönetmeliği’nin 4.maddesinin (f) fıkrasında “parselinde otopark ihtiyacı karşılanamayan durumlarda, belediyesince veya valilikçe bu Yönetmelik hükümlerine göre belirlenecek otopark bedeli alınır.” hükmü yer almaktadır.
25.02.2011 günlü ve 27846 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Kapsam ve tanımlar” başlıklı 1.maddesi 1.fıkrasının (f) bendinde; ” Belediyelerin;
1) İdari para cezaları ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun mükerrer 97 nci maddesinin (b) fıkrası gereğince belediyelere ödenmesi gereken paylar hariç, 213 sayılı Kanun kapsamına giren ve 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, 2010 yılına ilişkin olarak 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, bunların dışında kalan ve 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan, asli ve fer’i amme alacakları”nın, 6111 sayılı Kanun kapsamında olduğu belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık, davacıya ait parselde bulunan yapının 3 adet otopark ihtiyacının parselde karşılanamadığından bahisle ödemesi gereken ancak süresi içinde ödenmeyen otopark bedelinin bakiye tutarının 6111 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkindir.
Uyuşmazlık konusu otopark bedeli 6111 sayılı Kanunun 1.maddesi 1.fıkrasının (f) bendinde yer alan “…bunların dışında kalan ve 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan, asli ve fer’i amme alacakları” kapsamında bir alacak ise de, bakılan uyuşmazlıkta davacının yapı ruhsatı alırken hesaplanan otopark bedelinin %25’ini ödediği halde daha sonra kalan bakiyeyi ödemediği, davacının başvurusu üzerine davalı idarece … tarihli, … sayılı işlemle yatırılması gereken otopark bedelinin hesaplandığı ve bildirildiği, dolayısıyla vadesinin de buna göre belirleneceği, bu itibarla davacının bakiye otopark bedelinin vadesi için 6111 sayılı Kanunun 1.maddesi 1.fıkrasının (f) bendinde yer alan “vadesi 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olma” şartı bulunmadığından, davacı başvurusunun reddine ilişkin işlemde sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararında 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. Maddesinin 1.fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin reddine
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin, … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:… , K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca ONANMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 19/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.