Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/10809 E. , 2020/7764 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/10809
Karar No : 2020/7764
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Konut Yapı ve Nakliye San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete, 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesi ve Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle anılan Kanunun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca, 09/12/2015 tarih ve HF150374 sayılı işlemle verilen 139.503,00-TL idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen 02/05/2016 tarih ve 8600 sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; ödeme emrinin düzenlendiği 02/05/2016 tarihinde ortada kesinleşmiş bir amme alacağının bulunmadığı, kesinleşmemiş kamu alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan işleme karşı açılan davada … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ile işlemin iptaline karar verildiği, davalı idarenin istinaf başvurusu üzerine Dairelerinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile istinaf başvurusunun kabul edilerek davanın reddine karar verildiği gerekçesiyle, ödeme emrinin iptaline ilişkin Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmadığı belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre amme alacağının tahsili için kesinleşmiş olması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davanın reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, tren yolu çevresine, … plakalı hafriyat kamyonu ile izinsiz olarak hafriyat toprağı döküldüğünün 15/11/2015 tarihli çevre denetim ve tespit tutanağı ile tespit edilmesi üzerine, … Büyükşehir Belediye Başkanlığının 09/12/2015 tarih ve HF150374 sayılı işlemi ile araç sahibi olan davacı şirkete 2872 sayılı Çevre Kanununun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca verilen 139.503,00-TL idari para cezasının tahsili amacıyla, 02/05/2016 tarih ve 8600 sayılı ödeme emri düzenlenmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 55 maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emriyle tebliğ olunacağı belirtilmiş, 58. maddesinde ise; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddialarıyla tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde dava açabileceği hükme bağlanmıştır.
Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu işleme dayanak olan, davacı şirkete 2872 sayılı Çevre Kanununun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca verilen idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla; idari para cezasına konu eylemin bir kamu hizmetinden kaynaklandığı, çevreyi kirletme sonucu doğurmayan sözleşme kapsamında olduğu gerekçesiyle işlemin iptaline karar verildiği, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla, istinaf başvurusunun kabul edilerek, dava konusu idari para cezasına konu hafriyat dökümünün bir kamu hizmetinin yerine getirilmesi amacıyla imzalanan ve çevreyi kirletme sonucu doğurmayan bir sözleşme kapsamında olması durumunda dahi, hafriyat dökümü işleminden önce ilgili belediye veya mülki amirden gerekli izinlerin alınmasının zorunlu olduğu, dava konusu uyuşmazlıkta, davacının idareden herhangi bir izin almaksızın, hafriyat döktüğü hususunun sabit olduğu gerekçesiyle, işlemin iptali yolunda verilen ilk derece Mahkemesi kararında isabet bulunmadığı sonucuna varılarak davanın reddine karar verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine de Danıştay Altıncı Dairesinin 16/09/2020 tarihli E:2019/10813, K:2020/7753 sayılı kararıyla, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun yerleşik içtihatlarında da yer aldığı üzere; 2872 sayılı Çevre Kanunun ihlal edilip edilmediği değerlendirmesi yapılırken, idari para cezasına konu eylemin, bir kamu hizmetinin yerine getirilmesine yönelik olup olmadığının ve çevreyi kirletme sonucu doğurup doğurmadığının, bu eylemle sınırlı olarak dikkate alınması gerektiği belirtilerek, davanın reddine ilişkin kararın bozulduğu görülmektedir.
Bu durumda; söz konusu bozma kararı üzerine verilecek Mahkeme kararı dikkate alınarak, oluşacak yeni hukuki duruma göre bakılmakta olan davada yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile verilen davanın reddine ilişkin İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/09/2020 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.