Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/10518 E. , 2020/11467 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/10518
Karar No : 2020/11467
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazda ruhsata aykırı yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin 07/12/1995 tarih ve 5961.15 sayılı … Belediye Encümeni kararının uygulanmasına yönelik tesis edilen 09/10/2012 tarih ve 2897 sayılı … Belediye Başkanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 21/03/2017 tarih ve E:2013/8458, K:2017/1531 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak verilen temyize konu kararda; yıkıma ilişkin dava konusu işlemin sebep unsurunu oluşturan … Belediye Başkanlığının 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin reddine yönelik … Büyükşehir Belediye Meclisinin 12.09.2012 günlü, 1459 sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … . İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararının, Danıştay Altıncı Dairesinin E:2013/4434, K:2017/1320 sayılı kararı ile bozulduğu, bunun üzerine, Mahkemelerinin E:… , K:… sayılı kararı ile ilk kararda ısrar edilmesine karar verildiği, … Belediyesince yapılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin reddine yönelik … Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 12.09.2012 tarih ve 1459 sayılı kararı hakkında yürütmenin durdurulmasına hükmedilmesi üzerine, söz konusu imar planı değişikliği hakkında yeni bir karar alınıp alınmadığı ve bağımsız bölümün tahliye edilerek yıkıma hazır hale getirilmesi yönünde davalı idarece tesis edilen 09.10.2012 ve 2897 sayılı işlemin kaldırılıp kaldırılmadığının ve başkaca herhangi bir işlem tesis edilip edilmediğinin sorulması üzerine, gönderilen cevapların incelenmesinden bu hususlar hakkında herhangi bir işlem yapılmadığının bildirildiği ve dava konusu işlemin dayanağını teşkil eden … Belediyesince yapılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin reddine yönelik … Büyükşehir Belediye Meclisi kararının Mahkemelerinin anılan kararı ile iptal edildiği dikkate alındığında, bağımsız bölümün tahliye edilerek yıkıma hazır hale getirilmesi yönelik işlemde hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı tarafından, yıkıma dair 07/12/1995 tarih ve 15 sayılı encümen kararına karşı dava açılmadığından yıkım kararının kesinleştiği, hükme esas alınan … . İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararının henüz kesinleşmediği ve dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davalı idare görevlileri tarafından düzenlenen 08/08/1995 tarihli yapı tatil tutanağı ile, “1) Su basman kotunun +1.00 m olması gerekirken +2.31m’de, +1.46 m olması gerekirken +2.77 m’de yapıldığı, 2) 5. bodrum katta 2 nolu daireye ait depo içerisinde binanın sol yan cephesinden yaklaşık 1.30*1.00 m ebadında 3 adet pencere yeri bırakıldığı, arka cephede bulunan (2.50*1.40) ebadındaki kuranglez pencerelerin (3.00*1.40) olarak düzenlendiği, sağ yan cepheden (1.30*1.00) ebadında 2 adet pencere yeri bırakıldığı, (1.50*1.40) ebadındaki kuranglez pencerenin (2.00*1.40) olarak yapıldığı, 3) 4. bodrum katta bulunan (4) nolu daireye ait depo içerisinde (3.00*1.90)m.lik alanın banyo olarak düzenlendiği, 4) (1) ve (2) nolu dairelere ait (1.00*1.20) ebadındaki mutfak pencerelerinin (0.50*1.20) olarak yapıldığı” hususları tespit edilmiştir.
13/09/1995 tarihinde mahallinde yapılan kontrolde aykırılıkların giderilmediğinin tespit edilmesi üzerine, ruhsata aykırı yapı yapıldığı gerekçesiyle … Belediye Encümeninin 07/12/1995 tarih ve C/95/5961.15 sayılı kararıyla, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca yıkım kararı alınmıştır.
Davaya konu yapıdaki mimari projeye olan aykırılığın giderilmesi amacıyla su basman kotunun +1.00 m yerine +2.32 m, +1.46 m yerine +2.77 m olarak değiştirilmesi istemiyle yapılan 25/04/2012 tarihli başvuru üzerine, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği teklifi, … Belediye Meclisinin 05/07/2012 tarih ve 523 sayılı kararıyla kabul edilerek onaylanmak üzere … Büyükşehir Belediye Meclisine gönderilmiştir.
… Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 12/09/2012 tarih ve 1459 sayılı kararıyla; “bayındırlık ve imar komisyonu raporunda imar mevzuatına aykırı yapıların yasal hale getirilmesi amacıyla plan değişikliği yapılmasının mevzuata aykırı olduğunun belirtildiği” gerekçe gösterilerek imar planı değişikliğinin onaylanmayarak reddedilmesi üzerine, … Belediye Encümeninin 07/12/1995 tarih ve C/95/5961.15 sayılı yıkım kararının uygulanması amacıyla 09/10/2012 tarih ve 2897 sayılı dava konusu işlem tesis edilmiştir.
Bunun üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesinde; ”Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur. Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mühürün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükmünün değerlendirilmesinden, ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının tespit edilmesi üzerine, inşaatın o andaki durumunun tespit edileceği, yapının mühürlenerek inşaatın derhal durdurulacağı, yapı sahibinin en çok bir ay içinde yapısını ruhsata uygun hale getirmek veya ruhsat almak zorunda olduğu, aksi takdirde, ruhsatın iptal edileceği, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan yapının belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip belediye veya valilikçe yıktırılacağı kuralı getirilmiştir.
Bu durumda; ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının tespit edilmesi üzerine, en geç bir ay içinde aykırılıkların ruhsata bağlanmaması veya yapının ruhsata uygun hale getirilmemesi halinde yıkımına karar verilebileceği dikkate alındığında, 13/09/1995 tarihinde mahallinde yapılan kontrolde uyuşmazlığa konu yapıdaki mimari projeye aykırılıkların giderilmediğinin tespit edilmesi üzerine, … Belediye Encümeninin 07/12/1995 tarih ve C/95/5961.15 sayılı kararıyla, 3194 sayılı Kanunun 32. maddesi uyarınca yıkım kararının alındığı, anılan encümen kararının iptali istemiyle dava açılmadığından kesinleşen … Belediye Encümeninin 07/12/1995 tarih ve C/95/5961.15 sayılı yıkım kararının uygulanması amacıyla tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan, mimari projeye olan aykırılığının giderilmesi amacıyla su basman kotunun +1.00 m yerine +2.32 m, +1.46 m yerine +2.77 m olarak değiştirilmesi istemiyle yapılan davacıya ait 25/04/2012 tarihli başvuru doğrultusunda hazırlanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği teklifinin reddedilmesine ilişkin 12/09/2012 tarih ve 1459 sayılı … Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle açılan davada; dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … . İdare Mahkemesinin … tarih E:… , K:… sayılı kararının, Danıştay Altıncı Dairesinin 28/02/2017 tarih ve E:2013/4434, K:2017/1320 sayılı kararı ile bozulmasına karar verildiği, bozma kararına uyulmayarak ilk kararda ısrar edilmesine dair … . İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 06/03/2019 tarih ve E:2018/817, K:2019/888 sayılı kararı ile bozulması üzerine, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … . İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 25/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.