Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2018/2927 E. , 2022/1670 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/2927
Karar No : 2022/1670
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan mahkeme kararının kaldırılması, davanın reddi yolunda … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planında teknik altyapı alanı olarak belirlenen İstanbul ili, Sultangazi ilçesi, .. Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın, plan değişikliği yapılarak konut alanına alınması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve ek rapor ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu … ada, … parsel sayılı taşınmazın, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğiyle trafo merkezi alanından çıkarılarak teknik altyapı alanına alındığı, plan üzerinde ve plan notlarında, bu alanda teknik altyapı alanları içerisinde nasıl bir belediye hizmetinin yapılacağı konusunda açıklık bulunmadığı, parselin konut alanına alınması sonucunda meydana gelen nüfus artışının plan bütününde yoğunluk artırıcı ve donatı alanını azaltıcı bir etkiye sahip olmadığı, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğine yapılan itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti :… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:.. K:… sayılı kararda; dava konusu taşınmazın daha önce teknik altyapı alanlarından olan trafo alanında kaldığı, yatırımcı kuruluş olan BEDAŞ’tan alınan görüşle taşınmaza ihtiyaç olmadığının ortaya çıktığı, parsel maliki tarafından taşınmazın 800kişi/hektar konut alanına alınması yolunda plan teklifi verildiği, mevzuata göre teknik altyapı alanlarında; kamu veya özel sektör tarafından yapılacak elektrik, petrol ve doğalgaz iletim hatları, içme ve kullanma suyu ile yer altı ve yer üstü her türlü arıtma, kanalizasyon, atık işleme tesisleri, trafo, her türlü enerji, ulaştırma, haberleşme gibi servislerin temini için yapılan tesisler ile açık veya kapalı otopark gibi bir çok kullanım yer alabileceği, teknik altyapı alanı kullanımının nazım imar planı ile belirlendiği, bu teknik altyapıda hangi hizmetin olacağının ise uygulama imar planında belirlendiği, dolayısıyla dava konusu taşınmazın teknik altyapı alanlarından hangisine hizmet edeceğinin belirsiz olduğu yönündeki bilirkişi görüşünde ve mahkeme kararında isabet bulunmadığı, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği uyarınca sosyal ve teknik altyapı alanlarının küçültülemeyeceği ve yerinin değiştirilemeyeceği, şayet zorunluluk varsa eşdeğer alan belirlenerek yerinin değiştirilebileceği, 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planında da sosyal donatı ve teknik altyapıların iyileştirilmesinin esas olduğu yönünde plan notlarının bulunduğu, bu nedenle taşınmazdaki teknik altyapı alanının, konuta çevrilmesinin planlama ilkeleri ve üst ölçekli planın vizyonuna aykırı olduğu, her ne kadar yatırımcı kuruluş olan BEDAŞ tarafından bu yere ihtiyacı olmadığı belirtilmiş ise de; teknik altyapı alanının sadece trafoya münhasır olmadığı, birçok kullanımı içerdiği, bu kullanımların ise alt ölçekli planlarda belirleneceğinin açık olduğu, öte yandan, dava konusu alanın çevresinin 800kişi/hektar gibi yoğun bir konut kullanımda kaldığı, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere alanda sosyal donatı standardının yakalanamadığı, davacının teklifi ile alana yeni bir nüfus ve yapı yoğunluğunun getirdiği, konut kullanımıyla, zaten az olan donatının daha da azaltıldığı, bu durumun sosyal donatının iyileştirilmesi yönündeki mevzuat hükmüne ve üst ölçekli çevre düzeni planına aykırı olduğu, dava konusu işlemde şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesinin kararında nazım imar planının, uygulama imar planı gibi değerlendirildiği, İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Uyuşmazlık konusu … ada, … parsel sayılı taşınmaz ile bitişiğinde bulunan dava dışı … ada, … parsel sayılı taşınmaz önceki 24.01.2011 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planında trafo merkezleri alanında kalmış, … sayılı parselin önceki maliki tarafından yapılan başvuruya BEDAŞ tarafından verilen 21.01.2014 tarihli cevapta, … ve … sayılı parsellere ihtiyaç bulunmadığından, anılan parsellerin trafo alanından çıkarılmasının uygun bulunduğu belirtilmiş, bunun üzerine önceki malik tarafından, … sayılı parselin 800 ki/ha konut alanına alınmasına yönelik 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği teklifinde bulunulmuş, … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile dava konusu … sayılı parsel ve bitişiğindeki dava dışı … sayılı parsel trafo alanından çıkarılarak teknik altyapı alanına alınmış, … sayılı parseli satın alan davacı tarafından bu plan değişikliğine, parselin konut alanına alınması istemiyle yapılan itiraz, dava konusu … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla, nüfus yoğunluğunu artırıcı, donatı alanının azaltıcı, emsal teşkil edici nitelikte olduğu gerekçesiyle reddedilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT :
3194 sayılı İmar Kanununun işlem tarihinde yürürlükte olan şekliyle “Tanımlar” başlıklı 5. maddesinde; “Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır.” hükmüne yer verilmiştir.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 5. maddesinin 1. fıkrasının (k) bendinde teknik altyapı alanları; “Kamu veya özel sektör tarafından yapılacak elektrik, petrol ve doğalgaz iletim hatları, içme ve kullanma suyu ile yer altı ve yer üstü her türlü arıtma, kanalizasyon, atık işleme tesisleri, trafo, her türlü enerji, ulaştırma, haberleşme gibi servislerin temini için yapılan tesisler ile açık veya kapalı otopark kullanışlarına verilen genel isimdir.” şeklinde tanımlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İncelenen dosyada, … ada, … sayılı parsel ile bitişiğindeki … sayılı parselin trafo alanı olarak ayrılmasına ihtiyaç kalmadığına yönelik yatırımcı kuruluş olan BEDAŞ’ın yazısı üzerine, … sayılı parselin konut alanına alınması yolunda yapılan plan değişikliği teklifinin ardından, davalı idarece, … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğiyle dava konusu … sayılı parsel ile dava dışı … sayılı parselin, trafo alanından çıkarılarak, trafo kullanımının ve daha geniş kapsamlı kullanımların yer alabileceği teknik altyapı alanına alındığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu taşınmazın bulunduğu alanda trafo alanına ihtiyaç kalmadığının anlaşılması üzerine yapılan plan değişikliği teklifi üzerine parselin, trafo alanından çıkarılarak, … sayılı parselin konut alanına alınıp alınamayacağı, parselin çevresinin konut alanlarıyla çevrili olup olmadığı, alanda teknik altyapı alanına ihtiyaç olup olmadığı, dava konusu taşınmazın teknik altyapı alanına ayrılmasının teknik yönden ne gibi zorunluluk taşıdığı, teknik altyapı alanının çevresiyle ilişkisinin nasıl olacağı hususları net bir biçimde ortaya konulmadan, doğrudan, içerisinde trafo kullanımının da yer alabildiği ve trafo alanından daha geniş kapsamlı kullanımların yer alabileceği teknik altyapı alanına alınmasına ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planına yapılan itirazın reddine yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun yukarıda belirtilen gerekçeyle reddine karar verilmesi gerekirken, istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine yönelik verilen temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü, mahkeme kararının kaldırılması, davanın reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X) KARŞI OY : Temyiz edilen kararda 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinde belirtilen bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği oyuyla Dairemiz karara katılmıyorum.