Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2017/5335 E. , 2020/7801 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2017/5335
Karar No : 2020/7801
TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Bakanlığı/…
VEKİLİ :Hukuk Müşaviri V. …
2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL)
… Toplu Konut İnş. A.Ş
VEKİLİ : Av. …, Av. …
3-(DAVALI YANINDA MÜDAHİL)
… Bankası Anonim Şirketi/…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara ili, Çankaya ilçesi, …Mahallesi … ada … ve … sayılı parsellerde (eski …parsel) … tarihli belediye meclisi kararı ile yapılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin ve 1/25000 ölçekli Başkent Ankara Nazım İmar Planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… kararda; dosyanın ve mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden; 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında öngörülen Korunan Alan öngörüsü ile davaya konu nazım ve uygulama imar planı değişikliklerinin çeliştiği, davaya konu işlem ile alana nüfus ilavesi yapıldığı, ancak ilave olan nüfusun ihtiyacı olan ve mevzuatla belirlenen standartlardaki asgari teknik altyapı ve sosyal donatı alanlarının ayrılması gerekirken ayrılmadığı, önceki planlara göre yapılaşma koşullarının E:2,30’dan E:2,25’e çekilmesine karşın kaldırılan kullanım yerine yine bir sosyal donatı alanı belirlenmesi gerektiğine dair hususun dikkate alınmadığı, bu nedenlerle dava konusu edilen imar planı değişikliklerinin kamu yararına, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, imar mevzuatına ve hukuka aykırı olduğu, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği hükümleri gereği yoğunluk arttıran veya kentsel ulaşım sistemini etkileyen imar planı değişikliklerinde, kentsel teknik altyapıya yönelik etkilerin belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması amacıyla ayrıca kentsel teknik altyapı etki değerlendirme raporu, analizi hazırlanması gerekirken uyuşmazlıkta bu yönde bir çalışma yapılmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemlerde bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI: Hukuka aykırı olan kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 17/2 maddesi uyarınca duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Ankara ili, Çankaya ilçesi, … Mahallesi, … ada … ve … sayılı parsellerin mülkiyeti Çankaya Belediye Başkanlığında iken … tarih ve … yevmiye nolu resmi senet ile … Bankası AŞ ile takas edildiği, İller Bankası mülkiyetine geçen taşınmaz hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarih ve … sayılı kararı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin kabul edildiği ve parselin kullanımının “konut + kentsel servis alanı” olarak belirlendiği, yapılaşma koşullarının ise E:2,30, Hmax: Serbest olarak öngörüldüğü, bu plan değişikliklerinin iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği işlemlerinin iptaline karar verildiği, plansız kalan söz konusu alanda … Bankası Anonim Şirketi tarafından davalı idareye yeni bir plan teklifi sunulduğu ve bu teklif üzerine dava konusu imar planı değişiklerinin kabul edilmesi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
İmar planları, çeşitli kentsel işlevler arasında var olan ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak, belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin kendine özgü yaşayış biçimi ve karakteri, nüfus, alan, hizmet ve yapı ilişkileri, yörenin gerek çevresiyle ve gerekse çeşitli alanları arasında olan bağlantılar gözönüne alınarak hazırlanır. Anılan ölçütlere göre hazırlanan imar planları zamanla planlanan alandaki koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve yasalarda öngörülen yöntemlere uygun olarak değiştirilir.
Toplum yaşamını yakından etkileyen fiziksel çevrenin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması ve toprağın koruma ve kullanma dengesinin en rasyonel biçimde belirlenmesi için hazırlanan imar planlarının yargısal denetiminde, bu hususlara uyulup uyulmadığının, planlanan yörede taşınmazların imar planında tahsis edildikleri amaç yönünden şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygunluk açısından incelenmesi gerekmektedir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığa konu taşınmazı kapsayan alanda yaptırılan keşif bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda, sadece dava konusu taşınmazlar üzerinde parçacıl bir değerlendirme yapıldığı, plan değişiklikleri ile belirlenen yoğunluğa rağmen çevre taşınmazların yapılaşma eğilimi ve taşınmaza komşu olan diğer taşınmazlarla ilgili bir değerlendirme yapılmadığı görülmüştür.
Bu durumda, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgenin genel karakteri, komşu taşınmazların durumu dikkate alınarak uyuşmazlığa konu alan ve yakın çevresinin bir bütün olarak değerlendirilmesi suretiyle, plan değişikliklerinin plan bütünlüğüne etkisinin ortaya konulması ayrıca yoğunluk hesaplamaları yapılarak incelenmesi için yeni bilirkişi heyeti oluşturularak mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasından sonra dava hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 17/09/2020 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.