Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2016/9358 E.  ,  2020/6178 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/9358
Karar No : 2020/6178

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 18.02.2016 tarih ve E:2014/1469, K:2016/692 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … ili, … ilçesi, …, … Mevkii, … pafta, … ve … parsel sayılı taşınmazların maliki olan davacı tarafından, anılan taşınmazlarda bulunan yapıya dair 3194 sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca verilen muvakkat yapı izninin uzatılması istemiyle yapılan başvurunun reddine dair 07.11.2012 tarih ve 2103 sayılı belediye encümeni kararı ile söz konusu taşınmazların, verilen muvakkat yapı izni sona erdiğinden (10) gün içinde boşaltılması ve yıkılması aksi taktirde yıkım ve tahliye işleminin belediyece yapılıp, yıkım ve tahliye masraflarının %20 fazlasıyla tahsil edilmesine ilişkin … Belediye Başkanlığının 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince; muvakkat yapı süresinin plan tatbikatına kadar ya da herhalde tapuya şerhten itibaren (10) yıllık süreyle sınırlı olduğu, bakılan uyuşmazlıkta ise plan tatbikatının henüz yapılmadığı ve dava konusu yapılara ilişkin tapuya şerhten (2010 yılından) itibaren başlayan muvakkat yapı süresinin henüz dolmadığı, bu nedenle tesis edilen işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule aykırı bulunmuş ve kararın bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği, aynı işleme karşı açılan bir başka davada iptal kararı verildiği ve kararın onandığı ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kısmen kabul edilerek 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı yıkım ve tahliye işleminin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının aşağıdaki gerekçe ile onanması, belediye encümeni kararına yönelik karar düzeltme isteminin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki “Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır.” kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçildi.
Danıştay Dava Daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir. Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar ise adı geçen yasa maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymamaktadır. Danıştay Altıncı Dairesinin 18.02.2016 tarih ve E:2014/1469, K:2016/692 sayılı kararının, 07.11.2012 tarih ve 2103 sayılı belediye encümeni kararına ilişkin kısmının düzeltilmesi için yukarıda belirtilen maddede sayılan nedenler bulunmamaktadır.
Düzeltilmesi istenen kararın 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı belediye başkanlığı işlemine ilişkin kısmına gelince;
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı belediye başkanlığı işlemine dair ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 18.02.2016 tarih ve E:2014/1469, K:2016/692 sayılı kararın, mahkeme kararının 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı belediye başkanlığı işlemine yönelik kısmının bozulmasına dair kısmı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… ili, … ilçesi, …, … Mevkii, … pafta, … ve … parsel sayılı taşınmazların maliki olan davacı tarafından, anılan taşınmazlar üzerinde sökülüp takılabilir malzemeden restaurant olarak kullanılmak amacıyla toplam 250 m2′ yi geçmemek üzere 3194 sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca verilen muvakkat yapı izninin uzatılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 07.11.2012 tarih ve 2103 sayılı belediye encümeni kararı ile söz konusu taşınmazların, verilen muvakkat yapı izni sona erdiğinden (10) gün içinde boşaltılması ve yıkılması aksi taktirde yıkım ve tahliye işleminin belediyece yapılıp yıkım ve tahliye masraflarının %20 fazlasıyla tahsil edilmesine ilişkin … Belediye Başkanlığının 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı Kanunun 33. maddesinde, “İmar planlarında bulunup da müracaat gününde beş yıllık imar programına dahil olmayan yerlerde; plana göre kapanması gereken yol ve çıkmaz sokak üzerinde bulunan veya 18 inci madde hükümleri tatbik olunmadan normal şartlarla yapı izni verilmeyen veya 13 üncü maddede belirtilen hizmetlere ayrılmış olan ve haklarında bu madde hükmünün tatbiki istenen parsellerde üzerinde yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanların da sahiplerinin istekleri üzerine belediye encümeni veya il idare kurulu kararıyla imar planı tatbikatına kadar muvakkat inşaat veya tesisata müsaade edilir ve buna dayanılarak usulüne göre yapı izni verilir. Bu gibi hallerde verilecek müddetin on yıl olması, yapı izni verilmezden önce belediye encümeni veya il idare kurulu kararının gün ve sayısının on yıllık müddet için muvakkat inşaat veya tesisat olduğunun, lüzumlu ölçü ve şartlarla birlikte tapu kaydına şerh edilmesi gereklidir. Muvakkatlık müddeti tapu kaydına şerh verildiği günden başlar.
Birinci fıkrada sözü geçen bir parselde, esasen kullanılabilen bir bina varsa bu parsele yeniden inşaat ve ilaveler yapılmasına izin verilemeyeceği gibi, birden fazla muvakkat yapıya izin verilen yerlerde dahi bu yapıların ölçüleri toplamı yönetmelikte gösterilen miktarları geçemez. Bu maddenin tatbikinde kadastral parsel de bir imar parseli gibi kabul olunur. Plan tatbik olunurken, muvakkat inşaat veya tesisler yıktırılırlar. On yıllık muvakkatlık müddeti dolduktan sonra veya on yıl dolmadan yıktırılması veya kamulaştırılması halinde muvakkat bina ve tesislerin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre takdir olunacak bedeli sahibine ödenir.” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık; … ili, … ilçesi, …, … Mevkii, … pafta, … ve … parsel sayılı taşınmazların, restaurant kullanım amaçlı takılıp sökülebilir malzemeden 250 m2 ‘yi geçmemek üzere, davacının başvurusu üzerine ilk olarak 2005 yılında 3 yıl, daha sonra 1’er yıl uzatılarak verilen muvakkat yapı izninin, en son 31.10.2012 tarihinde sona ermesinden dolayı (10) gün içinde boşaltılıp yıkılması, aksi taktirde yıkım ve tahliye işleminin belediyece yapılarak yıkım ve tahliye masraflarının %20 fazlası ile tahsil edileceğine ilişkin … Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğünün 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı işleminden kaynaklanmaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükmünden, tatbiki istenen taşınmazlar üzerinde yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanların da sahiplerinin istekleri üzerine belediye encümeni veya il idare kurulu kararıyla imar planı tatbikatına kadar muvakkat inşaat veya tesisata müsaade edileceği ve buna dayanılarak usulüne göre yapı izni verileceği ve bu iznin müddetinin on yıl olduğu, bu iznin belediye encümeni veya il idare kurulu kararı ile verilebileceği, sürenin dolması halinde veya bu süre dolmadan yıktırılması veya kamulaştırılması halinde Kamulaştırma Kanununa tabi olacağı öngörülmektedir.
Bu durumda, geçici yapı izninin verilmesi, süresinin uzatılması veya uzatılmaması konusunda belediye encümeni yetkili olmasına rağmen, davacıya verilen muvakkat yapı izninin süresinin sona ermesinden dolayı (10) gün içinde boşaltılıp yıkılması, aksi taktirde yıkım ve tahliye işleminin belediyece yapılarak yıkım ve boşaltım masraflarının %20 fazlası ile tahsil edileceğine ilişkin dava konusu 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı belediye başkanlığı işleminde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Danıştay Altıncı Dairesinin 18.02.2016 tarih ve E:2014/1469, K:2016/692 sayılı kararının, 07.11.2012 tarih ve 2103 sayılı belediye encümeni kararına ilişkin kısmının düzeltilmesi isteminin reddine,
2. Dava konusu 23.11.2012 tarih ve 7933 sayılı yıkım ve tahliye işleminin iptali yolundaki …. İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 25/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.