Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2016/9057 E.  ,  2020/13144 K.

T.C.

D A N I Ş T A Y

ALTINCI DAİRE

Esas No : 2016/9057

Karar No : 2020/13144

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı/…

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem : İstanbul ili, Şişli ilçesi, Mecidiyeköy Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın konut alanından, dini tesis alanına alınmasına yönelik …tarihli, …sayılı belediye meclisi kararıyla kabul edilen, 24.06.2006 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : Temyize konu kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, 1/1000 ölçekli uygulama imar planının üst ölçekli 29.12.2003 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planında öngörülen amaç ve fonksiyonlarla örtüştüğü, dava konusu işlemde planlar arasındaki hiyerarşiye, mevzuata ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 1/5000 ölçekli nazım imar planında konut alanında kalan parselin, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planında dini tesis alanına alındığı, imar mevzuatına aykırı davranıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu parselin 1/5000 ölçekli nazım imar planında konut alanında kalmakta iken 16.04.1997 onay tarihli ıslah imar planından gelen kullanım kararı doğrultusunda dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile dini tesis alanına alındığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu parselin Zincirlikuyu Mezarlığı’nın karşısında bulunduğu, doğu bitişiğindeki parselde fiilen yer alan camiinin dava konusu parsel dışında genişleyebileceği bir alanın bulunmadığı ve davacının plan değişikliği talebi üzerine, parselin dini tesis alanı olarak kullanılmasına ihtiyaç duyulduğu yönündeki İlçe Müftülüğünün görüşü de dikkate alındığında, dava konusu parselin, dini tesis alanı olarak kullanılmasına ihtiyaç olduğu açıktır.

Öte yandan uyuşmazlıkta, önceki 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ve üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planında konut alanında kalan dava konusu parselin, sadece 1/1000 ölçekli uygulama imar planında değişiklik yapılarak dini tesis alanına alındığı, nazım imar planının lejantında dini tesis alanı gösteriminin yer aldığı ve doğu bitişiğinde yer alan, üzerinde fiilen camii bulunan komşu parselin ise nazım imar planında dini tesis alanı olarak gösterildiği göz önüne alındığında, parselin, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğiyle, doğu bitişiğindeki parsel ile bir bütün olarak dini tesis alanına alınmadan, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğiyle dini tesis alanına alınmasında planlar arasındaki hiyerarşi açısından uyarlık bulunmamaktadır.

Bu durumda, üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı olarak yapılan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptaline karar verilmesi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında isabet görülmediğinden, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

29.04.1992 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ve dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının dayanağı 29.12.2003 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planında Zincirlikuyu Mezarlığının karşısında bulunan uyuşmazlık konusu parselin konut alanında, doğu bitişiğindeki komşu parselin dini tesis alanında kaldığı, nazım imar planı lejantında dini tesis alanı gösteriminin yer aldığı, dava konusu parselin üzerinde 26.10.2018 tarihinde yapı kayıt belgesi verilen 4 katlı konut ve ticaret amaçlı kullanılan bir yapının, doğu bitişiğindeki komşu parsel üzerinde … Camii ve bu camiiye ait lojman yapısının bulunduğu, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğiyle, uyuşmazlık konusu parselin de dini tesis alanına alınarak, parselin doğusunda mevcut bulunan camii alanının genişletildiği görülmüştür.

Davacının 1/1000 ölçekli uygulama imar planında değişiklik yapılması ve uyuşmazlık konusu parselin dini tesis alanından, konut alanına alınması yolunda davalı idareye başvurusu üzerine, davalının müftülükten plan değişikliğine esas kurum görüşü istediği, Şişli Kaymakamlığı İlçe Müftülüğünün 27.03.2015 tarihli yazısında, dava konusu parselin dini tesis alanı olarak kullanılmasına ihtiyaç duyulduğunun belirtildiği, bu kurum görüşü gerekçe gösterilerek davacının plan değişikliği talebinin reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :

3194 sayılı İmar Kanununun “Tanımlar” başlıklı 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; “Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır. Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır.” hükmüne yer verilmiştir.

Anılan hüküm uyarınca, planlar arasındaki hiyerarşi kapsamında nazım imar planından sonra yapılacak olan uygulama imar planının nazım imar planına uygun yapılması gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

İdare Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda, dava konusu … ada, … parsel sayılı taşınmazın 221 m2 büyüklüğünde olması nedeniyle dini tesis alanı fonksiyonunun 1/5000 ölçekli nazım imar planında ölçek sebebiyle gösterilemeyeceği, bu nedenle dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının, 29.12.2003 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı kararları ile uyumlu olmadığından bahsedilemeyeceği, komşu parselde bulunan camii alanının, dava konusu 1 sayılı parsel dışında genişletilebileceği bir alanın bulunmadığı, uygulama imar planının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olduğu tespitlerine yer verilmiştir.

Dava konusu parselin Zincirlikuyu Mezarlığının karşısında bulunduğu, doğu bitişiğindeki parselde fiilen yer alan camiinin dava konusu parsel dışında genişleyebileceği bir alanın bulunmadığı ve davacının plan değişikliği talebi üzerine, parselin dini tesis alanı olarak kullanılmasına ihtiyaç duyulduğu yönündeki İlçe Müftülüğünün görüşü de dikkate alındığında, dava konusu parselin, dini tesis alanı olarak kullanılmasına ihtiyaç olduğu açık ise de; önceki 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ve üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planında konut alanında kalan dava konusu parselin, sadece 1/1000 ölçekli uygulama imar planında değişiklik yapılarak dini tesis alanına alındığı, nazım imar planının lejantında dini tesis alanı gösteriminin yer aldığı ve doğu bitişiğinde yer alan, üzerinde fiilen camii bulunan komşu parselin ise nazım imar planında dini tesis alanı olarak gösterildiği göz önüne alındığında, parselin, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğiyle, doğu bitişiğindeki parsel ile bir bütün olarak dini tesis alanına alınmadan, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğiyle dini tesis alanına alınmasında planlar arasındaki hiyerarşi açısından uyarlık bulunmamaktadır.

Bu durumda, üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı olarak yapılan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptaline karar verilmesi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,

2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,

4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 17/12/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY: Temyiz edilen kararda 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği oyu ile Dairemiz kararına katılmıyorum.